In de mist van Golden Gate Park - Murat Isik
Liefde in San Francisco
Te veel overbodige uitweidingen fnuiken boeiend verhaal
Het begint als een met groot enthousiasme geschreven, maar weinig spectaculair reisverslag van een verblijf in San Francisco, switcht daarna lange tijd heen en weer tussen een liefdesverhaal en een coming-of-age-relaas en gaat dan vrij abrupt over in een literaire kritiek op het werk van David Foster Wallace, de Amerikaanse schrijver die in 2008 een eind aan zijn leven maakte. Om vervolgens een beetje onbevredigend te eindigen.
Onevenwichtig
Kortom, In de mist van Golden Gate Park, de nieuwe roman van Murat Isik, is een beetje onevenwichtig. Goede passages worden afgewisseld met fragmenten die niets toevoegen. Van de huidige 672 pagina’s hadden er zonder enig probleem 200 achterwege kunnen blijven, waardoor een beter boek zou zijn ontstaan.
Over de auteur
Murat Isik (1977) werd geboren in Izmir in Turkije, maar verhuisde kort na zijn geboorte met zijn ouders en oudere zus naar Nederland, waar hij in de Bijlmer ging wonen. Hij studeerde rechtsgeleerdheid aan de Universiteit van Amsterdam en bracht in het kader daarvan ook een half jaar door aan de universiteit van San Francisco. Hij won diverse prijzen met korte verhalen en bracht in 2012 zijn eerste roman, Verloren Grond, over de jeugd van zijn ouders in Turkije uit. Dit boek won de publieksprijs van de Bronzen Uil. In 2017 verscheen Wees onzichtbaar, over de jeugd van zijn alter ego Metin Mutlu in de Bijlmer. Deze roman leverde hem de Libris Literatuurprijs op, alsmede diverse andere bekroningen.
Vervolg
In de mist van Golden Gate Park is chronologisch gezien een vervolg op Wees onzichtbaar. Werden in dat boek de eerste twintig levensjaren van hoofdpersoon Metin Mutlu beschreven, in deze nieuwe roman neemt de schrijver de zes maanden bij de kop die Mutlu als student in San Francisco doorbrengt. Hij is vastbesloten om zich meer te manifesteren. Waar hij in Amsterdam van jongs af aan vooral zijn best deed niet op te vallen, onzichtbaar te zijn, wil hij nu juist meer van zichzelf tonen en zijn eigen karakter ontwikkelen.
Creative writing
Dat lukt hem aardig. Hij vindt een kamer bij een Chinees echtpaar, maakt internationale vrienden en volgt, naast zijn juridische studie, ook lessen creative writing. Want dat is het eigenlijke doel van zijn tocht naar Amerika, leren schrijven, schrijver worden. Jurist worden, de studie waartoe zijn vader hem geprest had, is wel het laatste wat hij wil.
In de collegebanken ontmoet hij Joan en vanaf de eerste blik valt hij voor haar. Zij van haar kant is aanvankelijk afhoudender en bovendien onvoorspelbaar: de ene keer hartelijk en lief, de volgende nors en vijandig. Wat de lezer als snel begint te vermoeden, dringt lange tijd niet tot Metin door: Joan heeft psychische problemen.
David Foster Wallace
Een reis met zijn tweeën naar de andere kant van Amerika, om daar in het kader van een opdracht voor creative writing een bezoek te brengen aan de schrijver David Foster Wallace, lijkt aanvankelijk de bezegeling van hun wederzijdse liefde te worden, maar loopt bij Wallace thuis totaal uit de hand. Metin is jaloers op het feit dat Joan volkomen idolaat is van de schrijver (die net als Joan ook worstelde met depressiviteit) en probeert hem tijdens hun gesprek met uitdagende vragen uit zijn tent te lokken.
Voor Joan is dit mislukte avontuur het zetje dat haar psychisch over de rand duwt. Metin worstelt ondertussen met zijn thuissituatie in Amsterdam waar zijn moeder in grote problemen geraakt is. Het dwingt hem tot een moeilijke keuze.
Stemmen
Het verhaal over de liefde tussen Metin en Joan is boeiend en intrigerend: enerzijds de met stemmen in haar hoofd worstelende Joan, anderzijds de goedwillende, maar totaal niet met psychische problemen vertrouwd zijnde Metin. Al snel voel je als lezer aankomen dat dit niet goed kan blijven gaan.
Ook interessant is Isiks analyse van het werk van David Foster Wallace wiens roman Infinite Jest hij als totaal onleesbaar en pretentieus beoordeelt. En ook de twee verhalen die de student voor creative writing schrijft, zijn verrassend en tonen een heel andere en best aantrekkelijke kant van Isik als schrijver.
Ellenlang
Maar tegenover deze positieve punten staan helaas ellenlange verhandelingen over zaken die er totaal niet toe doen en ook absoluut niet boeiend zijn: een lang gesprek over de voorkeur voor groente en gezond voedsel van Joan en Metin, een pagina’s lang verslag van een verjaarsfeestje in het Golden Gate Park, een overzicht van Nintendogames die Metin graag speelt, het voegt in geen enkel opzicht iets toe aan het verhaal en maakt het alleen maar langdradig.
Naar eigen zeggen heeft Isik al veel uit zijn oorspronkelijke manuscript geschrapt. Was hij daarbij nou maar even nog iets doortastender geweest.
Sonja de Jong
Murat Isik – In de mist van Golden Gate Park, ISBN9789026342844, uitgeverij Ambo Anthos, € 34,95, maart 2024.