Conserve's Leessite

Epos over broederliefde in de Noorse bergen: Roy, de waterspreeuw, en Carl, de graspieper

Drie auto’s belanden in het ravijn van Huken, moord of ongeluk?

Stand alone van Jo Nesbø zonder zijn hoofdpersoon Harry Hole. De vasthoudende voormalige politie-inspecteur Harry Bosch in de boeken van Michael Connelly was volgens Nesbø zijn grote inspiratie voor de Hole-reeks.

In Koninkrijk gaat het om vader Opgard die zijn zoons Roy en Carl op de boerderij en land in een hooggelegen bergdorp regeert als een vorstendom. Zijn wil is wet. Hij leert de jongens wat jagen is met een geweer en een jachtmes. Alleen de jongste zoon Carl heeft moeite met geweld en kan nog geen vogel neerschieten. In plaats daarvan raakt hij Dog. Om hem uit zijn lijden te verlossen snijdt zijn oudere broer Roy hem de keel door. Hun vader prijst de manier waarop ze hebben besloten de hond af te maken, al was het zijn lievelingsdier. Dit boek zit vol met beelden van heden en verleden.

Als hun vader en moeder zijn omgekomen bij een verkeersongeluk, waarbij hun rode Cadillac de Ville bij Huken van de berg is gestort, vraagt politieman Sigmund Olsen Roy wat hij zag toen de auto wegreed: achterlichten of remlichten? Die zijn niet gevonden, wel had hun vader een borrel op voordat hij achter het stuur ging zitten. Was hij niet zo dronken dat hij de bocht was vergeten, vergiste hij zich in het pedaal of was hij achter het stuur in slaap gevallen? Of zou hij depressief zijn geweest (hij praatte niet met veel mensen) en het leven niet meer zien zitten? overpeinst de politieman tegenover Roy. ’Wie heeft er verdomme zin in om te leven?’ antwoordt Roy.

Na het ongeluk zijn de broers opgevangen door hun pleegvader oom Bernard. Tot deze al kort daarna sterft aan kanker en Roy zijn werkplaats nalaat waar hij al vijf jaar heeft gewerkt. Dan komt Carl na vijftien jaar terug uit Amerika met zijn vrouw, de magere, roodharige Shannon, die net op een jongen lijkt. Carl heeft net als zijn vader in Minnesota een tijd in de VS gewoond en Shannon ontmoet in Toronto, Canada.

Roy is achtergebleven met zijn tankstation waarvan hij beter kan leven dan van de boerderij. Hij heeft deze verkocht voor een mooi bedrag en is nu franchisenemer. Tot zijn verbazing hoort hij van politieman Kurt Olsen, die lijkt op zijn vader Sigmund Olsen (die met dat lange haar als twee druppels leek op Dennis Hopper in de film Easy Rider ) dat ‘Carl Abel Opgard’ – Master of Business – met posters mensen uitnodigt om in het gemeenschapshuis Årtun een bijeenkomst van investeerders bij te wonen. Niet iedereen mag zo maar een poster ophangen zegt Olsen. Wil hij vragen aan Carl om de posters weg te halen? Carl vertelt dat hij een Spa-hotel wil bouwen liefst zo hoog mogelijk tegen de berg de Geitesving aan met 200 bedden voor 400 miljoen kronen. Voor de grond van de familie wil hij 20 miljoen vragen. Dus krijgen ze ieder 10 miljoen is het idee. Roy kan daarvan zijn pompstation weer terugkopen. De juiste plek voor het hotel is een uur lopen van hun boerderij. Hij denkt het geld te kunnen financieren via de DnB-bank in de stad. Voor Limited Liability Partnership (LLP), gedeeld partnerschap van alle inwoners van het dorp. Zij die meedoen hebben geen geld maar wel boerderijen en de grond waarop ze wonen. Iedereen krijgt het zelfde aandeel. Het hele dorp is het onderpand voor de bank. Hoe meer mensen meedoen hoe minder risico. Niemand hoeft dan te investeren, legt Carl uit. Hij wil beginnen om oud-burgemeester Aas mee te krijgen. Als hij meedoet volgen er meer.

Zijn dochter Mari is op het feestje dat Carl in de boerderij organiseert en daar zijn eerste contacten kan aftasten. Carl had haar bedrogen met een ander meisje en Mari koos voor een degelijk huwelijk. Haar man Dan Krane, die werkt bij Os Blad is toevallig niet van de partij, want hij past op hun tweeling. Carl staat op een stoel om iedereen toe te spreken en zegt dat hij blij is dat hij na 15 jaar weer terug is. Roy is even naar boven gegaan en in slaap gevallen als het feest achter de rug is. Shannon en Carl lopen naar hem toe na afloop. Hij zegt tegen Shannon dat ze een morinelplevier is, Carl een graspieper en hij een waterspreeuw.

Roy heeft alle apparatuur in zijn werkplaats verkocht aan Willum Willumsen van de occasions- en sloperijzaak. Hij moet dan wel Markus overnemen die er werkte, Markus wordt al na drie maanden ontslagen omdat hij niet op tijd komt. De ruimte gebruikt Roy nu om frisdrank en snacks, al ging de bevolking liever naar Coop om dat te doen. Maar met de komst van zoveel vakantiehuisjes op drie nieuwe plekken in het dal zou de klandizie zeker toenemen.

Willum Willumsen is ook samen met burgemeester Jo Aas degene die het nauwst betrokken is bij de bouw van het hotel waarvoor het gemeentebestuur inmiddels groen licht heeft gegeven. Hij biedt Carl al drie miljoen aan voor de grond waarop het berghotel gebouwd wordt op hun grond.

De auteur

Jo Nesbø (Oslo 1960) is de succesvolste thrillerauteur uit Noorwegen. Wereldwijd zijn er inmiddels 45 miljoen exemplaren verkocht van zijn boeken. Zijn werk wordt in meer dan 50 landen uitgegeven, is verschillende keren onderscheiden en diverse boeken zijn verfilmd. Nesbø is voormalige profvoetballer, beurshandelaar en muzikant. Hij schrijft het Spannende geschenk voor de CPNB De jaloezieman dat dit najaar verschijnt in de vertaling van Annelies de Vroom.

Politiechef Sigmund Olsen is nieuwsgierig naar de oorzaak van het auto-ongeluk van de ouders van Roy en Carl en wil weten of ze het laatst de achterlichten van de auto hebben gezien of remlichten voordat deze naar beneden stortte. Zou het een ongeluk zijn of zelfmoord, nadat iemand had geroepen dat Roy en Carl twee sodomieten waren. Wanneer Carl hem vertelt dat een voorband lek was, kijkt hij over de drempel van de berg, net iets te ver waardoor hij naar beneden stort en dood bovenop het autowrak belandt. Roy weet nog niet dat Carl Olsen geduwd heeft, haalt hem daar weg met een touw en Carl hijst hem met de trekhaak weer op. Roy haalt de hoofdhuid met haar van het hoofd van Sigmund, doet het op zijn hoofd en parkeert Sigmunds auto bij zijn vakantiehuisje. Met zijn boot vaart hij het meer op, en zet er zijn twee laarzen in om zelfmoord in scène te zetten. Om verdenking van moord te voorkomen wordt zijn lichaam in stukken gehakt en verdampt geheel in zes ijzeren tonnen in een grijswitte vloeistof, afkomstig uit de wasstraat van het popstation: Fritz-wasstraatreiniger die alles verdelgt: diesel, asfalt en breekt zelfs kalk af. Wat overblijft zijn alleen botten met nog wat vlees eraan, maar na een paar nieuwe scheppen Fritz is alles verdelgd.

Kurt, de zoon van Sigmund die zijn werk als politiechef heeft overgenomen, benadert Roy en Carl na zijn terugkomst uit de VS weer met vragen over de dood van zijn vader. Hij snapt niet hoe hij zo maar ineens verdwenen is en de rol van de twee broers daarbij. Maar ze zwijgen en weten alleen dat ze hem als laatste gezien hebben nadat hij met ze heeft gepraat. Uiteraard vertellen ze niet wat er echt gebeurd is.

Carls vrouw Shannon en Roy gaan naar de bar van Fritt Fall en praten met Erik Nerell, die gefixeerd is op Shannon. Wanneer ze naar Erik toegaat komt Grete Smitt binnen, de vriendin die overspel pleegde met Carl toen in het bos tegen een boom neukten. Ze zegt dat Shannon knap is. Nu ziet Roy het ook en erkent dat ze heel knap is en wordt verliefd op haar. Erik wil in plaats van geld te besteden aan paarden investeren in het hotel, vertelt ze. Heeft tegen hem gezegd dat ze zich verveelt op de boerderij en dat ze foto’s wil hebben van naakte, wilde natuur.

Dan stuurt hij haar een weldoordachte selfie onder de naam Dickpick. Naakt liggend op iets dat eruit ziet als een rendiervel. Ingesmeerd met olie vermoedelijk waardoor zijn spieren glimmen. En in het midden een eersteklas erectie. Pas later hoort Roy dat zij de architect is van de tekeningen van het hotel. Als Carl na overleg met het gemeentebestuur, dat positief eindigt voor de komst van het hotel, zegt dat hij een paar concessies heeft gedaan wat betreft Noors natuursteen en het zetten van twee trollen bij de ingang, wordt Shannon erg boos. ‘Je zou geen enkele concessie doen,’ zegt en ze verlaat de boerderij.

Roy zegt die avond dat hij gaat wonen in de enige kamer bij de werkplaats Hij is het zo gewend na 15 jaar en heeft er een hekel aan om iedere avond het stel te horen vrijen: ‘Ik ga nu slapen. Jullie zijn fantastische mensen en ik hou van jullie, maar ik verheug me erop om ’s morgens geen andere gezichten te hoeven zien.’ Die nacht slaapt hij als een blok.

De huidige politiechef Kurt Olsen weet nog steeds niet wie verantwoordelijk is voor de dodelijke val van zijn vader Sigmund op het wrak van de Cadillac. Het schijnt dat zijn telefoon nog signalen gaf dat hij onder meer nog bij het botenhuis was terwijl hij al was gestorven. De telefoon kan dus meehelpen aan het onderzoek en zo lang deze niet is gevonden mag nog niet worden begonnen aan de bouw van het hotel. Dat kan zeker nog drie tot vier weken duren. Terwijl Carl al een openingsfeest had gepland met 100 aanwezigen, de schoolband, vijftig Noorse vlaggen en de nieuwe burgemeester Voss Gilbert die het startsein zou geven. Met na afloop een borrel in de bar van Fritt Fall. Dan herinnert Roy zich dat de telefoon mogelijk gevallen is uit de zak van Sigmund en hij laat zich met een touw met de trekhaak van Carl naar beneden klimmen waar hij vlak voordat het team van Kurt aankomt de foedraal vindt met de telefoon. Carl maakt er een inscriptie op met de naam van Sigmund Olsen en Roy trekt zijn duikpak aan en verbergt de telefoon diep in het meer waar hij de volgende ochtend belandt in een van de netten van de vissers. Het openingsfeest kan doorgaan vertelt Kurt Olsen na de vondst van de telefoon.

Roy heeft een probleem met seksualiteit, dat blijkt eens te meer als hij verleid wordt door Rita Willumsen in hun vakantiehuisje in het bos. Hij kan ervan genieten, maar wordt geremd door de ervaring dat hij boven liggend op het stapelbed zijn vader ’s nachts binnen hoorde gaan waar hij Carl lange tijd misbruikte. Zijn vader leert hem boksen zodat hij zich kan verweren maar ook zodat hij zijn vader kan straffen wanneer hij dat wil. Zijn vader weet dat hij fout zit met incest, maar geeft het niet toe. Als Roy besluit dat het genoeg is geweest als hij Carl voor de zoveelste keer hoort huilen, maakt hij de schroeven los in de auto, twee gaatjes in beide remleidingen en vangt de remvloeistof op in een emmer. Wanneer zijn vader zegt dat ze naar het ziekenhuis moeten omdat het slecht gaat met oom Bernard, er is iets bij hem gevonden wat niet in orde is, zodat het geopereerd moet worden, zegt hij Carl dat hij morgen een belangrijk proefwerk heeft. ‘Carl en ik nemen morgen de bus naar het ziekenhuis in Notodden,’ zegt Roy . ‘Mooi,’ zegt moeder opgelucht.

En zo zagen ze de Cadillac van hun ouders om de hoek verdwijnen met de remlichten aan. Ze waren gekoppeld aan de pedalen. Hoewel de remmen niet werkten, deden de lichten het wel. De snelheid nam toe. De Cadillac maakte geluid. Roy zag voor zich hoe vader aan het stuur trok, het schrapende geluid van de stuurkolom hoorde en voelde dat het stuur geen grip had op de wielen. Hopelijk begreep zijn vader het en accepteerde dat ze van de berg af zouden storten. ‘Moeder kon leven met wat hij deed, maar ze kon niet leven zonder hem.’ Het werd stil behalve het knarsen van de banden. Toen was de auto weg en de eenzame roep van de goudplevier klonk. Het neerstorten in het ravijn van Huken klonk als donder in de verte. De berg stak als een silhouet tegen de hemel die in het westen oranje gekleurd was en roze in het noorden van het zuiden. Roy vond dit het mooiste wat hij ooit had gezien. Het was of de zon tegelijkertijd onderging en weer opkwam.

Als hij voor zijn achttiende van oom Bernard een Volvo 240 krijgt, een perfecte auto om aan te sleutelen, kan hij nu ook makkelijk afspreken met Rita Willumsen in het vakantiehuisje. Zij leert hem alles over seks. Roy is geen maagd meer.

Terwijl de bouw van het hotel langzaam vordert, werkt Roy twee jaar in een tankstation in Sørlandet, vlakbij Kristiansand met het recht om weer terug te keren naar zijn baan als chef van het tankstation in Os. Na een aanvaring met Willum Willumsen, omdat hij regelmatig een affaire had met zijn Rita, heeft Roy een heimelijke ontmoeting met Shannon in een hotel in Notodden omdat hij steeds meer verliefd op haar wordt. Shannon heeft hem gevraagd om de naam van een hotel daar. De reden is wellicht dat Carl vreemd is gegaan met zijn vroegere vriendin Mari Aas die in zijn jeugd de banden verbrak omdat hij Grete Smitt tegen een boomstam neukte. En Marit had hem na die ontdekking de bons gegeven. Haar man Dan Krane probeert voor het plaatselijke krantje in Os negatieve bewijzen te vinden tegen Carl. Roy vertelt Shannon dat er een tankstation is dat hij wil kopen, want een tankstation is meer dan het verkopen van ‘benzine, bolides en broodjes,’ zoals de commercieel directeur van de oliemaatschappij dat noemt. In Sørlandet luistert hij naar de personeelsleden en vraagt wat ze willen veranderen. Uiteindelijk wordt er maar weinig veranderd, maar zijn de mensen veel meer gemotiveerd. Het pompstation hoort binnen korte tijd tot het lijstje van best lopende benzinestations. Shannon heeft bij het tankstation in Notodden filmster Dennis Quarry gezien, ze zijn bezig met het opnemen van een film volgens haar.

(In het verleden) – Als Rita in vol ornaat in klederdracht in het dorp loopt hand in hand met haar man Willum Willumsen zien ze er gelukkig uit. Roy beschouwde destijds zich met Rita als de twee gelukkigen en Willum misschien als de derde. ‘En daarmee was ik weer de goudplevier.’ Maar een jaar later ontmoette hij de personeelschef van de oliemaatschappij Pia Syse, met wie hij vijf jaar lang een verhouding had.

(Heden) – Wanneer Roy een oudjaarsfeest bezoekt van dokter Stanley en hij naar de markt gaat om het vieren van de laatste uurtjes voor het nieuwe jaar te vieren, komt zijn (oude) medewerkster Julie naar hem toe en kust hem vurig op de mond. Ze is sinds kort verloofd met Alex die dit niet over zijn kant laat gaan en Roy neerslaat. Het wordt hem zwart voor zijn ogen. Juist als hij bijna hoopt dat alles voorbij is wordt hij in een steeg gevonden door Shannon. Ze geeft toe dat ze wraak heeft genomen op Carls vreemdgaan met Mari door te gaan vrijen met Roy. ‘Voor gelijkwaardige wraak moest ik vreemdgaan met iemand voor wie ik gevoelens had.’ Wat hij nog niet weet is dat het net in aanbouw zijnde berghotel in brand staat. Carls levenswerk verdwijnt als sneeuw voor de zon. Iedereen is in rep en roer als blijkt dat de brand is aangestoken. Maar als uitkomt na de moord op Willum Willumsen dat hij een papier heeft ondertekend, waarin hij bereid iss een schuld van 30 miljoen kronen aan Carl kwijt te schelden en een nieuwe lening geeft van 30 miljoen kan het berghotel van 400 miljoen opnieuw gebouwd worden. Shannon eist wel dat haar ontwerp van het hotel, dat lijkt op het ontwerp van een IBM-gebouw in Toronto, dat niet door is gegaan, zonder wijzigingen wordt overgenomen. Iedereen is enthousiast over de nieuwe bouwtekening. De (her)bouw kan beginnen.

En dan verdwijnt na de Jaguar van Willumsens Deense afperser Poul Hansen een derde auto in het ravijn. Zou het dan nooit ophouden met de ongelukken en moorden en worden de broers Opgard ook daarvan verdacht door politiechef Olsen en de rechercheurs van de landelijke Kripos? Lees het slot van Koninkrijk en laat u verrassen in dit omvangrijke, maar ook rijke boek over eenlingen in de Noorse bergen, geschreven als een groot epos.

Jo Nesbø – Koninkrijk (in 2020 in Noorwegen verschenen bij uitgeverij Aschehoug onder de titel Kongeriket) is vertaald uit het Noors door Annelies de Vroom, ISBN 978 940310871 1, 508 pagina’s, uitgeverij Cargo, juni 2021