Conserve's Leessite

Wie vermoordde brigadier Teodora Bontempi?

Moeilijke noot om te kraken voor waarnemend hoofdinspecteur Thomas Lynley en brigadier Barbara Havers

Het nieuwe, volgens de Brunalijst 24^ste boek van Elizabeth George begint zoals we dat gewend zijn van haar. De Amerikaanse auteur, die voor elk boek een tijd in Engeland verblijft om het Engelse leven weer op te pikken, begint met een uitnodiging voor Deborah St. James. Ze krijgt die van de staatssecretaris van Onderwijs, Dominique Shaw, die haar met het hoofd van de National Health Service, de NHS ontvangt. Aanwezig in Westminster in Centraal-Londen is ook een vertegenwoordiger van Bernardo’s – een liefdadigheidsinstelling voor kwetsbare kinderen. Op tafel ligt het Deborahs boek London Voices, met daarin portretten van meer dan 25 daklozen, gekozen uit 3000 foto’s. De staatssecretaris vindt de foto’s bijzonder omdat ze zo authentiek zijn. En Deborah daarmee ‘geweldig werk’ heeft verricht. ‘We hebben een project waar we het graag met je over willen hebben. Het heeft wel iets met onderwijs te maken, maar anders dan je waarschijnlijk denkt.’ De bedoeling is dat ze jonge meisjes fotografeert die lichamelijk verminkt zijn. Deborahs man is een befaamde patholoog.

Fokmaagd

In de wijk Mayville Estate in Dalston, Oost-Londen, is het domein van de uit Kenia afkomstige handelaar Abeo Bankole, die Into Africa Groceries bestiert alsmede een slagerij en een viskraam. Zijn zoon Tanimola Bankole is voorbestemd om hem in de zaak op te volgen en moet direct als hij vrij is van middelbare school vakkenvullen en daarna schoonmaken. Hij komt te laat omdat hij dagdroomt over het lichaam van zijn meisje Sophie Franklin, haar goddelijke borsten, haar zijdezachte benen. Dus als hij te laat komt, wordt erover geklaagd. Dat laat de strenge vader weten aan zijn moeder Monifa als ze aan de avondmaaltijd zitten. Hij vertelt ook dat er een meisje gevonden is van zestien voor Tani, van wie haar moeder en kinderen goed hebben gebaard. En hij heeft de deal afgemaakt voor zes koeien in plaats van tien. Binnenkort neemt hij Tani mee naar Nigeria, waar hij het meisje zal ontmoeten. Tani zegt dat hij zelf uitmaakt hoe zijn leven eruitziet en dat Abeo niet over zijn leven gaat. En als hij zijn zin wil hebben, ‘gaat hij dan een pistool tegen zijn slaap houden? Dat zal mooie trouwfoto’s opleveren!’ Hij gaat niet trouwen met een of andere Afrikaanse ‘fokmaagd’. Hij moet uit de ogen van Abeo verdwijnen, Tani wil niets liever.

Hoofdinspecteur Mark Phinney eet thuis bij zijn ouders nadat hij genoten heeft in Massage Dreams, een massagesalon, iets dat zijn broer Paul(ie) voor hem geregeld heeft in The Narrow Way, Hackney, Oost-Londen. Dat ligt ook niet ver van Paulies pandjeshuizen. Mark eet bij zijn ouders zonder zijn vrouw Pietra (Pete) omdat die liever bij hun gehandicapte dochter Lilybet blijft. Pietra heeft eerder gesolliciteerd, iets wat daarvoor fout ging. Het gaat maar om een paar uur per week. Paulie schenkt de drankjes in bij het eten. Zijn moeder Floss Phinney wil het liefst een vol glas gin-tonic, met heel weinig tonic. Esme, de dochter van Paulie, is het lievelingetje van Mark. Ze noemt hem ook oom Mark, de anderen zeggen Boyko. Ze is trots dat ze haar wiskundetest heeft gehaald. ‘Lilybet zou hem ook halen, als ze kon,‘ zegt Esme. ‘Zij zou het waarschijnlijk beter doen dan ik.’ Nou ja, misschien ‘ooit,’ overpeinst Mark. Zijn moeder vraagt hem hoe vaak Mark en Pete het nog doen met elkaar. Vorige week nog zegt Mark, maar ze weet dat het niet zo is. ‘O jongen, toch’. ‘Geeft niet, mam,’ reageert hij.

Verzorgingstehuis

Mark heeft een vriendin met wie hij vrijt in het Rookery-hotel, maar de verhouding is lastig als hij een vrouw heeft die zoveel tijd aan zorg besteedt, dag en nacht lang aan hun invalide dochter Lilybet. Hij zou het liefst bij zijn geliefde zijn. Bovendien moest hij een nieuwe collega in zijn team bijwerken, brigadier Jane Hopwood. Elke dag heeft hij een bespreking om haar bij te praten en te informeren wat de volgende stap zal zijn. Voor Lilybet is overdag een verpleger aangesteld, Robertson, die zegt dat ze naar een specialist moeten met Lilybet. Er kan van alles gebeuren, een aneurysma, een hartstilstand. Het ergste kan worden voorkomen als ze in een verzorgingstehuis wordt behandeld, waar fulltime een medische staf is. Lilybet kan niet lopen noch praten. Maar Pete wil dat niet. Hij raadt haar aan een lekker bad te nemen en een glas wijn, dan past hij op Lilybet en begint haar voor te lezen. ‘Bad en wijn Pete, het zal je goeddoen. Ze knikte, maar draaide zich niet om. ‘’Mark,’ zei ze, ‘ik weet wie ze is.’ (Ze doelt op een minnares)

Over de auteur

Elizabeth George (Warren, Ohio, 1949) is de internationale bestsellerauteur van eenentwintig thrillers in de Inspecteur Lynley-reeks. Eveneens van haar hand is de spannende YA-serie ‘Het Fluisterlied’. George begon op haar zevende al met schrijven. Na haar studie Engels en een master in psychologie werkte ze als docent Engels op een middelbare school. Haar eerste boek Totdat de dood ons scheidt is in 1988 verschenen.

Adaku Obiaka houdt vanaf haar uitkijkpost bij de ingang van Studio Cinema het appartement boven Kingsland Toys, Games and Books in de gaten waar Women’s Health of Hackney is gevestigd in wat mogelijk een illegale abortuskliniek of de kliniek is, waar de clitoris en schaamlippen van Nigeriaanse meisjes wordt besneden onder leiding van Easter Lange. Zoals het lichaam van Simisola Bankole, anders kan ze geen vrouw worden. Als de tijd er rijp voor is belt Adaku met de mededeling: ‘Kingsland High Street. Het is zo ver. Nu.’ Adaku wil op de uitkijk staan als Easter en de anderen uit het gebouw worden gehaald en naar de politiecel worden gebracht. Daar was iedereen op voorbereid.

Bolu is zoek

Als Deborah haar hondje Peach uitlaat, vindt ze het sensatieblad The Source, met op de voorpagina de kop en de bijbehorende foto’s over de verdwijning van Boluwatife Akin, verwekt via ivf, maar voor de ouders een schat en ze werd door hen aanbeden. Moeder Aubrey Hamilton is anesthesist. Vader Charles Akin strafpleiter bij een internationaal advocatenkantoor. Hij is geboren in Nigeria en heeft in Oxford de hoogste universitaire graad in de geografie gehaald. Op het gebied van civiel recht stond hij in hoog aanzien.

In Whitechapel liet is de gekleurde directrice Zawadi niet erg geportretteerd van het feit dat de blanke Deborah, iemand die niet de kleur van marshmallow had, foto’s maakte Maar de staatssecretaris is blank en denkt wit, veronderstelt de zwartgekleurde cameravrouw Narissa Cameron. Haar camera staat klaar, maar zelf is ze nergens te bekennen in Orchid House. Meisjes zitten te wachten maar voor hoe lang? Deborah kan foto’s maken.

Tani kan niet slapen en hoort zijn ouders ruziën. Monifa vraagt haar man Abeo hoe hoog de bruidsschat is als Simisola dood is? Hij wil niet dat ze zo’n toon tegen hem aanslaat. Hij is de beschermer van zijn kinderen. Hij had verwacht iemand te krijgen die kinderen baart en nu er zo’n toon tegen hem aangeslagen wordt… ’Met je pijn en je tranen. Genoeg. Je zult je lesje moeten leren.’ Er volgen schermutselingen. Hij doet haar pijn. Tani kan het niet langer verdragen en treedt op als hij de ouderslaapkamer binnengaat. Hij zegt tegen zijn vader dat hij zijn moeder met rust moet laten. Als hij iemand slaat, kan hij dat beter tegen hem doen. Abeo snauwt haar toe: ‘Je weet wat je moet doen,’ en schuift Tani opzij. Die loopt hem achterna, maar Monifa vraagt Tani hem gewoon te laten gaan. Abeo is uit de flat vertrokken. Hij heeft een voorsprong op Tani omdat die nog even bij zijn zusje moet kijken. Buiten kijkt hij naar rechts en naar links. Geen idee waar zijn vader naartoe is gegaan. Hij is in de bloedhitte van de nacht verdwenen. Het blijkt dat hij naar een ‘tweede’ gezin is met als moeder Lark en twee kinderen. Daar leeft hij een tweede leven, ontdekt Tani. En hij maakt van zijn hart geen moordkuil tegenover zijn vader, zegt zelfs dat hij bereid is met de maagd in Nigeria te trouwen als zijn vader het uithuwelijken van zijn achtjarig zusje Simisola ongemoeid laat.

Waarnemend hoofdredacteur Thomas Lynley wil zijn band met zijn geliefde Dairdre Tahair wat bestendigen maken door middel van een huwelijk, maar zij vindt de huidige relatie prima zoals die is. Ze wil dat haar broer en zus, de tweeling Goron en Gwynder weghalen uit de armoedige caravan, waar haar vader woont na de dood van haar moeder door kanker. De twee zijn gewoon bang om iets nieuws te ervaren is haar idee. Een gesprek over hun relatie komt niet echt verder.

Vrouwenmishandeling

Lynley heeft zijn team al ingelicht over de moord op de brigadier Teo Bontempi. Winston Nkata zal het bericht van de moord vertellen aan haar ouders Cesare en Solange en zus Rosie Bontempi in Hampstead, die zich afvragen wie dit Teo zouden aandoen. En Barbara Havers gaat naar haar (ex-man Ross Carver die in Hackney, Noord-Oost Londen, woont. Ross en Teo zijn al twee jaar uit elkaar. Lynley spreekt zijn collega Mark Phinney, chef van Teo, in het indrukwekkende Empire State Building in West Brompton, zuidwest-Londen met een magnifiek uitzicht over Londen over brigadier Teodora Bontempi. Phinney schijnt niet te weten dat ze dood is. Hij heeft haar naar het ziekenhuis gebracht. Hij heeft haar gevonden in haar flat, waar ze niet wakker is geworden maar nog wel ademt. Na het bellen van het alarmnummer kwam de hulpdienst. Na controle van de vitale functies, is een infuus aangebracht, ze op een brancard gelegd en meegenomen naar het ziekenhuis, waar ze in coma belandt en overlijdt. Phinney weet niet dat ze vermoord is, op het achterhoofd geslagen met een zwaar wapen, een zware klap. Hij heeft het niet kunnen zien, zegt Lynley tegen hem. De huid is niet kapot. Zou ze haar moordenaar hebben gekend? vraagt Phinney zich af. Hij moet met een brigadier en twee agenten een eind maken van vrouwenmishandeling. Hoe kan je dat in Londen doen met slechts vier mensen? zegt Lynley hardop. ‘Dat is alles wat we van de leiding krijgen,’ zegt Phinney. ’Dus je begrijpt wel hoe moeilijk dat is.’

De ontwikkelingen volgen elkaar razendsnel op. Het voert te ver om alle details weer te geven als een synopsis van dit 638 pagina’s tellende boek. De speurtocht van Winston, Barbara en Thomas Lynley gaat door – ondertussen worstelt Thomas nog met zijn relatie met Dairdre. Tani probeert zijn zusje te beschermen zodat haar geslachtsdelen niet verminkt worden, zoals bij het weghalen van de clitoris en het bijna dichtnaaien van de vagina. Waarna ze als maagd beschouwd kan worden. Teo blijkt een dubbelrol te hebben wanneer ze als Adaku Obiaka, de politie tipt over de kliniek waar besnijdenis plaatsvindt en tegelijkertijd als rechercheur betrokken is bij onderzoek naar vrouwenmishandeling. De vraag is wie haar gedood heeft, het wapen zou wel eens een Afrikaans beeld kunnen zijn geweest. De politie tast nog in het duister. Lynley moet nog een keer praten met Mark Phinney over Teo. Kortom, nog genoeg werk aan de winkel. Tani’s vader Adeo is al ingetrokken bij Lank en lijkt zijn eerste gezin te zijn vergeten. Alleen de zaken moeten wel lopen zoals hij wil. Tani ziet hem niet meer in de zaak, ook omdat hij er niet meer werkt. Winston Nkata moet ingrijpen bij een familieruzie, waarbij Adeo te keer gaat tegen zijn eerste vrouw Monifa die in de kliniek betrapt is en waar iemand zich voordoet als Easter Lange, die in feite Mercy Hart is. Hij vertelt haar dat de kliniek is gesloten. Monifa heeft geld gegeven aan de kliniek, kan ze het nog terugkrijgen? Adeo wordt onderuitgehaald door zijn felle zoon Tani. Met Monifa zondert Winston zich af om buiten verder met haar te praten. Hij weet niet of hij zich zorgen moet maken om de andere leden van het gezin die met Adeo de flat ingaan, nadat ze de hele buurt alert hebben gemaakt met hun ruzie, maar hij denkt dat Tani wel mans genoeg is om zijn vader aan te pakken en zijn zusje te beschermen. Veel verder komt hij niet met Monifa. Ze jaagt hem weg. ‘Nu gaat hij haar pijn doen,’ overpeinst Monifa luid. Wie doet wie pijn? Iemand die Mercy Hart te grazen neemt of Adeo haar dochtertje Simisola?

VGV

Tani en Sophie hebben een Beschermingsbevel in het kader van Vrouwelijke Genitale Verminking (VGV). Tani’s vader Abeo is er zo boos over dat hij de papieren aan flarden scheurt. Hij wijst erop dat Tani niet gehoorzaamt, dat hij de rechten van een vader ontkent. Hij wil desnoods zelf Simisola naar Nigeria brengen om haar daar te laten besnijden, omdat snijder Chinari Sani er vanaf ziet om deze familie in verwarring verder te helpen. Zeker als er ook nog politie bij betrokken is. Ondertussen is Abeo naarstig op zoek naar Simi, zo blijkt op de markt. De door Abeo verwonde Tani en Sophie brengen haar naar Whitechapel, waar Zawali van Orchid House haar verder wil helpen. Monifa wordt voor haar wonden, veroorzaakt door Abeo, verpleegd door Winstons moeder Alice Nkata. Ze gaat haar helpen bij haar eetcafé, want kan goed koken. Misschien kan ze straks ’s avonds kooklessen geven, suggereert Alice. Ze moet zeker niet teruggaan naar een man die haar slaat. Deborah bezoekt met Tani en Simisola, die sinds kort bij haar en Simon en haar vader logeren Leylo en Yasir. Ze hebben mooie Afrikaanse beelden, waar Tani gefascineerd naar kijkt. Deborah heeft een afdruk van een foto die ze van Leylo heeft gemaakt, aan haar gegeven. Ze reageert met: ‘O, dit is te veel. Je bent te lief. Yasir, moet je kijken wat Deborah mee heeft gebracht.’ Tani is opeens een rustiger persoon geworden in hun gezelschap. En zegt tegen zijn zusje: ‘Misschien kan ze een keer een foto van jou en mij maken, hè?’ Dat is al gebeurd zegt Deborah. Ze heeft deze keer niet met haar camera, maar met haar telefoon foto’s gemaakt van Simi, nog een van Tani en Yasir. En Tani en profiel. Voor het eerst glimlacht hij. Maar natuurlijk kan ze meer maken als ze thuis zijn in het grote huis.

Pandbriefje

Als Mark Phinney twee briefjes van twintig pond uit de portemonnee van Pete haalt, vindt hij een kaartje, dat hem bekend voorkomt. Het is een pandbriefje van de pandjeszaak van zijn broer Paulie. Hij vraagt hem wat ze aan hem beleend heeft. Paulie wil het niet zeggen. Mark denkt er het zijne van. Pete weet dat hij een verhouding heeft met Teo. Heeft Pete haar geslagen met een zwaar voorwerp en haar dood veroorzaakt? Later ontdekt hij dat er talloze sieraden van zijn moeder door Pete naar het pandjeshuis zijn gebracht. Hij vraagt Stuart om ze uit de etalage te halen en veilig op te bergen. Zijn er geldproblemen bij zijn ouders? Floss Phinney ontkent het. Ze zijn door Pete bij de lommerd gebracht. Heeft zij dan het geld hard nodig?

Commissaris Sir David Hillier, die zelf nog nooit een moordonderzoek heeft geleid, sommeert Tommy om de hongerige pers iets te geven. Hij vermoedt dat de storm rondom het verdwijnen van Bolu Akin (Deborah weet dat ze verborgen wordt door Zawadi) wel zal tanen. Dus ze moeten de media wat toestoppen, bijvoorbeeld bewakingsbeelden van Streatham High Road, de straat van Teo Bontempi’s flat. Als de persmuskieten gaan jagen op een nieuwe zaak is de moord op een politieagente het ‘sappigste, rode vlees dat er bestaat’. Foto’s met de kop: ‘Hebt u deze persoon gezien? Kent u deze persoon? Komt iets aan deze persoon u bekend voor? Neem contact op de Londense politie.’ Lynley moet toch weten hoe het werkt. Hillier krijgt anders de bazen op z’n dak inclusief de hoofdcommissaris en de persdienst, zo legt hij uit. Dus geeft Thomas Nkata opdracht om de persdienst een paar willekeurige beelden te sturen van personen die de flat in de Streatham High Road binnengaan. Het maakt niet wie de figuren zijn. Thomas Lynley zoekt Pietra Phinney op. Is zij niet te zien op de beelden van de bewakingscamera’s en heeft zij de uiteindelijke klap op het hoofd van Teodora geslagen? Met een beeld dat nu rust in het pandjeshuis? Wie weet krijgt Thomas Lynley duidelijkheid van haar.

Reconstructie

Teo is op beeld in gesprek met chirurge Philipppa Weatherall voor een reconstructie van haar vrouwelijke geslachtsdelen. Enerzijds om van haar lichamelijke pijn af te komen, anderzijds als de zenuwen voor het herstel van de clitoris nog aanwezig zijn, is dat een mogelijkheid. Teo is er nog over aan het nadenken of zij dit aandurft. Haar zus Rosie moet haar hebben verteld dat ze in verwachting is van Ross Carver. Hebben ze ruzie gekregen en heeft Teo daardoor een klap gehad met het verdwenen, dodelijke kunstwerk Standing Warrior dat Ross gekocht heeft? Barbara Havers bezoekt de Padma Gallery waar een exemplaar van het beeld, waarvan er 15 gemaakt zijn door de kunstenaar Blessing Neube, wordt tentoongesteld. Het bronzen beeld is ongeveer 45 centimeter hoog en is een gestileerde voorstelling van een Afrikaanse strijder met speer en schild. De kunstenaar stuurt er twee op als er vraag naar is. Barbara krijgt een lijst met kopers van het beeld. Er staan geen bekende namen op, maar ze kunnen worden afgevinkt. Ross heeft nummer tien gekocht. Als iemand het beeld, dat gebruikt is om Teo de genadeklap te geven, komt aanbieden bij de galerij, wil Barbara meteen verwittigd worden.

Tani is erin geslaagd om bij Lark de paspoorten weg te halen van zusje Simi, moeder Molifa en hemzelf. Sophie heeft ze naar het huis van Deborah gebracht, waar Joseph Cotter, Deborahs vader, ze heeft verstopt. Besloten wordt om ze in veiligheid te brengen bij de politie. Winston Nkata zal ze meenemen naar het bureau. Goed dat hij ter plekke is, want Adeo komt binnenstormen op zoek naar Simi. De brigadier kan zijn gewelddadige entree beteugelen door hem op de grond te houden en hem plastic handboeien om te doen, waarna hij naar het bureau wordt gebracht. Waar nieuwe camerabeelden gevonden zijn, die verrassend nieuws geven. Op de beelden is helder brigadier Teo Bontempi als Adaku Obiaka in Afrikaanse kleding te zien bij de kliniek in Kingsland High Street. Ze is in gesprek met haar metgezel, Philippa Weatherall. De chirurge die de reconstructie van haar geslachtsdelen zal uitvoeren. In gesprek met Lynley en Havers vertelt ze dat ze in de kliniek Womens Health of Hackney in haar vrije tijd vrijwilliger is geweest en onderzoek heeft gedaan, met name naar kanker: borst, baarmoeder, prenatale zorg, post-partumkwesties en zo. Veelal omdat sommige vrouwen illegaal in het land zijn. Anderen willen niet dat een mannelijke huisarts ze onderzoekt. Operaties doet ze in haar kliniek op het Isle of Dogs. Daar is Teo, modern gekleed, naar haar toegekomen om over een behandeling te praten. Bij de andere kliniek is ze Afrikaans gekleed en duurt het even voordat ze haar herkent. Philippa heeft nog nooit gehoord van Mercy Hart, die zich uitgeeft voor Easter Lange in de kliniek. Dicht gegooid vanwege VGV, zegt Barbara. Waarop Weatherall reageert: ‘Dat kan niet waar zijn.’ Ze moeten niet denken dat zij iets met besnijdenis te maken heeft. Ze is al jaren bezig te herstellen wat anderen vernield hebben met haar reconstructieve operaties. En breekt het gesprek af. Ze wil dat ze weggaan zodat ze kan douchen en naar het Isle of Dogs gaan. ‘U hebt me lang genoeg van beide afgehouden.’

Definitieve doodklap

Al met al lijken Thomas Lynley en Barbara Havers nog geen steek verder te zijn gekomen met hun onderzoek, want wie heeft Teo Bontempi de definitieve doodklap gegeven en waar is het moordwapen Standing Warrior, nummer tien, gebleven? Kunnen Tani, Simi en Monifa een nieuw leven opbouwen nu Adeo gepakt is door de politie? Allemaal vragen waarop de lezer straks een antwoord. Ik ben op pagina 566 en lang nog niet zo ver. Maar ook als ik het uitheb raad ik iedereen aan het boek voor de ontknoping uit te lezen tot pagina 637. Dan heeft u net als de recensent ongetwijfeld ook genoten van dit vuistdikke epos, dat voelt als een familieboek, of boek waar u minstens een week ‘s avonds of ’s morgens vroeg van kan genieten.

Elizabeth George – Iets te verbergen (verschenen als Something to Hide bij Viking in de VS en Hodder & Stoughton ) is vertaald uit het Engels door Fanneke Cnossen, 637 pagina’s, ISBN 978 94 0051377 8, A.W. Bruna, € 24,99, augustus/september 2022