De wasvrouw van de Drambrandersgracht - Roline Redmond
Autobiografische verhalen over een Surinaamse familie
Die zich vastberaden willen ontdoen van de nasleep van de slavernij
De verhalenbundel De wasvrouw van de Drambrandersgracht is – na De Doorsons uit 2021 – het tweede boek dat Roline Redmond over haar familie schreef. De bundel heeft als motto: Aan de voorouders –
Zij die ons de toekomst hebben gegeven
Het is een vervolg op wat Redmond als vorm van journalistiek-historisch onderzoek heeft verricht in De Doorsons en bevat autobiografische verhalen over een Surinaamse familie die zich vastberaden van de nasleep van de slavernij wil ontdoen. Redmond laat de familieleden in een elftal verhalen de revue passeren.
De wasvrouw van de Drambrandersgracht is de oma van de schrijfster. Zij woonde in Paramaribo in de wijk voor vrijgemaakte slaven, waarin de Drambrandersgracht een centrale plek innam. In het titelverhaal ziet de schrijfster hoe haar grootmoeder zich gedraagt bij een familie waar ze de was voor doet: ‘Hadden zij enig idee hoeveel tijd en energie er in het verwerken van de was was gestoken? Welk ingenieus systeem grootmoeder had bedacht in de grote regentijd wanneer het drie maanden aan een stuk regende en de zon zich zelden liet zien?’
Boodschappen van familieleden
Als boodschapper van de familie moet Roline als kind berichten brengen naar familieleden en zo leert ze veel over wat er in de familie gaande is: ‘Boodschappers in de familie waren de mensen die geen snelle conclusies trokken en die het met iedereen leken te kunnen vinden. Ze fungeerden als postbode of pendelaar tussen familieleden.’
Kleur kleding even opvallend als loop van zijn bestaan
De andere verhalen gaan over haar grootvader, moeder, oom en tantes. Over haar moeder zegt ze: ‘Annette Wilson, mijn moeder, behoorde tot de generatie van vrouwen die de nakomelingen van slaven geleid hebben naar een beter leven.’ En in het ontroerende verhaal van haar grootvader staat: ‘John Wilson. De man met de lenige gang, de man die de lange passen maakte met zijn voeten in bruine serge de Nimes-schoenen bedoeld voor de tropen, de palabrousses [hoge schoenen met veters]. De man met zijn bijkleurende kaki kleding. De stille man die geen eisen stelde aan het leven. De kleur van zijn kleding was even opvallend als de loop van zijn bestaan.’
Woordenlijst
Aan het eind van het boek is een Woordenlijst opgenomen, waarin typisch Surinaamse termen worden verklaard (en waarin wel wat fouten in de alfabetische volgorde zijn geslopen – maar dit terzijde).
In De wasvrouw van de Drambrandersgracht wordt prachtig verwoord hoe Redmonds familieleden hun leven hebben geleefd. Roline Redmond kan uitstekend schrijven. Het is een boek geworden waarin je veel leert over de tijd na de slavernij, die tot op de dag van vandaag doorduurt.
Over de auteur
Roline Redmond (1949) studeerde antropologie en Spaans. Ze publiceerde over de beeldvorming van zwarte mensen in kinderboeken (1980) en onderzoekt slavendansen en Latijns- en Zuid-Amerikaanse muziek. In 2021 publiceerde zij De Doorsons, Redmonds kroniek van haar eigen tot slaven gemaakte familie. Het won de Brusseprijs voor het beste journalistieke boek van dat jaar.
Sophie Redmond (1907-1955), de bijzondere en veelzijdige vrouw naar wie een straat in Paramaribo is genoemd, was Rolines tante.
Adriaan Vermeulen
Roline Redmond – De wasvrouw van de Drambrandersgracht, 200 pagina’s,
Arbeiderspers, ISBN 978 90 295 5298 1,€ 20, september 2024
