Olifantenpaadjes - Sebastiaan Chabot
Sympathiek, maar onbevredigend
Een oude man en zijn speelgoedolifant
Over zijn redelijk tot goed ontvangen debuut De slaap die geen uren kent in 2020 merkten veel recensenten op dat Sebastiaan Chabot wat al te veelvuldig neologismen, zelfverzonnen woorden als wandelstokgelukkig, door zijn werk strooide. Die kritiek lijkt hij zich te hebben aangetrokken, want in zijn nieuwe roman Olifantenpaadjes ontbreken deze creatieve oprispingen vrijwel geheel. Gelukkig heeft hij wel vastgehouden aan zijn geheel eigen schrijfstijl, vol eigenzinnige bespiegelingen.
Over de auteur
Sebastiaan Chabot (1989) studeerde geschiedenis aan de Universiteit van Amsterdam en volgde vervolgens een tweejarige opleiding Creative Writing in New York. In 2020 debuteerde hij met De slaap die geen uren kent. Olifantenpaadjes is zijn tweede roman.
Sebastiaan is een van de vier zonen van dichter/schrijver Bart Chabot. Samen met zijn vader, moeder en broers Maurits, Splinter en Storm schrijft hij dit jaar het geschenk voor de Boekenweek (11 tot en met 19 maart), getiteld Gezinsverpakking.
Observatievermogen
Het niveau van zijn eersteling haalt Chabot in dit tweede boek niet helaas. Maar het zijn die schrijfstijl en zijn haarscherp observatievermogen die hem redden. Van een werkelijk verhaal, met kop en staart, is nauwelijks sprake. Hoofdpersoon is professor Raad, een begin-zeventiger. Een paar jaar geleden heeft zijn vrouw Rachel hem ingeruild voor een ander, maar eenmaal per jaar gaat hij toch nog met haar en hun twee kinderen Sara en Gabriël op vakantie naar de plek waar ze hun halve leven lang op vakantie gingen. En Raad is gelukkig die dagen.
Verrassing
Ook dit jaar, precies na Raads afscheid op het advocatenkantoor waar hij zijn hele werkzame leven actief was, vertrekt hij weer naar het vertrouwde adres in Zuid-Frankrijk. Maar dit jaar komen, bij wijze van verrassing, ook Rachels moeder en haar nieuwe man Philip. En allemaal, behalve Raad zelf, hebben ze ondertussen iets anders aan hun hoofd. Rachel wil volgend jaar toch liever met haar huidige man op vakantie, grootmoeder Grant speelt met de gedachte dichter bij haar dochter te gaan wonen, dochter Sara wil naar New York om daar te gaan studeren en Gabriël worstelt met de liefde. Het zal waarschijnlijk hun laatste gezamenlijke verblijf in Juan-les-Pins zijn.
Komisch
Het lijkt de basis voor een verhaal vol dramatische of komische wendingen, maar zo niet bij Chabot. Al die mensen zijn er gewoon en ze zijn stuk voor stuk aardig. Ze gaan samen lunchen, ze drinken wijn, ze liggen urenlang op zonnestoelen naast het zwembad. Er is nog een huismeester die constant bekritiseerd wordt door de eigenaresse van het vakantiehuis, maar ook hij is aardig. Vrijwel elke dramatische ontwikkeling ontbreekt en daardoor ook een spanningsboog.
Mooie zinnen
Het is Chabots stijl die het boek zijn glans moet geven. Hij grossiert in mooie zinnen. Zoals: De regen verstilde tot een monotoon, muziekloos vallen, zoals het op begraafplaatsen regent als de rouwstoet al binnen aan de koffie en cake is en de dood voorbij. Sterk is hij ook in het letterlijk citeren van nietszeggende huis-tuin-en keuken-gesprekken. Twee oude vrouwen op een terras laat hij bladzijdenlang praten over wie er nu weer dood is en wie lichamelijk ongemak heeft. Knap gedaan, want heel levensecht. Maar echt boeiend, nou nee.
Zo nu en dan bezondigt hij zich ook aan wel heel erg vergezochte vondsten. Wat zijn bijvoorbeeld beleefde blote voeten? Bij dat soort uitdrukkingen ruik je tussen de woorden bijna de zweetdruppels die het Chabot gekost moet hebben om zo’n uitdrukking te verzinnen.
Olifant
De titel Olifantenpaadjes is ontleend aan het feit dat professor Raad als kind een door zijn moeder van een oude rok gemaakte olifant heeft gekregen, als troost voor zijn kinderangsten. Achter deze olifant verbergt hij ook als zeventiger nog steeds zijn verlegenheid. Regelmatig laat hij, als hij iets zelf niet weet of durft te zeggen, olifant Mimp met een gek stemmetje het woord voeren. En dat is nou precies weer iets waar Chabot best wel wat meer mee had mogen doen.
Al met al is Olifantenpaadjes best een sympathiek boek, maar een licht gevoel van teleurstelling laat zich toch niet wegpoetsen.
Sonja de Jong
Sebastiaan Chabot – Olifantenpaadjes, 364 pagina’s, uitgeverij Atlas Contact, ISBN 978 90 254 7617 5, € 24,99, februari 2024
