Wie het eerst liegt - Ashley Alston

Razendknappe zoektocht naar Meneer Smith
Intelligente thriller over bedriegen en bedrogen worden
Het verhaal van Wie het eerst liegt zit knap in elkaar. We volgen hoofdpersoon Lucca Marino die al tien jaar lang mensen in de val lokt onder steeds wisselende schuilnamen, in opdracht van een man die ze alleen kent van de door een stemvervormer gevoerde telefonische opdrachten onder de naam Meneer Smith. Ook het doel van de opdrachten kent zij niet. Maar geleidelijk aan wordt haar duidelijk dat Meneer Smith nu een eind aan haar dienstverband en vermoedelijk ook aan haar leven wil maken. Zij besluit hem voor te zijn.
Over de auteur
Ashley Alston werkte in North-Louisiana, waar zij ook woont, jarenlang als bruidsfotograaf. In 2013 publiceerde zij haar eerste boek, de Young Adultroman The rules for disappearing (niet in het Nederlands vertaald). Daarna volgden nog enkele YA-romans en thrillers.
Charismatisch
We maken kennis met Lucca als zij bij de charismatische Ryan Sumners woont. Ze heeft hem, in opdracht van Meneer Smith, gepaaid door hem bij een benzinestation op te wachten en te vragen haar te helpen een band te verwisselen. Van het een kwam het ander en inmiddels woont Lucca, die dit keer de naam Evie Porter heeft aangenomen, al een paar maanden bij Ryan.
Trailerpark
Gaandeweg wordt duidelijk wie zij is en waarom zij doet wat zij doet. Ze groeide op met haar moeder in een trailerpark, straatarm, maar liefdevol. Als ze een jaar of zestien is en haar moeder kanker krijgt, ontdekt ze dat er in Amerika voor mensen zonder geld vrijwel geen behandeling mogelijk is. Ze besluit daarom bij haar rijkere klasgenootjes uit stelen te gaan en doet dat zo handig dat niemand haar verdenkt. Als haar moeder desondanks overlijdt, besluit ze door te gaan met haar zwendeltjes en diefstallen, maar nu op grotere schaal. Daarmee trekt ze de aandacht van Meneer Smith.
Meneer Smith
Hij biedt haar werk aan: onder valse naam opdrachten uitvoeren. Kindermeisje bij een disfunctioneel echtpaar, assistente van een kandidaat voor het gouverneurschap, zorgen dat een geliefde honkbaltrainer ontslagen wordt. Het einddoel van die acties weet zij nooit, maar is haar in de loop der jaren wel duidelijk geworden: mensen kapot maken in hun carrière of persoonlijke leven. En hoewel dat haar langzamerhand steeds meer tegen de borst stuit, weerhoudt het vele geld dat zij ermee verdient, maar vooral ook de intellectuele uitdaging om het spel goed te spelen haar ervan te stoppen.
Dubbelganger
Totdat zij ontdekt dat Meneer Smith van haar af wil. Als zij dan ook nog geconfronteerd wordt met een bijna-dubbelganger die onder de naam Lucca Marino háár identiteit heeft aangenomen en kort daarna bij een raar ongeval om het leven komt, beseft ze dat er hoog spel gespeeld wordt.
Ingenieus weeft Alston haar verhaal in elkaar. Lange tijd lijken de terugblikken op een aantal zaken die de jonge vrouw heeft gedaan slechts spannende voorbeelden van het werk dat zij al tien jaar doet. Maar dan wordt duidelijk dat elk van die zaken een schakel vormt in het net dat zij spant om haar baas in de val te laten lopen. Wat niet eenvoudig is, want wie is Meneer Smith? Kent zij hem misschien persoonlijk?
Knap
Het is ontzettend knap hoe Alston haar verhaal opbouwt. Allerlei kleine details blijken van groot belang te zijn in de constructie. En ook het feit dat de jonge vrouw regelmatig uit medelijden met haar slachtoffers niet helemaal gedaan heeft wat haar opdracht was, blijkt nu een rol te spelen. In een omgeving waarin zij niet weet wie ze wel of niet kan vertrouwen, heeft zij in de loop der jaren een paar trouwe bondgenoten weten te krijgen.
Alston weet de vaart goed in haar verhaal te houden en het behoorlijk spannend te maken. Haar personages zijn mooi uitgediept waardoor je oprecht met ze meeleeft.
Hopelijk besluit de uitgever meer boeken van haar in het Nederlands uit te geven.
Sonja de Jong
Ashley Alston – Wie het eerst liegt. Oorspronkelijk gepubliceerd in 2024 als First lie wins bij Viking. Uit het Engels vertaald door Hanneke van Soest. Volt, ISBN 978 90 214 5350 5, 305 pagina’s, € 22.50, februari 2025
