Conserve's Leessite

Slaagt Dunja Hougaard erin haar rivaal Kim Sleizner, die hoofd Moordzaken is van Kopenhagen uit te schakelen?

De dood van Theo is een klap voor Sonja, Matilda en Fabian Risk

Zoals gebruikelijk zijn we binnen enkele tellen beland in een meeslepend boek, dat alweer twee jaar geleden in Zweden uitkwam. Meteen word je meegezogen in de proloog. Erica, een jonge Deense vrouw laat zich overrulen door haar vriend Mikkel om per kajak te varen door een aantal kanalen van Kopenhagen. Ze vindt het eng, maar gaat toch mee. Als ze wordt verrast door de golven van een cruiseschip, belandt ze met de kajak ondersteboven, en zinkt met de achterkant van de kajak naar beneden. Ze zit vast met haar knieën en kan geen kant uit. Zo zal ze eindigen, ondersteboven, hangend in het water. Ze heeft geen idee hoelang ze onder water is gebleven, maar het is niet meer dan een paar seconden geweest. En voor de eerste keer doet ze haar ogen onder water open en ziet een auto onder zich. De paniek die ze eerst voelde, komt terug, De achterkant van de auto rust tegen een groot betonblok terwijl de voorkant vrij hangt. Als in een reclamefilm. De ramen zijn omlaag gedraaid en op de achterbank zweeft een naakte vrouw met lang donker haar. Het lijkt wel een reclamefilm. Een man met smoking, zit schuin voorovergebogen met zijn hoofd tegen het stuur. Voordat ze weer naar de oppervlakte wordt getrokken ziet ze nog net dat de achterkant van zijn hoofd op een grote, bloederige krater lijkt.

Geen trip naar Legoland

Na een korte introductie van rechercheur Dunja Hougaard die haar oefeningen doet om fit te blijven om Kim Sleizner weerstand te bieden, moet Jan Hesk van afdeling Moordzaken eerder van vakantie terugkomen - een trip naar Legoland (waar ik zelf een dagje op bezoek was) moet worden uitgesteld. Met zijn rechercheurs kijkt hij bij de takelwagen die de Mercedes omhoog takelt met daarin de man en de vrouw. Het daarin gevonden wapen staat volgens de mooie nieuwe rechercheur Julie Bernstorff op naam van Mogens Klinge, hoofd van de PET, de Deense nationale inlichtingen- en veiligheidsdienst. Hij heeft een vergunning voor meerdere wapens. Ook de auto staat op naam van Mogens Klinge. Het is niet uitgesloten dat ze nu naar zijn hoofd kijken. Hesk meent dat ze het beter zo lang mogelijk onder de radar moeten houden. Des te beter is het, want hoe summier de aanwijzingen ook zijn, het nieuws over Mogens Klinge komt hoe dan ook uit. En dan barst de hel los.

Over de auteur

Stefan Ahnhem (Stockholm, 1966) is een van de succesvolste nieuwe Scandinavische misdaadauteurs. Ahnhem is scenarioschrijver met meer dan twee decennia ervaring. Sinds zijn debuut in 2014 heeft hij een auteurschap opgebouwd waarin de spanning en sfeer van Nordic noir wordt gecombineerd met de filmische kwaliteiten van scenarioschrijven. De laatste spijker is het zesde deel van de reeks met Fabio Risk in de hoofdrol.

Als Jan Hesk zijn eerste persconferentie geeft over de dood van PET-chef Mogens Klinge en de onbekende vrouw (mogelijk een prostituee), wordt hij onderbroken door hoofd Moordzaken Kim Sleizner die weer een solo-act opvoert, maar wel zegt alle vertrouwen te hebben in Jan. Hij betreedt het podium met een flesje water en twee glazen en kort daarop wordt de wereld van Jan zwart en verliest hij het bewustzijn. Hij wordt wakker gemaakt op een kamer in het bureau door Sleizner die hem vertelt dat twee mannen Jan van het podium hebben gedragen. Hij heeft al een paar keer ondervonden dat de twee hem schaduwen. Eerst tijdens een pathologisch onderzoek en later in het huis van Klinge (toen hij zich verborg in een kast). Jan Hesk vertelt zijn collega’s Morten Heinesen Julie Bernstorff en Torben Hemmer dat hij Sleizner verdenkt van de moord op de PET-chef en de onbekende vrouw. Hij is eigenlijk teleurgesteld als DNA van de huidresten onder de nagels van de vrouw wijzen op sporen van een van bekendste ondernemers van Denemarken: Jakob Sand. Hij heeft het gevoel dat hij gedrogeerd is door Sleizner toen die het podium op kwam met twee glazen en een fles mineraalwater. In het glas dat Sleizner hem gaf zat een laagje vocht, waarna hij twee uur van de wereld was. Ook is het merkwaardig dat hij van het podium werd afgedragen door de twee onbekende mannen, want toen hij in zijn colbert voelde waar zijn sleutels waren zaten die in zijn linker zak en niet in wat gebruikelijk was zijn rechter zak. Sleizner schroomt niet om Jan thuis te bezoeken terwijl het etenstijd is. Is dat om hem te intimideren of te informeren naar wat Jan weet?

Zelfmoord zoon

Fabian, Sonja en Miranda worden opgeschrikt door het bericht dat hun zoon en broer Theodor zelfmoord heeft gepleegd in een Deense gevangenis. Fabian eist dat hij wordt overgebracht naar Helsingborg, zodat de autopsie kan gedaan worden door de vaste Zweedse patholoog van het bureau, Vlecht. Hij gelooft nauwelijks dat Theodor die juist zijn onschuld wilde bewijzen in Denemarken zelfmoord heeft gepleegd. Hij onderzoekt de cel, maar het blijkt een heel andere cel te zijn, een koud hok zonder ramen waar Theodor is ondergebracht. Daar zou hij zogenaamd met lakens een strop zou hebben gevormd, vanaf een rechtopstaand bed. Fabian heeft zijn twijfels over de wijze waarop Theodor gestorven is en vermoedt er meer achter. Ondertussen probeert Dunja Hougaard de technische virtuoos Michael Rønning voor zich te winnen in een treintoilet om haar te helpen in haar strijd tegen Kim Sleizner, maar hij heeft er geen zin meer in omdat ze zijn telefoontjes en contacten de afgelopen maanden heeft genegeerd. Hij kiest ervoor om naar Malmø te gaan naar zijn vriend. Sleizner wil zijn tegenstandster Dunja laten opsporen, want ze is heel gevaarlijk en wordt dus gezocht door de Deense politie. Terwijl Dunja juist bewijzen zoekt om Sleizner op te pakken. Zo gaan haar medewerkers Fareed en Qiang naar een parkeergarage midden op Gunnar Nu Hansen Plads, een plein in de wijk Østerbro. Daar staat ook de sportwagen van zakenman Jakob Sand, wat doet die daar?

Zweepjes en weerhaakjes

Dunja en haar assistenten vinden daar in een bijna onderaardse kelderruimte een ruimte met een purperkleurige pluchen bank, een uit steen gehouwen tafel met twaalfarmige kandelaars. Aan de muren hangen kettingen, met hand- en voetboeien, dikke touwen en een verzameling zweepjes, voorzien van ijzeren kogeltjes tot weerhaakjes. Beiden worden gesnapt in de garage door de twee mannen. Als Qiang wordt achtervolgd door een van hen, weet hij in een garagewerkplaats een geheime ingang te vinden in een kantoortje. En belandt zo in wat het commandocentrum van Kim Sleizner genoemd kan worden: een grote foto van Dunja, foto’s van het Centraal Station, en een aantal andere openbare plaatsen. De vraag is natuurlijk: hoe veel weet hij van hen, en hebben zij hem gevonden of hij hen? Dan wordt de verbinding tussen haar en Qiang verbroken. Het scherm uit beeld vervangen door een tafelpoot en het blauwe tapijt waar die tafel op stond. Alsof de pet op de grond was gevallen. Of Qiang, die het met de dood moet bekopen. Daarna worden beide schermen voor haar zwart. De afschuwelijke beelden weerhouden Dunja er niet van om het onderzoek naar Kim Sleizner stop te zetten. Fareed wil er de brui aan geven, maar door de brand in haar huis, weet hij haar op tijd te redden. Als Fareed het appartement op de bovenste verdieping van Kim binnengaat, wordt Dunja beneden door een arrestatieteam aangehouden en niet lang daarna zit Kim voor haar neus op het bureau. Sleizner onthoudt haar water en geeft haar zijn eigen urine, wat hij haar dwingt op te drinken.

Ondertussen is Fabian, die door vrouw Sonja en dochter Matilde genegeerd wordt sinds Theodor gestorven is, erachter dat het Kim Sleizner is geweest die opdracht heeft gegeven zijn zoon zo veel mogelijk te isoleren. Hij weet het kantoor van Kim in Kopenhagen binnen te dringen. Daar ziet hij documenten over de plotselinge dood van Jan Hesk – er is beeld dat Dunja hem overweldigt, natuurlijk een argument van Kim om haar te beschuldigen van Hesks’ dood. (Niemand weet dat Jan Hesk hem ’s nachts heeft opgezocht, maar daarna door Sleizner is gewurgd en dat hij overdreven teder doet tegen Jans vrouw Lone, en ondertussen bij haar thuis een oude mobiele telefoon meeneemt). Eer liggen foto’s van Dunja uiteraard. Het bovenste document heeft als kop: ARGUMENTEN VOOR HET VERTRAGEN VAN DE RECHTSZAAK, uitspraken van een psycholoog over de staat van Theodor: ‘depressief, gesloten en zelfmoordneigingen’ en een briefje van bewaarder Flemming Friss:’We hebben ook een ruimte die niet een echte isoleercel is, maar die aan de andere kant wel alles heeft wat jij vraagt.’ Zo langzamerhand lijkt duidelijk dat Kim Sleizner met alles te maken heeft. Zou hij behalve bij de dood van Jan Hesk ook betrokken zijn bij die van Mogens Klinge en de prostituee? Haar naam is inmiddels bekend: Elaya Goodluck, zo meldt een collega uit Stockholm, Malin Rehnberg. Zij heeft Jan Hesk nog kort daarvoor gesproken en snapt ook niet hoe Dunja Hougaard achter de moorden zou kunnen zitten, zoals van Jan Hesk die gevonden is op de zeebodem bij het oostelijk deel van Islands Brygge. Misschien is hij gedropt door de twee mannen van Sleizner, wie weet.

Arrestatieteam ME

Het lijkt erop alsof de laatste dagen van Kim Sleizner geteld zijn als het team van Morten Heinesen zijn appartement op de hoogste verdieping betreedt samen met een arrestatieteam van de ME. Kims betrokkenheid bij tal van zaken geven daar alle aanleiding toe. Hij moet ervoor gezorgd hebben dat Theodor Risk geen uitweg meer zag en zelfmoord heeft gepleegd in zijn sobere cel. Maar het team van Morten is net te laat in het appartement, want Kim pleegt zelfmoord door zich naar beneden te laten vallen. Kim heeft daarvoor Dunja Hougaard nog gepakt en haar geen vernedering bespaard. Fareed Cherukuri heeft haar gelukkig bevrijd met een brandcard en masker om haar uit het detentiecentrum van het politiebureau weg te voeren met een ambulance. Fabian Risk ziet ze bij toeval in de kelder van Sleizners flat.

Zowel Dunja en Fareed doen net als Fabian onderzoek in de spelonken van de kelder onder de parkeergarage, waar tal van prominenten uit de politiek- en handelswereld zich verlustigen aan Deense en Oost-Blok-prostituees in de club. Dan blijkt dat Dunja’s grootste rivaal Sleizer toch nog in leven is (wie viel dan van de flat als hij het niet was?). Als ze hem in de spelonken weer heeft gered uit een weerbarstige situatie wordt ze opnieuw door hem bedreigd. Waarbij ze geluk heeft, dat haar oude vriend Fabian Risk haar bevrijdt. Morten Heinesen helpt op zijn beur Fareed uit zijn boeien. Fareed heeft tegen Dunja gezegd dat het te gevaarlijk was geworden: ’Maar zoals gewoonlijk, wil ze niet luisteren.’ Hoe dan ook, het gevaar is geweken in deze meeslepende thriller. Fareed helpt Heinesen met computermateriaal, waardoor nog meer dingen aan het licht komen. Die ervoor zorgen dat de arrestaties van al die prominenten goed op stoom komen. Fareed en Fabian worden van alle blaam gezuiverd en niet langer als verdachten beschouwd.

Volle harmonie

Fabian komt volkomen uitgeteld thuis. Er staat een logeerbed voor hem klaar. In het begin is zijn relatie met vrouw en dochter nog heel afstandelijk. Hij koopt een zeilboot, die ze THEO noemen. Voor Sonja die al gauw zeeziek wordt is dat niets, maar de boot is voor Matilda een geschenk uit de hemel. Samen met haar brengt Fabian hele weekenden door op de boot. Maar er gaat geen dag voorbij of hij bezoekt de begraafplaats van zijn zoon in Pålsjö. En hij vindt er rust. Een harmonie die hij eerder nooit gekend heeft. Hij voelt verbondenheid, of dat een verbondenheid met Theo is of met hemzelf is onmogelijk te zeggen, maar het voelt weldadig. En zo loopt deze meeslepende thriller af in volle harmonie. Opnieuw zie ik uit naar de volgende Fabian Risk! Elk deel vraagt om meer, want voor je het weet heb je het in een paar dagen uit en belandt in een leeg gat.

Stefan Ahnhem – Fabian Risk 6 – De laatste spijker (verschenen als Siste spiker bij Bokförlaget Forum) is vertaald uit het Zweeds door Tineke Jorissen-Wedzinga, 508 pagina’s, ISBN 978 90 443 6381 4, The House of Books, € 22,99, juni 2023