Fabian Risk 4 - Motief X - Stefan Ahnhem
Ingewikkeld web van moorden bedacht door ervaren scenarioschrijver
Inspecteur Fabian Risk in de ban van moorden die zich opstapelen in havenplaats Helsingborg
Op 24 augustus denkt Inga Dahlberg, die nu in een mooi huis woont, dat ze haar man gedag kan zeggen, want ze vertrekt met haar minnaar Ingvar Molander naar Parijs. Dan blijkt dat deze minnaar een gewelddadig type is die haar dwingt haar bij het water uit te kleden. Is hij van plan haar te vermoorden? Mogelijk is forensisch rechercheur Molander de moordenaar en heeft haar naakt op handen en voeten vastgebonden op een pallet en de rivier op gestuurd. Maar zijn vrouw Gertrud helpt de recherche uit de droom, want op 24 augustus 2007 blijken Molander en zijn vrouw Gertrud in Berlijn te zijn tijdens een lang weekend.
Molly Wessmann heeft in de periode tussen 13 en 16 juni gevoel dat ze niet alleen is. Als ze dankzij haar slaapapp doorslaapt ziet ze op haar telefoon niet de gebruikelijke foto van haar hond maar haar zelfportret. Wanneer ze onder de douche is gegaan en in de spiegel kijkt ziet ze dat een stuk van haar pony is afgeknipt. Ze laat een nieuw slot op haar deur zetten maar voelt zich nog niet veilig. Later ontwaakt ze in de badkamer en braakt brokken zwart bloed. Ze moet vergiftigd zijn met het middel ricine. Omdat ze de buurvrouw is van een vriendin van Astrid Tuvesson, chef van de recherche, weet die dat ze dood is gevonden. De buurvrouw zag een hand liggen toen de deur op een kier stond. Later blijkt dat er camera’s zijn gemonteerd is in maar liefst 87 slaapkamers van vrouwen. Het zijn de eerste twee van een reeks mysterieuze moorden.
Matilda, de dochter van inspecteur Fabian Risk is in haar buik geschoten, nota bene in zijn huiskamer. Hij heeft dat niet tegen kunnen houden, wel de dader neergeschoten. Als ze in het ziekenhuis ligt droomt hij over een rouwbijeenkomst voor zijn dochter in de kerk. Daar krijgt hij verwijten over zich heen van zijn zoon Thomas en vrouw Sonja. Plotsklaps wordt hij wakker uit een boze droom, en dan blijkt Matilda nog te leven, in het ziekenhuis. Doordat zoon Thomas thuiskwam met een onbekend pistool heeft hij de dader die op Matilda schoot, kunnen uitschakelen
De auteur
Stefan Ahnhem (Stockholm, 1966) is een van de meest succesvolle nieuwe Scandinavische misdaadauteurs. Ahnhem is een scenarioschrijver met meer dan twintig jaar ervaring. Hij schreef mee aan scenario’s voor de tv-series van Irene Huss en Wallander. Sinds zijn thrillerdebuut in 2014 heeft Ahnhem een auteurschap opgebouwd, waarin de spanning en sfeer van Nordic Noir wordt gecombineerd met de filmische kwaliteiten van scenarioschrijven. Motief X vormt een tweeluik met X manieren op te sterven (voorjaar 2021), waarvan dit boek al een leesfragment bevat.
Risks collega rechercheur Irene Lilja krijgt bericht dat een jonge Syrische vluchteling verdwenen is. Het is Moonif Ganem, die onderweg was naar school samen met Samira. Ze komt bij de ouders en gaat op zoek naar Moonif. Als ze in de kelder belandt en bloedsporen volgt ziet ze wasmachines draaien, Moonif blijkt in de grootste ervan rond te draaien. Hij is vermoedelijk pas doodgegaan toen de wasmachine centrifugeerde. Molander onderzoekt het lichaam. Irene gaat achter Sievert Landertz aan, leider van de ultrarechtse Zweden-Democraten met nazisympathieën die vermoedelijk eerder brand hebben gesticht in een asielzoekersbarak met 118 mensen waarvan er drie omkomen. Ze komt terecht in een schuur waar ongeveer 150 fascisten bijeenkomen en Landertz vluchtelingen uitmaakt voor ongedierte. Als ze laat weten dat ze van de politie is wordt ze uit de schuur verwijderd en in een auto gestopt. De volgende dag wordt ze wakker op het gras bij haar huis. Kort daarop arresteert ze Landertz en stopt hem met zijn zoon in de cel. Irene zag als een van de toeschouwers een glimlachende man weglopen. Toen ze hem zag wegrijden in een oranje Volvo vond ze terug bij zijn huis. In het huis wordt een filmpje op video vertoond van naakte meisjes. Deze Assar Skanås (, hij blijkt behalve rechts ook pedofiel. Als hij belt terwijl ze in zijn huis is zoekt ze hem in een nabij os en wordt beschoten. Door Ivar, de broer van Assar Skanås. Ze arresteert de broer en verhoort hem. Assar Skanås blijkt lang onvindbaar. Als pedofiel ontvoert Assar een meisje van zes dat ze net op tijd verborgen in een toren terugvindt voordat hij haar wil verkrachten. Ze krijgt intimiderende mailtjes met intimiderende taal over haar omdat ze Joods zou zijn en of ze haar nieuwe gazon, dat vernield is, mooi vindt. Op de voorkant van haar huis staat een groot hakenkruis (haar man Hampus blijkt lid te zijn van Zweden-Democraten).
Door dobbelstenen laat een moordenaar zich sturen naar de volgende moord in een uitgestorven ICA-winkelcentrum. Zijn slachtoffer wordt Lennart ‘Bief’ Andersson in de slagersafdeling van de supermarkt. De moordenaar heeft een smiley-masker op. En heeft Bief met een aantal messsteken met messen uit de slagerij vermoord. Waaronder een in zijn hals en een vleesmes op zijn neus dat bij zijn keel uitstak. Daarna reed hij rustig op de fiets naar huis. Bief bleek een toupetje te hebben dat Molander gevonden heeft.
De recherche komt handen tekort temeer daar Fabian nog met ziekteverlof is en chef Astrid van de recherche laat zich voor vijf weken opnemen in Tolvmannagården om te beginnen met een twaalf stappenplan en moet genezen van haar alcoholprobleem. Kort erop komt ze toch weer terug omdat de politie te weinig mankracht heeft. Ook Fabian Risk die nog een maand ziekteverlof heeft na de messteek die zijn dochter verwondde. Hij doet nog in het geheim onderzoek naar collega Molander die hij verdenkt van alle moorden. Zijn vermoorde collega Hugo Elvin is een maand geleden opgehangen aangetroffen in zijn appartement, verkleed als vrouw. Hillevi Stubbs, zijn voormalige collega bij de Stockholmse politie die inmiddels in Malmö werkt, denkt ook dat Molander de dader kan zijn. Samen zijn ze in het appartement van de oud-collega om informatie te vinden. Fabian is al twee jaar bezig met het onderzoek en doet dat aan zijn bureautje in het souterrain. Dat Hugo geen vrouw wilde zijn blijkt uit zijn mannelijkheid die hij graag ten toon wilde spreiden zegt Hillevi die kort een relatie met hem had, zegt ze in vertrouwen.
Fabian gaat naar Flora, de weduwe van sportfotograaf Einar Stenson. Stensons dochter Gertrud blijkt getrouwd te zijn met Molander. Einar is met houten klompen in zijn zomerhuis uitgegleden over een pas gewreven vloer die pas in de boen stond. En belandde met zijn hoofd in het mandje van de afwasmachine waar een mes uitstak en daarna bloedde hij langzaam dood. Recent kwam een politieman met Flora praten, vermoedelijk Hugo, omdat hij ook twijfelde aan de dood van Stenson. Molander kon ook niet goed met zijn schoonvader opschieten. Fabian vermoedt dat Molander achter de moord zit en houdt zijn conclusie voorlopig voor zich. Hij ontwikkelt rolletjes van Stenson samen met leden van de fotoclub Celluloid en ontdekt foto’s met Molander erop met een onbekende vrouw. Dat blijkt Inga Dahlberg te zijn, de buurvrouw van Molander. Bij een gesprek met zijn vrouw Gertrud – die hij bezweert dat zijn onderzoek geheim moet blijven – hoort Fabian dat ze op de dag van de moord op Inga Dahlberg op 24 augustus 2007 in Berlijn waren. Molander kon dus niet de moordenaar zijn.
Zoon Thomas die met een pistool thuiskwam is betrokken bij een bende die asielzoekers vermoord hebben. Hij moest ergens de wacht houden en kreeg dat pistool in zijn hand. De Deense rechercheur Dunja Hougaard mailde dat Thomas betrokken was bij de moorden, wat Thomas ontkent. Hij heeft alleen op de uitkijk gestaan toen ze een rotje gooiden in het huis van een asielzoeker. Dan moet je dat zo snel mogelijk bij de Deense politie aangeven zegt Stefan. ‘Als getuige moet je precies vertellen dat er gebeurd is.’ Thomas ontkent dat hij iets heeft gedaan al heeft hij destijds wel met Dunja gevochten. Ze belde aan bij zijn vriendin Alexandra, want die hoorde met haar vriend Hendrik ‘bij die klootzakken’. Thomas heeft zich verborgen achter een bank zodat hij niet gevonden zou worden door Dunja. Ondertussen probeert Kim Sleizner, hoofd moordbrigade van de politie van Kopenhagen, Dunja te vinden. Hij heeft nog sleutels van haar appartement, en daar zit een Chinees in, niet Dunja. Die zegt haar niet te kennen. Dunja lijkt spoorloos te zijn.
De volgende dag komen Fabians vrouw Sonja en dochter Matilda terug. Hij maakt een feestelijke maaltijd met appeltaart en champagne maar Matilda wil er niets van weten. ‘Doe maar gewoon,’ zegt zijn vrouw Sonja. Als de chef van de recherche hem belt dat hij snel moet helpen omdat ze in nood zitten met drie moordzaken, komt hij op het bureau en daar leent Molander zijn telefoon. Hij weet dan dat hij misschien de foto’s ziet van de sportfotograaf. En zo weet dat Fabian hem verdenkt… Hij bidt dat hij Molander dat niet ziet. Wordt vervolgd in X manieren om te sterven, voorjaar 2021. Ik zie er naar uit. Ahnhem schrijft spannend, meeslepend en filmisch. Daaruit blijkt dat hij een ervaren scenarioschrijver is en dat is aangenaam lezen.
Stefan Ahnhem – Motief X (verschenen als Motiv X bij Bokförlaget Forum in 2018), vertaald uit het Zweeds door Tineke Jorissen-Wedzinga, ISBN 978 90 443 61888 9, 526 pagina’s, inclusief voorpublicatie uit X manieren om te sterven, The House of Books, prijs nu € 7,50 (oorspronkelijke editie was € 22,99)