Vlees en bloed - Vincent Kortmann
Tragikomisch relaas over doodgaan en worsten maken
Simplistisch beeld van rolpatronen
De zinnen waarmee Vincent Kortmann je zijn nieuwe roman Vlees en Bloed binnensleept, zijn meteen raak: Op mijn twaalfde rook ik voor het eerst de dood. In die tijd had mijn vader een snor, droeg mijn moeder bikini’s en gingen we elke zomer vier weken met de vouwwagen naar de Ardèche. Hier wil je als lezer meer van weten. Wat volgt is een tragikomisch verhaal over doodgaan, worsten maken en de verschillen tussen mannen en vrouwen. De kwaliteit van die eerste kernachtige zinnen weet Kortmann niet steeds vast te houden, maar het boek levert desondanks wel een paar uurtjes leesplezier op.
Over de auteur
Vincent Kortmann (1975) studeerde aan de Schrijversvakschool Groningen en werkt daar inmiddels al coördinator. Hij debuteerde in 2020 met De tussenzus, die hem een plek op de shortlist voor de Hebban Debuutprijs opleverde en de bekroning tot Beste Groninger Boek 2021.
De droger en het bed
Hoofdpersoon is Victor Nordmann. Hij werkt al vele jaren bij een Haarlems veilinghuis voor oude boeken en woont al zeven jaar samen met Mischa. Maar op het moment dat het verhaal begint, is het over tussen hen. Victor houdt de auto, Mischa de wasmachine, de droger en het bed. Bovendien blijft zij in het huis wonen, omdat dat al van haar was toen zij elkaar nog niet kenden. Victor heeft dus nieuwe woonruimte nodig en trekt bij gebrek aan beter voorlopig in bij zijn vader, Leo.
Zwangerschap
Geleidelijk onthult Kortmann waardoor het mis gelopen is tussen Mischa en Victor. Haar zwangerschap eindigde na 24 weken in een veel te vroege bevalling en de kleine Jip stierf enkele uren na zijn geboorte. Mischa is ontroostbaar, Victor weet niet zo goed raad met de situatie. Huilen lukt hem niet en de twee raken met de dag meer van elkaar vervreemd.
Worstenmakerij
Vader Leo, al zeven jaar weduwnaar en sinds kort gepensioneerd, blijkt zijn leven ondertussen aardig op de rails te hebben. Hij heeft zijn bijkeuken laten verbouwen tot een professionele worstenmakerij en levert wekelijks aan een groot aantal delicatessenzaken in Haarlem zijn droge worsten en rollades. Voor de seks en gezelligheid heeft hij eenmaal per week een girl friend experience via een escortbureau.
Lakoniek
Kortmann beschikt over een aangenaam lakonieke toon vol licht absurdistische humor die plezierig wegleest. ‘Hij zette de muziek zo hard dat we elkaar nauwelijks nog konden verstaan. Dat maakte ook niet uit. Nordmannen zijn geen grote praters.’
Minder sterk zijn zijn personages. Het man-vrouw-beeld dat hij schetst is behoorlijk cliché: mannen zijn van nature een beetje hufterig, oppervlakkig, snappen niets van vrouwen. Victor redeneert: Ik wist nauwelijks wat ikzelf voelde en wat er omging in iemand anders was me helemaal een raadsel. Vrouwen daarentegen willen iemand die zich in hen kan inleven, schieten zodra het over baby’s gaat onmiddellijk in de moederstand, krijgen last van nesteldrang, willen voor hun kind alleen maar het duurste van het duurste. En geven, in tegenstelling tot mannen, sowieso niet veel om seks. Beetje makkelijke generalisering allemaal.
Onwaarachtig
Het geeft vooral de scène waarin Jip geboren wordt en sterft iets onwaarachtigs, geen moment word je al lezer meegesleept in dit toch behoorlijk verdrietige gebeuren.
Veel geslaagder zijn de passages tussen Victor en zijn vader. Tot in detail beschrijft Kortmann het proces van worsten maken, zo gedetailleerd en smerig dat je er al lezer haast vanzelf vegetariër van wordt. Ook de passages waarin Victor onderhands een exemplaar van Mein Kampf met een belachelijke winst verkoopt, met dramatische gevolgen, zijn amusant. Kortom, lachen met Kortmann lukt prima. Maar zodra het om gevoel gaat, is hij minder sterk. Zal ook wel weer zo’n man/vrouw-verschil zijn.
Sonja de Jong
Vincent Kortmann – Vlees en bloed, Atlas Contact, ISBN 978 90 254 7187 3, 272 pagina’s. € 22,99, september 2024