De zaak Alaska Sanders - Joël Dicker
Een kluwen aan complotten die maar langzaam wordt ontward
Overbodigheden ontsieren het verhaal
Het is een beetje flauw om te vinden dat Joël Dicker het diploma ‘dikke boeken schrijven’ heeft gehaald, maar het aantal overbodigheden die het verhaal – ook achteraf - ontsieren, zijn legio. Ik weet het, ook Leo Tolstoj, Umberto Eco en John Irving hebben dikke boeken geschreven, maar die vervelen nooit. Pas in de tweede helft komt De zaak Alaska Sanders een beetje op stoot, vanwege de vele complexe gebeurtenissen, die overigens uitgebreid uitgelegd en geanalyseerd worden.
Twee verhalen ineen
De zaak Alaska Sanders vormt eigenlijk twee verhalen ineen: de moord op Alaska Sanders, 22 jaar, gevonden aan de oever van een meer in de Amerikaanse staat New Hampshire. In het tweede verhaal is de schrijver Marcus Goldman hoofdpersoon, door wiens ogen we het verhaal meemaken. Hij is bezig een thriller over de moord op Alaska Sanders te schrijven, maar hij is ook de auteur van de bestseller De waarheid over de zaak Harry Quebert, de man die in deze roman een rolletje speelt. Want romans zijn er ook om te helen, de Amerikaanse term voor verwerken. Zegt Dicker zelf.
Verdachten van de moord zijn onder andere de twintigers Eric en Walter, vrienden, ook van Alaska, maar uit elkaar gegroeid door jaloezie, wat weer een van de motieven zou kunnen zijn voor de moord. De politie forceert een bekentenis, er is een veroordeling, en dat is dat. Maar volgens een van de hoofdpersonen… is de perfecte moord niet een misdrijf waarvan de dader nooit wordt gevonden, maar waarvan de moordenaar iemand anders de schuld in de schoenen weet te schuiven.
Anonieme brief
Het is elf jaar na de veroordeling als de twijfel toeslaat nadat sergeant Perry Gahalowood, vriend van Marcus Goldman en eerder betrokken bij de moord, een anonieme brief binnenkrijgt, die de hele zaak op zijn kop zet. De zaak Alaska Sanders wordt heropend, wat nog geen kleinigheid is met zoveel aanwijzingen in de richting van de veroordeelde. Gelukkig worden Perry en Marcus bijgestaan door advocaat Patricia Widsmith. Achteraf minder gelukkig, wel nuttig voor de oplossing, ook achteraf.
De zaak is inderdaad een lastige puzzel met veel draadjes, een bizarre kluwen aan problemen: relaties tussen rondfladderen en serieus, ontslag genomen of gekregen, maar vanaf welke datum dan, een bizarre chantage tussen oud en jonger, een inbraak om een prijzig horloge te pakken te krijgen, lesbische liefde, geheime verhoudingen, een kapot achterlicht, een kapotte printer en geld natuurlijk. Als ik meer vertel ga ik spoilen.
De knoop is ingewikkeld en daardoor heeft Joël nog veel meer woorden nodig, onder meer door uitgebreid de scènes na te vertellen, van gebeurtenissen die als korte mededeling aan de orde kwamen. Een proces dat romantechnisch waarschijnlijk niet vaak gehanteerd wordt, omdat het lekker lezen ernstig vertraagt.
Eerder incident
Vrij plotseling zijn er aanwijzingen dat een eerder incident met een rivale van Alaska Sanders voor een missverkiezing een doorslaggevende rol speelt. Eleanor zou zich (uit teleurstelling?} verdronken hebben, maar haar lichaam is nooit gevonden. Hints, eerst vaag, later wat duidelijker, die er weer op wijzen dat er misschien geen sprake is geweest van zelfmoord. Wat dan wel?
Joël Dicker weet het zelfs zo ingewikkeld te maken dat van ontspannen lezen geen sprake is. Je moet scherp blijven qua plaatsen en tijden. Maar af en toe helpt hij je met een enorme cliffhanger uit de schrijfcursus: Hij kon onmogelijk vermoeden welk drama zich op de eerste verdieping van het hoofdkwartier van de staatspolitie zou gaan afspelen.’ Einde hoofdstuk 5.
De lezer tuint erin
Vrijgezel Marcus ontmoet tijdens het onderzoek diverse vrouwen, waarna zich in het verhaal ook nog een liefdesaffaire weeft, met scènes die het niveau van de boeketreeks niet overstijgen, zowel in visites als in woorden. Milieu upper-middle-class: waar geld regeert, buitenshuis eten dagelijkse kost is en hotelkamers in overvloed zijn. Ieder is stante pede bereid zijn verhaal uitgebreid te doen, iedereen is ook altijd thuis in luxe villa’s. Als in Disney-films.
Joël Dicker zet de lezer keer op keer op het verkeerde been, zegt de promo op de achterkant. De lezer tuint er elke keer in, maar veel te langzaam. Pas aan het slot… Enfin, niet achterin kijken.
Dick de Scally
Over de auteur
Joël Dicker (Genève, 1985) heeft vier romans op zijn naam staan, waarvan De waarheid over de zaak Harry Quebert zijn grootste bestseller is. Daarnaast schreef hij Het boek van de Baltimores, De verdwijning van Stephanie Mailer en Het mysterie van kamer 622.
Joël Dicker – De zaak Alaska Sanders, vertaald uit de Engelse versie van The Alaska Sanders Affair door Angela Knotter, uitgeverij De Bezige Bij, Amsterdam, 558 pagina’s, ISBN 978 94 03 1874 19, € 25, november 2022
