Het jaar van de sprinkhaan - Terry Hayes
Eindelijk een nieuwe van Terry Hayes
Spannend, maar mag wel iets beknopter
De fans hebben er lang op moeten wachten, maar tien jaar nadat zijn thrillerhit Ik ben Pelgrim verscheen, ligt er nu dan toch eindelijk een tweede boek van Terry Hayes in de winkel. En diezelfde fans kunnen gerust zijn, want ook Het jaar van de sprinkhaan is een thriller van hoog niveau. Loeispannend, maar bij vlagen met een aangename relativering. De uitgever zette maar liefst vier vertalers aan het werk om het boek snel en uitstekend vertaald in de Nederlandse boekwinkels te krijgen.
Over de auteur
Terry Hayes (1951) werd geboren in Engeland, maar emigreerde al op jonge leeftijd naar Australië. Na een carrière als journalist, lange tijd in de rol van correspondent in de Verenigde Staten, raakte hij in de jaren tachtig min of meer bij toeval betrokken bij het schrijven van het script voor de film Mad Max 2. Dit was het begin van een loopbaan als scenarioschrijver in Hollywood. De in 2013 gepubliceerde thriller Ik ben Pelgrim was zijn eerste roman en werd een wereldwijde hit. Het jaar van de sprinkhaan is zijn tweede boek.
Zuiveren
Een Iraniër onthult aan een CIA-agent dat het Leger van de Zuiveren, een organisatie die te vergelijken is met groepen als IS en Al-Qaida, een aanslag voorbereidt, waarbij 9/11 zal verbleken. Tegen betaling van 25 miljoen dollar en bescherming van hem en zijn familie zal hij de details vertellen. Superspion Ridley Kane reist naar de grens van Pakistan en Iran, om de deal te bekrachtigen, maar komt te laat: de Iraniër is dood en heeft slechts wat raadselachtige woorden nagelaten. In zijn poging om zelf te ontkomen, krijgt Kane het zwaar te verduren, maar hij weet Amerika te bereiken. Daar ontstaat een race tegen de klok: wat voor aanslag wordt er gepland door de Zuiveren en waar en wanneer vindt deze plaats?
Uithoeken
Als het antwoord op deze vragen duidelijk wordt, zitten we nog niet eens op de helft van dit baksteen-dikke boek. Kane reist vervolgens alle uithoeken van de wereld over om het kwaad te bestrijden en een lange tijd dood gewaande terrorist uit te schakelen. Het onmogelijke wordt van hem geëist, hij raakt keer op keer ernstig gewond en dat allemaal, terwijl thuis zijn grote liefde Rebecca doodsangsten om hem uitstaat.
Menselijk
Misschien is dat wel het eerste wat Hayes als schrijver van spionagethrillers onderscheidt van zijn vele soortgenoten: zijn stoere held heeft ook menselijke kantjes: een vriendin, mededogen met kinderen en onderdrukten, kortom, enige relativering tegen al dat stoere machogedoe. Voor de liefhebber is er dezelfde nagelbijtende spanning, zijn er dezelfde bloedstollende avonturen van stoere spionnen en door en door gemene terroristen. Maar bij Hayes neemt de held daarna hooguit een biertje en flirt niet met mooie vrouwen.
Precisie
Het tweede wat hem onderscheidt van de massa is zijn precisie. Waar de meeste thrillerschrijvers dolgraag een loopje nemen met de realiteit om hun verhaal maar rond te breien, blijft Hayes in het grootste deel van zijn verhaal nauwkeurig bij wat werkelijk zou kunnen zijn. Bij hem geen opeens uit het niets opduikende hulpmiddelen voor de in het nauw zittende spion, maar gewoon de ellende met alles erop en eraan.
Bijna voetstap voor voetstap beschrijft hij de barre voettocht van zijn hoofdpersoon Kane door de Afghaanse en Pakistaanse natuur. Pas als er een gevaarlijke spore uit de ruimte opduikt, laat Hayes alle teugels varen en fantaseert er onbeperkt op los.
Spanning
En dan is er natuurlijk ook nog het derde, onmisbare ingrediënt: Hayes kan schrijven. Hij weet hoe hij de spanning tot het uiterste moet laten oplopen, hoe hij ervoor moet zorgen dat je op het puntje van je stoel zit en het boek niet kunt wegleggen tot… nou ja, in dit geval tot bladzijde 765.
Had het korter gekund? Ja, zeker. Regelmatig bewandelt Hayes zijpaden. Hij beleeft er duidelijk lol aan om voor iedereen die hij ten tonele voert een uitvoerige achtergrond te verzinnen. Voor sommige lezers zal dat misschien hinderlijk zijn, omdat het hier en daar de vaart uit het verhaal haalt. Maar wie lekker lang wil wegduiken in een wereld waar je normaal niet komt, is het heerlijk schuilen bij Hayes.
Sonja de Jong
Terry Hayes – Het jaar van de sprinkhaan (verschenen als The year of the locust bij Transworld) is vertaald uit het Engels door Miebeth van Horn, Hilke Makkink, Catalien van Paassen en Erik de Vries. ISBN 978 94005 0711 1, 765 pagina’s, uitgeverij A.W. Bruna € 29,99, november 2023