Rósa en Björk - Satu Rämö
Twee zusjes verdwijnen spoorloos
Gedegen speurwerk, karaktervolle personages
Voor zo’n dunbevolkt land (nog geen 400.000 inwoners) heeft IJsland behoorlijk veel thrillerschrijvers, met Arnaldur Indridason als meest bekende. En sinds kort is daar weer een nieuwe naam bij gekomen, die van Satu Rämö. Onlangs verscheen Rósa en Björk, het tweede deel van wat een trilogie moet worden. Geen boek voor lezers die in een thriller extreme spanning of knokwerk zoeken, wel voor mensen die houden van gedegen speurwerk, mooie beschrijvingen van het IJslandse landschap en flarden van IJslandse sagen.
Over de auteur
Satu Rämö (1980) is van oorsprong Finse. Zij verhuisde twintig jaar geleden vanwege haar studie naar IJsland en is daar nooit meer weggegaan. Ze is getrouwd met een IJslander en woont samen met hem en hun twee kinderen in het dorp Isafjördur, waar ook haar boeken zich afspelen. Zij debuteerde in 2023 met de thriller Hildur.
Politieagente
In deel 1 van de serie, Hildur getiteld, maakten we al kennis met Hildur Rünarsdottir, politieagente in het dorpje Isafjördur. In haar jeugd zijn haar twee jongere zusjes op een dag spoorloos verdwenen en nooit teruggevonden. Kort daarna kwamen haar beide ouders om bij een verkeersongeval. Nog altijd is Hildur erop gespitst om iets over het verdwijnen van van haar zusjes te achterhalen. Zij wordt terzijde gestaan door Jacob, een Finse politieman die stage komt lopen in IJsland. Ook hij sjouwt de nodige trauma’s met zich mee: een nare vechtscheiding en een zoontje dat hij van zijn ex ook jaren later nog altijd niet mag zien. In zijn vrije tijd breit Jacob Noorse truien.
Politicus
Het duo wordt geconfronteerd met de dood van zakenman en politicus Hermann Hermansson. Terwijl hij ’s avonds nog een rondje ging langlaufen op zijn favoriete plek, net buiten Isafjördur is hij doodgeschoten. Bij hun onderzoek ontdekken Hildur en Jacob al snel dat heel veel mensen gegronde redenen hadden om Hermansson dood te wensen: hij was een intrigant, die mensen misbruikte en voor zijn karretje spande met chantage en bedrog.
Ongeveer tegelijk met de dood van Hermansson is vlakbij een klein vliegtuigje neergestort en de piloot heeft het niet overleefd. En opeens heeft Hildur een heel sterk onderbuikgevoel dat de beide overlijdensgevallen met elkaar in verband staan. Stap voor stap vorderen Hildur en Jacob met hun onderzoek.
Flashbacks
Rämö wisselt in haar boek heden en verleden met elkaar af. Ze neemt de lezer in flashbacks mee terug naar de moeder van Hildur in de jaren voor en na het verdwijnen van haar twee jongste dochtertjes, voert een onbekende man met een litteken in zijn gezicht op die wellicht iets met het verdwijnen te maken had en laat ons bovendien kennismaken met Disa, een jonge vrouw die na een traumatische gebeurtenis verslaafd is geraakt aan drank en drugs en als dakloze probeert te overleven. Al die ogenschijnlijk los van elkaar staande feiten voegt zij uiteindelijk soepel aan elkaar.
Gedachtengang
Door de terugblikken ben je als lezer in staat om de gedachtegang van Hildur en Jacob in hun zoektocht naar de moordenaar te volgen en mee te speculeren over zijn of haar identiteit. Rämö gaat uiterst gedegen te werk, nergens betrap je haar op een rare toevalligheid of een onlogische wending. Voorspellen kun je de dader niet, maar als deze eenmaal bekend is, valt wel alles perfect op zijn plek.
Beschrijvingen
Tussendoor weeft de schrijfster ook tal van beschrijvingen van het leven in IJsland, waar slechts één lijkschouwer actief is en de politie dus geduld moet hebben als er opeens twee doden onderzocht moeten worden en waar één zieke politieman door de geringe mankracht het hele politieonderzoek doet stagneren. Een apart land, dat IJsland. Maar wel intrigerend en vol mooie sagen en legenden over het verborgen volk, over trollen en over stoere koningen.
Echt spannend wordt Rósa en Björk nergens. Maar door de mix van moorden, menselijk verdriet en typisch IJslandse elementen lees je wel van begin tot eind geboeid uit.
Sonja de Jong
Satu Rämö – Rósa en Björk. Oorspronkelijk verschenen in 2023 onder de naam Rósa & Björk, bij Werner Söderström Ltd. (WSOY), Helsinki. Uit het Fins vertaald door Annemarie Raas, Ambo Anthos, ISBN 978 90 263 6739 7, 368 pagina’s. € 22,99, september 2024