Onkrijgbaarheid - Tim Krabbé
Over het teloorgaan van relaties en elkaar weer terugzien
Tim Krabbé accentueert de betrekkelijkheid van het leven
Nieuwe roman van Tim Krabbé, waarin de 78-jarige Amerikaan Mal de hoofdrolspeler vertolkt, die kiest voor videopokerkasten in plaats van roulettetafel. Zijn manier om zo te gokken met machines in het stadje Paradise in Las Vegas. Net als de 73-jarige vrouw Lorette, die net als hij – iets wat heel zelden is – een royal flush sequentual wint. Hij 240.000 dollar en zij 12.000, maar ze zijn beiden even in de wolken en worden feestelijk ontvangen in de Happy Winners Lounge, want er moet nog van alles geregeld worden financieel. Ze vieren het winnen van de prijzen En doen dat simpel met het eten van een pizza, waarna ze een festival bezoeken, waar geschoten wordt en ze op de grond moeten gaan liggen om het vege lijf te redden. Krijgt Sal nou tot overmaat van ramp een trap in zijn rug of is het een pistoolschotel? Dat blijft een mysterie. En ook of Lorette en hij dit geweld overleven.
Mal was filmproducent en maakte 28 films. Hij zou volgend jaar 50 jaar getrouwd zijn met de Nederlandse juriste Maxine Lombard, die is overleden. Hij ontmoette haar in Amsterdam waar hij een tijdje werkte in de filmindustrie. Ze is overleden. Hij vervloekt het alleen zijn.
Australische oudjes lokken
Lorette heeft Frans gestudeerd, werkte als vertaalster, redigeerde goed verkopende kinderboeken en slecht verkopende romans en had een column in een Australisch blad voor ouderen. Dit was haar eerste buitenlandse reis. Las Vegas betaalde, dat wilde Australische oudjes lokken, maar of dat verstandig was? Lorette is twee keer gescheiden en woonde eerst met een Amerikaan in New York, net als Mal, later in Australië.
Lorette vertelt dat ze een verhouding heeft gehad met een Nederlandse schrijver Giel Labij. Ze vertelt dat Slaying Dragons de Amerikaanse titel is van een roman van een Nederlandse schrijver met wie ze iets gehad heeft. Met het boek dat ze vertaalde is het internationaal niets geworden, maar in Nederland verkoopt het nog steeds. Giel had Lorette benaderd in de trein onderweg naar Rotterdam, daarna gaan ze naar een hotel in Gouda, waarna ieder zijn/haar weg vervolgt. Giel heeft zijn telefoonnummer en naam gegeven, Lorette alleen haar naam. Lorette’s dochter Nora mist een been. Dat is geamputeerd toen ze acht was. Ze is nu nieuwslezeres bij een televisiestation en heeft een leuke man. Ze heeft gelukkig twee gezonde kinderen met allebei twee stevige benen.
Grommend van lust
Toevallig heeft Maxine op haar vrijgezellenavond voordat ze gaat trouwen met de Amerikaan Mal in New York nog een onenightstand met schrijver Giel, die haar ontmoet op de schrijversborrel van uitgever NICO. Ze wil uit eten gaan met de Menno uit zijn roman Hard maar Zacht, niet zo zeer met hem. Maxine heeft er werk van gemaakt. Met betere wijn die Giel ooit heeft gedronken, oesters, champagne, bonbons en een favoriet programma op de buis dat ze nog een keer kan zien voor vertrek naar New York. Hij voelt dat ze opgaat in de waan van verliefdheid voor-een-avond op een jongen die niet bestaat. Om kwart over elf zegt Maxine dat ze nu weer alleen wil zijn, maar als hij zijn kleren weer aanheeft, wordt een afscheidskus een echte kus en doen ze het nog een keer. Als vreemden die zich grommend van lust aan elkaar overgeven.
Over de auteur
Onkrijgbaarheid is de nieuwe roman van Tim Krabbé (Amsterdam, 1943). Zijn boeken werden in zestien talen vertaald en een aantal ervan is verfilmd. Tot zijn bekendste romans behoren o.a. De Renner, Het Gouden Ei, Vertraging, De Grot, Kathy’s dochter en Marte Jacobs.
Giel heeft na veel relaties die als sneeuw in de zon verdwijnen, zijn zoveelste scharreltje opgedoken, Clara Mommers. Helemaal niet mooi, maar ‘wel het type vrouw van de wereld dat een paar tussen tafeltjes tussenruimte nodig heeft om mooi te zijn,’ vertelt ze hem dat ze op de telefoon een bericht leest over een schietpartij in Vegas. Toevallig in het plaatsje Paradise bij een sie en dubbeljoefestival (country & westernfestival). Nee, niet met Tom Petty. Meer dan vijftig doden. Verschrikkelijk, maar weet je hoe het voorstadje heet waar dat gebeurd is? Paradise! Dat verzin je toch niet. Ben jij daar wel eens geweest?’ Nee, Giel is niet zo vaak in het paradijs geweest. Hij weet ook niet dat zowel Mal als Lorette mogelijk tot de slachtoffers behoren. Rijk geworden op dezelfde avond en even rijk gestorven.
Het boek besluit met een sentimental journey: Giel herinnert zich de toevallige ontmoeting met Lorette, waarop ze beiden uitstappen in Gouda om naar een hotel te gaan en mogelijk van plan elkaar te beminnen. Het is donker in Gouda, een stad waar hij nooit eerder is geweest. Ze kunnen een kopje koffiedrinken of een glaasje wijn en elkaar vertellen wie ze zijn, ze weten niet eens hoe ze heten! Het wordt Hotel De Zalm. Ze gaan op bed liggen en slaan de armen om elkaar heen en het gebeurt zoals het gebeurt. Na afloop lopen ze in de regen, terug naar de trein. Hij schrijft zijn gegevens op en geeft het haar. Zij schrijft iets op en vouwt het dicht. Hij mag het pas lezen als hij weer alleen is.
Als haar trein weg is, vouwt hij het briefje open. Er staat:
Ik heb voor een leven lente in mijn buik.
Tot eens.
Lorette
Tim Krabbé – Onkrijgbaarheid, 218 pagina’s, ISBN 978 90 46 5231 4, uitgeverij Prometheus, gebonden, € 22,99, november 2022