Het einde van de oceaan - Marja Lunde
Een fascinerende reis in de tijd tussen 2017 en 2041
David en Lou vinden in Frankrijk een boot die van de Noorse milieuactiviste Signe is geweest
Drie hoofdpersonen spelen een rol in dit boek. De zeventigjarige milieuactiviste Signe leeft in 2017 en David 34 jaar later in 2041 wanneer hij met zijn dochter Loulou op zoek is naar zijn vrouw Anna en babyzoon August. Ze zijn uit het zuiden van Europa weggevlucht van branden die huis en haard teisterden en vrouw en zoon kwijt geraakt. In een kamp in Timbaut, Bordeaux, hopen ze elkaar weer te zien. Die plek had Anna genoemd, maar bij het Rode Kruis zijn hun namen onbekend. Ze slapen daar voor het eerst na 24 dagen in een bed.
De volgende dag wandelen ze in de omgeving en zien veel verlaten huizen. Dicht bij een huis ontdekken ze een grote boot waarvan ze het zeil afhalen. In het huis ligt de sleutel van de kajuit. Lou wil er wel slapen. Wat ze niet weten is dat de boot oorspronkelijk van Signe was. Dan krijgt Lou een splinter van de boot in haar hand. Ze gaan weer terug naar de kliniek van het kamp om haar hand te laten behandelen. Dat doet de verpleegster ook bij de Fransman Francis, een bijzondere man met wie ze kennismaken net als met Marguerite die in haar eentje in het kamp is en net als hen haar kleren wast. Handiger en sneller dan zij. Als ze weer naar de boot gaan, drinkt Lou water uit het waterreservoir van de boot en wordt daar erg ziek van. Ze spuugt haar hele maag leeg en blijft de een nachtlang doorspugen. David biedt haar zijn bed aan waarin ze eindelijk in slaap valt. De volgende ochtend is de kliniek nog steeds niet open. Francis neemt de zorg voor Lou van David over en laat David slapen in zijn bed. Ook Marguerite zoekt toenadering en David vrijt voor het eerst met haar ’s nachts. Dan helpen Christian, Caleb en Martin hem door de boot op een kar te zetten. Met een tractor die ze aan de praat krijgen, rijden ze naar het droge kanaal waar eens water was.Het kanaal eindigt zowel in de oceaan als in de Middellandse Zee. Wanneer de regen echt gaat vallen zou de boot weer kunnen varen.
Als er later brand uitbreekt in het opvangkamp, verbranden bomen en het sanitair en als Lou dan in een van de brandende gebouwen loopt weet Francis haar op tijd te redden. Lou had daar haar voorraadje conserven, waarvan nog slechts vier conservenblikken over zijn. Een blik met bonen eten ze direct op. Dan besluiten ze definitief met zijn tweeën naar de boot te verhuizen.
Signe was in 2017 met de boot bij het plaatsje Ringfjorden aangemeerd waar ze inkopen doet. Daarna vertrekt ze met de bus naar de gletsjer Blåfonna waar ze tegenwoordig ijs uit hakken om te exporteren naar het buitenland en mensen een stukje ervan in hun drankje kunnen doen. Ze is ontzet dat dit gebeurt zeker omdat haar jeugdvriend Magnus hie achter zit. Dit moet eigenlijk worden stopgezet.
De auteur
Schrijfster Maja Lunde (Oslo, 1975) maakte naam met haar debuut De geschiedenis van bijen als deel een van het Klimaatkwartet, dat in veertig landen verscheen en waarvan 2,5 miljoen boeken zijn verkocht. Ze is een van de meest succesvolle auteurs van haar generatie. Het einde van de oceaan is deel twee van het Klimaatkwartet en werd genomineerd voor de prestigieuze Noorse Boekhandelsprijs.
Ze ziet een vrachtboot en kiepert alle kratjes met uitgehakt ijs in de fjord net zo lang tot er nog twaalf kratten met ijs overblijven. Daarna vaart ze snel weg met haar boot zodat zij er niet van beschuldigd wordt het ijs in het water te hebben gedropt. Met de twaalf kratten van 20 kilo per stuk wil ze eigenlijk Magnus confronteren, maar hij zit vermoedelijk in Frankrijk en heeft zijn schaapjes op het droge. Als ze eenmaal op zee is belandt ze in zwaar weer. Maar gelukkig overleeft ze de tocht met haar boot. Ondertussen kijkt ze terug op het verleden. Wanneer haar moeder het hotel erft van haar vader is er een feest. Waarop zij met een van de ingenieurs van de waterkrachtcentrale, Svein Bredesen, danst. Haar vader komt binnen met Sønstebø. Op dat moment heeft Svein Bredesen die met Signe’s moeder danst zijn handen op haar heupen gelegd. Dan neemt Signes vader het over van hem en gooit haar in de rondte. Sønstebø danst alleen. Dan geeft hij Svein een klap omdat Signes vader weigert haar los te laten en Svein probeerde in te grijpen. En dan komt Sønstebø’s dertienjarige zoon, Magnus binnen en zegt dat ze naar huis gaan. Dezelfde Magnus met wie Signe later geruime tijd in Bergen gaat wonen om dat een leven lang te doen. Samen met hem brengt ze daarna nog dagen door in een protestkamp tegen de bouw van de waterkrachtcentrale. Soøstebø en Signes vader blazen de brug op met dynamiet. De relatie met Magnus houdt geen stand, daarom pleegt ze pleegt abortus. Toen ze nog zwanger was vond Magnus dat ze dat haar moeder moest laten weten maar dat weigert ze, want ze heeft geen goede band met haar.
Milieuactiviste Signe is van plande de ijsblokken in hun twaalf plastic kratten te brengen bij Magnus als ze zijn Franse huis vindt. Ze komt aan aan de steiger van Bordeaux en eet daar haar eerste rode vlees boeuf bourgignon in een bistro met een glas bier. Uitgeput en uitgehongerd. Een zeiler die op haar afkomt weer ze af. Ze wil rust en bijkomen.
Dan vertrekt ze met de boot naar Timbaut en legt de boot aan in de jachthaven. Op de fiets verkent ze het huis van Magnus. Als ze dat gevonden heeft brengt ze de ijsblokken, inmiddels gesmolten tot water, bij zijn huis. Magnus is verrast, hij komt terug van hartlopen, zijn vrouw is vertrokken en de kleinkinderen zijn maar een keer langs geweest. Hij maakt in een heuvel plaats voor de twaalf blokken met ijs. Daarna zitten ze weer vredig samen als twee oude(re) mensen op een bankje.
Het grote wonder is dat David de kratten in 2041 terugvindt: twaalf kratten met zuiver water van de gletsjer – waar door droogte groot gebrek aan is – waar ze voorlopig genoeg voorraad aan hebben op de boot. Ze zijn klaar voor vertrek. Marguerite heeft zich inmiddels aangesloten bij David en Lou. Die er al van dromen dat de boot hen straks naar de oceaan brengt.
Maja Lunde schrijft heel leesbaar en aangenaam direct. De overgang van 2017 naar 2041 is niet storend en gaat heel soepel in elkaar over. Vooral de vondst om de kratten ijs van de Noorse gletsjer uit 2017 in 2041 te gebruiken als drinkwater in Frankrijk is mooi gevonden en is symbolisch voor het herstel van een natuurlijk evenwicht. Ook prettig vertaald door Lammie Post-Oostenbrink.
Maja Lunde – Het einde van de oceaan (oorspronkelijk in 2017 verschenen als Bla (alt 134) bij H. Aschehoug & Co (W. Nygaard)) werd uit het Noors vertaald door Lammie Post-Oostenbrink. ISBN 978 905672677 5, 342 pagina’s, A.W. Bruna, oktober 2020, € 22,99
