Onderhuids - Catriona Ward
Catriona Ward weet onder de huid van haar hoofdrolspelers te komen
Wie schreef het boek over hechte vriendschap: Wilder, Sky, Harper of Pearl?
De eerste twee boeken van deze Amerikaanse schrijfster – Het laatste huis en Zonnewijzer – vielen me tegen, maar met haar derde Onderhuids revancheert ze zich volledig.
Het is het verhaal van de vriendschap tussen Wllder Harlow die met zijn ouders logeert in Whistler Cottage. Hij raakt bevriend met Nathan Pelletier en Harper, ze vormen een hecht vriendengroepje en vermaken zich met zwemmen in zee, een vuurtje maken op het strand met net gevangen zeebaars of andere dingen, waardoor ze zich geen dag vervelen. In 1989 blijkt dat de eigenaar, oom Vernon, in april is overleden en Wilders vader wil het huis te gelde maken, maar beseft dat ze het eigenlijk niet kunnen missen, dus houden ze het huis. Ondertussen volgen we het verhaal van Pearl wier haar moeder Rebecca, een actieve zwemster, niet terugkomt uit zee.
Oestermes
De volgende zomer in juni 1990 vindt Wilder niet ver van zijn huis een Polaroidfoto met daarop een kind in embryo-houding met een dreigend mes. Wie zou de Messenman zijn? Het kind lijkt wel op het zoekgeraakte kind van de Abbotts. Als ze met zijn drieën de ingang van de grot ingaan blijkt Nat door een razend iets (haaien?) gestoken met het oestermes dat ze vaak gebruiken om oesters uit de schelp te peuteren. Het mes zit in de muis van zijn hand. Door een T-shirt van Harper wordt het bloeden een beetje gestopt, maar hij moet onmiddellijk naar een ziekenhuis. In de kliniek van Castine wordt hij geholpen, maar later blijkt dat zijn hand niet meer gered kan worden en wordt hij geamputeerd.
Acht olievaten
Dan blijkt dat het mes van de Polaroidfoto, hetzelfde mes is, dat met de hand is gesneden door Nats vader Alton Pelletier. Hij wordt verdacht en in de kelder van Al wordt onder meer een rijbewijs gevonden op naam van de vermiste Christy Barham, maar ook de oorbel van de zoekgeraakte Rebecca, een schildpadhaarspeld van plastic enzovoorts. Met een viskoffer van een meter tachtig lang en zestig centimeter breed heeft hij kennelijk zijn vrouwelijke slachtoffers vervoerd. Er worden sporen van bloed aangetroffen. Dan treffen duikers van de politie een reeks van acht vaten aan met daarin de lichamen van vermoorde vrouwen: Rebecca Boone, die van halfedelstenen hield. Vrouw twe die had een lichte band rond haar vinger, vermoedelijk van haar trouwring. Louise Dominguez had vijf kinderen. Elaine Bishop was heel klein, met paars geverfd haar. Vrouw nummer vijf had een nieuwe heup, Carla Yap een kleine tatoeage, Maryanne Smith had een ongebruikelijk wit gebit. Christy Barham had een viswinkel in Castine. Vrouw nummer negen is nooit gevonden. En dan ontvangt Wilder nog een keer het trieste bericht dat Nat na een bloedvergiftiging een hartstilstand heeft gehad en is overleden. Wilders vader scheidt van zijn moeder en hertrouwt met Edith (vrij naar Edith Piaf) en gaat met haar in Canada wonen, waar hij niet echt kan aarden en terug wil naar New York. Wilder gaat in Pennsylvania studeren, heeft last van nachtmerries maar vindt in Sky (zijn echte nam is Pierce) een heel goede vriend die hem vaak opvangt. Het is 1991.
Over de auteur
Catriona Ward (Washington DC, 1982) is een Amerikaans-Engelse schrijfster. Ze studeerde Engels in Oxford en Creative Writing aan de University of East Anglia. Het laatste huis was haar internationale doorbraak: het werd uitgeroepen tot thriller van de maand in The Times, The Observer en The Guardian en ook de filmrechten zijn verkocht. Ward woont in Londen en in Devon.
Horror, obsceen en pulp
Sky blijkt minder betrouwbaar dan gedacht. Opeens is hij verdwenen en heeft de map met alle knipsels over de moorden in Whistler Bay. Dan schrijft hij Wilder op 1 september 1992 dat hij een manuscript heeft gemaakt over deze zaak. Gebaseerd op Wilders research en informatie. En vanaf pagina 92 is het zijn verhaal geworden. Het boek heeft de titel De baai en het mes. De held in het boek is de gefingeerde figuur Skandar. Wiley en Nate zijn beiden verliefd op Helen (niet Harper). Wilder vindt het horror, obsceen en pulp. Het manuscript zit vol groene aantekeningen in de kantlijn. Zo laat Sky Rebecca zwemmen in een rode jurk in plaats van in een blauwe. Nate’s vader Anton heeft ogen ‘als het zwart achter de sterren’ en ‘Wiley’s ogen waren zo klein dat ze in zijn gezicht leken te verdwijnen als van een mol’. Sky lijkt dingen te weten die Wilder hem nooit heeft verteld. Hij heeft het over de vorm van Helens been, het dons erop. Eigenlijk had Wilder hem willen vermoorden, op de dag dat ze elkaar ontmoetten, zodat hij dit nooit had hoeven voelen. Op pagina 92 heet het hoofdstukje ‘Sky en het mes’ – door Sky Montague. Wilder wil maar een ding en dat is Sky (op)zoeken in Whistler Bay. Het volgende verhaal gaat over Pearl, wier moeder Rebecca verdronken zou zijn, maar in plaats ervan wordt vermoord. In 2003 zou Sky dood zijn, hij gaat de zee op, gaat zeilen en komt niet meer thuis. Wilder ziet Harper weer terug, haar vuurrode haar is grijs geworden (later heeft ze het weer rood geverfd). Ze woont nu in het huis van de Pelletiers. En ze wil ook gaan schrijven net als Wilder.
Correctieinkt
Harper heeft een van Sky’s boeken gelezen: Het vogelbekdier, over de man die iedereen doodt die hem lief is. Harper doet aan maatschappelijke dienstverlening, zwaar beladen met een voorraad schoonmaakmiddelen. Als ze op een klif het woord MOORDENAAR in groen geschreven zien. Wilder ziet het als een boodschap, Harper niet meer dan de tag van een plaatselijke tiener. Dan krijgt Wilder een briefje waarop staat: ‘Haat me niet, Wilder. S’ Een kneuzing op zijn buik laat een S zien. Hij vergelijkt het boek van Sky, waarin staat dat de vrouw iets blauws aanhad, maar in het manuscript iets roods. Als hij de correctie-inkt weghaalt ziet hij dat er oorspronkelijk blauwe jurk staat. Sky is altijd al wispelturig geweest, concludeert hij. Hij heeft het gevoel dat hij achternagezeten wordt. Niet door een geest, maar door een boek. In het bijzonder de personages uit De baai en het mes. Harper was jong in Castine, maar in werkelijkheid was ze Helen. Maar misschien is Wilder wel al dood. Een geest in een soort koortsdroom van een leven na de dood. ‘O god – laat me alsjeblieft niet dood zijn.’
Spelen met het boek en lezers
Catriona Ward speelt met haar boek en haar lezers. Was het in het begin Wllder Harlow die veel moeite heeft zijn boek De Messenman van Whistler Bay te schrijven. Daarna doet Harper een poging en daarna Sky met de gefingeerde figuur Skandar in De baai en het mes. Maar dat laatste is fake als ik de schrijfster mag geloven, want het is eigenlijk helemaal het boek van Pearl, de dochter van de vermiste en gestorven Rebecca Boone en ze noemt het Looking Glass Sound. Want eigenlijk is zij Skandar en heeft het manuscript van Wilder gebruikt. Het wonderbaarlijke van het verhaal is dat Pearl – gefantaseerd of niet – de verstopplek van Nate’s bierflesjes weet te traceren. En net als bij Sky verliest Nathaniel zijn hand, die hij zelfs heeft afgezaagd om aan het water dat in de rotswand van de klif boven zijn hoofd dreigt te komen, te ontsnappen. Wonder boven wonder wordt in een nauwe toegang onder water een metalen vat gevonden. De vermiste olievatvrouw blijkt Arlene Pelletier te zijn, de moeder van Nat. Ze is dus nooit uit Whistler’s Bay vertrokken zoals Alton ons deed geloven.
Zo zit het boek vol vondsten van waarheid en onwaarheid, heksentroeven die haast ongrijpbaar zijn en onbegrijpelijk. En de vraag wie de definitieve verhalenverteller is. En is Gracie een dochter van Harper en Wilder of van Pearl? Om het verhaal van Wilder, Nat en Harper te begrijpen, moeten we eigenlijk weer terug naar het begin. Niettemin verzucht Harper: ’Ik heb er eerder een knoeiboel van gemaakt, maar ik heb het eindelijk voor elkaar.’ En alle mysteries die er nog zijn, ver achter ons laten. Catriona Ward weet onder de huid van haar hoofdrolspelers te komen, maar geeft ons te raden wie de echte auteur is van het boek over vriendschap (en verraad).
Catriona Ward – Onderhuids (verscheen oorspronkelijk onder de titel Looking Glass Sound bij Viper in Engeland en Nightfire in de VS) is uit het Engels vertaald door Mariëtte van Gelder, 333 pagina’s, uitgeverij De Boekerij, ISBN 978 90 492 0332 0, € 22,99, februari 2024