Conserve's Leessite

Voortreffelijke thriller over de met duisternis omgeven moord op Afghaanse scheidsrechter Jamal Kabir

Nieuwe serie met daarin hoofdrollen voor uit Chili afkomstige agent Micaela Vargas en professor Hans Rekke, expert in ondervragingstechnieken

Eerste deel Obscuritas (Latijn voor duisternis) maakt deel uit van een nieuwe reeks van de Zweedse auteur David Lagercrantz. die eerder naam maakte met de voortzetting van de Millenium-reeks van Stieg Larsson. De jonge agente van Chileense afkomst, Micaela Vargas, weigert het onderzoek naar de dood van de Afghaanse scheidsrechter Jamal Kabir los te laten. Ook al wordt ze gedwongen om het onderzoeksteam van inspecteur Carl Fransson te verlaten en belandt op de afdeling Jeugd van de politie.

Wie het de moord hebben gepleegd? Bekend is dat de mogelijke dader Giuseppe (Beppe) Costa een kort lontje heeft en hij wordt dan ook onterecht gearresteerd. En ervan beschuldigd dat hij de scheidsrechter in een bosje niet ver van het voetbalveld zou hebben vermoord. Temeer omdat hij bebloed tevoorschijn komt. Micaela die hem kent uit Husby, is ervan overtuigd dat hij niet de moordenaar is.

Ondervragingstechnieken

Professor Hans Rekke, die later bij het onderzoek wordt betrokken, is dezelfde mening toegedaan. Hoofdcommissaris Martin Falkegren draagt Carl Fransson en zijn team op om tegen zijn zin professor Hans Rekke, die onder meer doceert bij de Stanford-universiteit te vragen bij het onderzoek te helpen. Hij is een befaamd expert in ondervragingstechnieken. Fransson heeft daar helemaal geen zin in. Micaela gaat mee met de drie mannen van de recherche. Carlsson is al geïrriteerd omdat Micaela eerder contact met Rekke had over Costa. Rekke heeft speciaal naar gevraagd zegt Falkgren. De dader moet kleiner zijn dan de 1.80 lange Costa meent Rekke. De klappen op Jabir kwamen eerst van bovenaf, misschien zat hij geknield. De schedel en schedelbeenderen zijn met ontzagwekkende kracht in elkaar gedrukt. Toen Kabir vooroverviel kwam de eerste klap van onderen. Costa is 1meter87 en Kabir1meter73. Dat is volgens Rekke het bewijs dat Costa niet de dader is. Rekke kan de koelbloedige, methodische razernij niet met Costa’s persoonlijkheid combineren. ‘Want om jullie vraag te beantwoorden. Nee: Costa is geen psychopaat. Daar is hij veel te sentimenteel en te angstig voor.’ Fransson zegt dat hij genoeg gehoord heeft en wil opstappen. Als Micaela de andere drie mannen volgt, hoort ze Rekke zeggen tegen zijn vrouw: ‘Dat is onze kleine spion.’ Wat?’ vroeg ze’ ‘Je moet je geheimen goed bewaren.’

De auteur

David Lagercrantz (Solna, 1962) is journalist en auteur, internationaal bekend geworden door de bestseller Ik, Zlatan over Zlatan Ibrahimovic en zijn succesvolle voortzetting van de Millenium-reeks van Stieg Larsson. Obscuritas is het eerste deel in een nieuwe reeks en een perfect mix van spanning, illustere personages en maatschappelijke kwesties. Naast zijn schrijverschap zit Lagercrantz in het bestuur van de Zweedse PEN.

Op een zaterdagavond neemt Micaela de laatste metro naar huis. Ze ziet behalve een paar pestjongens een man met een hoed die lijkt te gaan springen, vlak voordat de trein eraan komt. Met een duikvlucht weet ze hem er net van te weerhouden. Nadat ze over elkaar heen liggen, zij met een dikke wang op haar gezicht, staat ze op en brengt ze Rekke lopend naar huis. Ze blijft de hele nacht bij hem en voorkomt dat hij depressieve pillen slikt. De volgende ochtend wordt ze wakker in haar fauteuil bij de deur, hij is erover haar heen gestapt toen ze sliep en speelt Prokofjev op de piano. Ze ziet aan zijn ogen dat hij geslikt heeft, van alles en nog wat. Ze zegt er wat van. Dan belt zijn dochter Julia aan en met Micaela maakt ze ontbijt voor hen. Ze is gebeld door zijn huishoudster mevrouw Hansson die vertelde dat hij een zelfmoordpoging heeft gedaan en maakt zich zorgen.

Depressieve buien

De reden waarom Hans Rekke zo in de gaten wordt gehouden na zijn depressieve buien is dat hij ontdekt heeft dat Kabir is gemarteld in de geheimgehouden Prison of Darkness van de CIA in de omgeving van Kabul. Vermoedelijk was hij lid van de Taliban. Eerst dacht men dat zijn martelsporen van de Taliban afkomstig waren maar dan blijkt dat het de CIA was die hier verantwoordelijk voor was. ‘Waarom wisten we daar niets van?’ zegt Micaela tegen Rekke. Het blijkt dat hij dit al had doorgegeven aan de hoofdcommissaris die het daarna niet had gedeeld met het onderzoekteam. Micaela’s collega Jonas Beijer zal hierover opheldering vragen bij Falkegren. Het blijkt dat Hans Rekke het heeft besproken met zijn broer Magnus die staatssecretaris is van Buitenlandse Zaken en zijn minister Mats Kleeberger. Nu is duidelijk waarom Rekke de VS is uitgestuurd: omdat men bang was dat hij zou gaan praten. Hij wordt in de gaten gehouden door Charles Bruckner, die is gestationeerd op de Amerikaanse ambassade in Stockholm. Zijn vrouw Charlotte kreeg daar een gastprofessoraat aan de Hogeschool voor Architectuur aangeboden.

In de gevangenis ten noorden van Kabul, een zogenaamde black site, een geheime plek voor operaties van de CIA die het daglicht niet kunnen verdragen met de codenaam Salt Pit of Cobalt. De bekendste methode is dat ze gevangenen in het pikdonker laten zitten (moet je niet claustrofobisch zijn!) en praktisch werden doodgevroren in de Prison of Darkness of Dark Prison. Maar dit mocht niet naar buiten komen, wordt ook duidelijk te verstaan gebracht aan Magnus Rekke. Ook al heeft de CIA na 11 september 2001 de methoden veranderd.

Micaela kan hier geen genoegen mee nemen en ze gaat met diverse mensen praten om meer te weten te komen. Hans Rekke, die inmiddels een manisch depressieve bui heeft verwerkt, belt zijn broer over de gang van zaken. Het gesprek wordt afgeluisterd. Peter McDonnell belt Charles Bruckner vanuit Langley en Bruckner gaat er achteraan.

Diplomatenauto

Jonas Beijer stelt dat Kabir wel degelijk voor de Taliban heeft gewerkt. Zo weet hij van Emma Gulwal, een van de musici in Kabul die door Kabir is aangevallen (het maken van muziek was verboden). Hij heeft haar klarinet kapotgeslagen en werd knettergek. Gulwal is nu in Berlijn. Haar nummer is te vinden bij Inlichtingen Buitenland. Als het waar is van de CIA, probeert Jonas Micaela weer in het team te krijgen. Dat lukt en ze wordt weer op het politiebureau verwacht. Samen met Hans Rekke, als hij wil, ze moeten ook weten welk honorarium hij moet hebben. Ondertussen Micaela nog druk bezig over details met Hans Rekke die inmiddels gevolgd wordt door een diplomatenauto van de Amerikaaanse ambassade. Daar is men bang dat ieder moment The New Yorker en omroep CBS zullen komen met onthullingen over de CIA-gevangenis buiten Kabul, ook de Washington Post en The Times staan paraat. En dat hadden ze te danken aan professor Rekke die daarmee ook zijn baan kwijt was aan Stanford University toen hij de VS werd uitgewezen.

In het boek wordt duidelijk dat Jamal Kabir een verzonnen naam is voor Hassan Barozai en dat hij mogelijk informatie heeft geleverd aan de CIA over de Afghaanse moelah Gamal Zakaria die in Kopenhagen is doodgeschoten. Rekke en Micaela ontdekken dat in Moskou op het conservatorium meer dan zes Afghaanse jonge muzikanten een kans kregen om zich verder te ontwikkelen, onder wie Jamal, die al op zijn zestiende gereisd was vanuit Marpur in Pakistan om op de muziekschool van de Russisch directrice Elena Drugova in Kabul te komen. In zijn vroege jeugd had hij een passie voor voetbal, maar toen hij dirigent Alexander Belinski zag op televisie nam muziek de plaats in van voetbal. Drugova heeft hem naar Moskou gestuurd. Waar hij met grote passie in Moskou keek naar de knappe en talentvolle violiste Latifa Sarwani.

Latifa Sarwani

Ze was niet alleen mooi, maar speelde ook de sterren van de hemel. Niet wetend dat ze later gruwelijk vermoord zou worden toen ze terug was in Kabul en in haar kelder zat te spelen. Met Een schot in haar achterhoofd, gevolgd door een klap en vervolgens werd haar prachtige viool, zorgvuldig verborgen, vernield. Zou Jamal hier iets mee te maken hebben (of Hassan)? Vast staat dat hij in de Prison of Darkness zat en vreselijk gemarteld is omdat hij vermoedelijk voor de Taliban werkte. Wellicht heeft hij Latifa uit jaloezie vermoord? En heeft iemand zich op hem gewroken?

In de masterklas van professor Alexander Belinski op het conservatorium speelde de leerling viool. Belinski gaf hem een kans omdat Latifa zo door hem gefascineerd was. Ze keek hem strak aan en dat maakte de jongen gespannen. Hij keek niet meer zo trots als daarvoor, eerder bang. Zijn spel was vlak en levenloos. Belinski dacht hetzelfde als een andere docente. Deze jongen kon beter altviool spelen, of liever nog viola. Het was niet zo erg, maar het leek een mislukt optreden. Belinski herinnert zich dat hij de jongen later nog een keer gezien had. Hij was stomdronken en wilde naar huis, had onder het bloed zittend gedreind. Dit zou heel goed Jamal Kabir of Hassan Barozai geweest zijn.

Nu is het de vraag of Micaela en Rekke erin slagen om de moord op de voetbalscheidsrechter Jamal Kabir op te lossen. Ze krijgen een vrijbrief van hoofdcommissaris Martin Falkegren om af te reizen naar Keulen waar de vader van Latifa Sarwani nog actief is als arts, ook al is hij inmiddels 90. Wellicht lost dat gesprek het vraagstuk wie de moordenaar is, op. Aan het edele duo de uitdaging om licht te brengen in de duisternis. Ik zie uit naar het tweede deel.

David Lagercrantz – Obscuritas (verschenen onder dezelfde titel bij Norstedts (Norstedts Förlag) in Stockholm) vertaald uit het Zweeds door Edith Sybesma, ISBN 978 90 5662678 2, 387 pagina's, uitgeverij A.W. Bruna, € 22,99, november 2021