Open - Philip Huff
Meedogenloze zelfanalyse
Het verhaal van een liefde die kapotging
Een 275 pagina’s lange, meedogenloze zelfanalyse is het, de nieuwe roman Open van Philip Huff. De naamloze verteller, een schrijver die verdacht veel op Huff zelf lijkt, kijkt terug op de zeven jaar durende relatie die hij had met Ann, zangeres en radiopresentatrice. Vanaf de eerste dag beloofden zij elkaar dat die open zou zijn. Allebei gewoon ook met anderen daten, zoenen, slapen, geen monogamie. Zolang ze het elkaar maar altijd eerlijk vertelden, moest dat kunnen, meenden ze. Want hun liefde was diep en kon tegen een stootje, was hun oprechte overtuiging. Niet dus!
Over de auteur
Philip Huff (1984) debuteerde met korte verhalen in diverse literaire tijdschriften. In 2009 verscheen zijn eerste roman Dagen van Gras, die twee jaar later verfilmd werd in het kader van de televisieserie One Night Stand. In 2012 verscheen zijn roman Niemand in de stad (die in 2018 eveneens verfilmd werd), in 2014 gevolgd door Het boek van de doden. Daarna volgde, afgezien van een bundel essays, een acht jaar durende stilte. In 2022 verscheen zijn vierde roman Wat je van bloed weet. Zijn werk is sterk autobiografisch.
Sinds 2019 richt Huff zich meer op regisseren dan op schrijven. Hij maakte tot nu toe twee speelfilms, De ontmoeting en Het kamp.
Minutieus
Waar en waarom ging het mis, onderzoekt Huff in Open. Zijn betoog heeft meer van een essay dan van een roman. Minutieus en grotendeels chronologisch ontleedt hij het verloop van hun relatie. Een jaartal, wat nieuwsfeiten uit dat jaar en dan de amoureuze avonturen van hem en van haar. De eenmalige flirt die beiden hebben, biechten ze elkaar eerlijk op, precies zoals ze afgesproken hadden. Maar de langdurige band die de verteller, tijdens een periode in New York, krijgt met Harper, die verdoezelt hij. Was dat werkelijk om de gevoelens van Ann te sparen? Of zat er wellicht toch enige hypocrisie achter, de angst zijn lief kwijt te raken? En toen zij een relatie begon met een vrouw en daarover wél (of misschien toch ook niet helemaal) eerlijk vertelde, waar lagen de grenzen? Waar kwam de jaloezie vandaan, waarom lukte het niet om elkaar en elkaars relaties blijmoedig te accepteren.?
Neuken
Neuken met anderen was neuken-als-sport, neuken-als-tijdverdrijf. Ging vervelen. Onze seks was neuken-als-communicatie, jezelf en de ander leren kennen. Dat maakt de verteller zichzelf wijs. Maar de praktijk is weerbarstiger. Lichamelijk ziek worden ze ervan, allebei. Ann moet steeds kotsen, bij de verteller spelen zijn hartproblemen telkens opnieuw op. En toch blijven ze het proberen, zeven jaar lang.
Open is een boek dat je vanaf de eerste bladzij meteen het dilemma in trekt en aan het denken zet. Kan het echt niet, een relatie waarbij beide partijen elkaar ook andere ervaringen gunnen? Is jaloezie onvermijdelijk? Lag de mislukking besloten in het verzwijgen of juist toch in het opbiechten? Het zijn vragen die iedereen zal herkennen.
Particulier
Maar geleidelijk aan gaat Huffs relaas je toch ook een beetje tegenstaan. Het is te particulier, je leest dat de verteller worstelt, maar je voelt het niet. Je zou hem willen toeroepen: man, stop nou eens met navelstaren, maak nou eens een keuze. Waar in het eerste deel van het boek de zorgvuldig geformuleerde zinnen van Huff je nog raken, worden ze gaandeweg lichtelijk ergerniswekkend. De spanningsboog is weg, het kabbelt maar door.
En dat is jammer, want zoals gezegd: Huff kan schrijven. Dit praten, dit schrijven, dit altijd weer praten met jou, ik doe het zodat ik zeker weet dat ik alles wat ik je wil zeggen ook daadwerkelijk zeg. Ik doe het om het helder te krijgen, allemaal.
En dat is helaas niet helemaal gelukt.
Sonja de Jong
Philip Huff – Open, 278 pagina’s, ISBN 978 90 446 5321 2, uitgave Prometheus. € 23,99, februari 2024
