De vorm van water - Andrea Camilleri
De weergaloze grootmeester van de Italiaanse thriller excelleert als geen ander
91ste en laatste boek van overleden uitgeefster Annaserena Ferruzzi
De titel kwam mij al zo bekend voor. Dit boek had ik als Camilleri-liefhebber toch al eens eerder gelezen, als een van de meer dan twintig Camilleri-boeken van Serena Libri? Dat klopt, want dit is de derde, gereviseerde druk van Camilleri’s boek uit 1994. De eerste verscheen in oktober 1999, de tweede in april 2001 en de derde in maart 2021. De aanleiding is heel triest, want dat is het overlijden op 1 januari van uitgeefster Annaserena Ferruzzi, die in 1997 gedreven haar uitgeverij met uitsluitend Italiaanse literatuur begon. Een week later werd ze op 8 januari begraven in haar geboorteplaats Ravenna in Italie (alt 137). In 2010 had ze in Nederland al 55 titels uitgegeven, de bestverkochte auteur werd uiteraard de Siciliaan Andrea Camilleri. Annaserena woonde sinds de jaren tachtig in Nederland.
Aan de laatste druk van De vorm van water gaf ze een persoonlijk voorwoord mee: ‘Deze gereviseerde druk van de eerste Montalbano die ik heb uitgegeven is het 91ste boek dat Serena Libri publiceert en tevens het laatste. Met pijn in mijn hart neem ik afscheid van mijn boeken en van mijn lezers. Tweëntwintig jaar lang heb ik met passie prachtige Italiaanse titels naar Nederland gebracht – werk dat nooit verloren zal gaan – Annaserena Ferruzzi.’ In het verleden probeerde ik Annaserena zo goed en kwaad als het ging te helpen met informatie over de vertegenwoordiger, de drukker en de wijze waarop je publiciteit maakt, liefst zonder dure advertenties en door persberichten en recensie-exemplaren naar de juiste mensen te sturen. Er valt een gat na het overlijden van deze bijzondere en gedreven uitgeefster.
Uiteraard heeft Andrea Camilleri, de grootmeester van de Italiaanse thriller, weer een smakelijk onderwerp gekozen. In De vorm van water vinden twee straatvegers een auto met het merk BMW vlak bij het strand met daarin het lijk van de als excellent bekendstaande ingenieur Luparello in minder excellente staat. Hij was eigenaar van een prominente bouwfirma en tevens provinciaal secretaris van een politieke partij. He belangrijk hij was blijkt bij zijn begrafenis waar prominente partijleden onder wie zelfs twee ministers aanwezig zijn. Luparello blijkt in zekere staat aangetroffen, zijn onderbroek omlaag, want de auto wordt gevonden in het geitenweitje. De plek waar veel prostituees hun werk verrichten. Maar Luparello heeft bezoek gehad van een lange Zweedse blondine met de juiste proporties waaronder zeer fraaie, lange benen, zeggen ze in het roddelcircuit. Het blijkt de echtgenote te zijn van de zoon van de secretaris die hem opvolgt.
Saro, een van de straatvegers, een werkloze landmeter, vindt dan ook nog dichtbij een halsketting met een hart met een diamant erin, van massief goud. Er wordt door een aantal dubieuze figuren naar de waardevolle ketting gezocht. Zelfs de advocaat Risto bemoeit zich ermee. Wanneer Montalbano achterhaalt dat Saro de ketting heeft gevonden, vraagt hij Risto een cheque van tien mille te geven voor de gelukkige vinder. Saro heeft een behoorlijk ziek kind dat dringend geholpen moet worden en dit is een goed idee.
Montalbano heeft tijd nodig om uit te vinden hoe het lichaam van Luparello terecht gekomen is in het geitenweitje en wie dat heeft veroorzaakt. Hij wil de zaak nog een paar dagen aanhouden ondanks dat er door tallozen uit de rechterlijke wereld wordt geprobeerd hem de zaak zo snel mogelijk te laten afsluiten om gedoe te voorkomen. Dat daagt Salvo uit om de waarheid te ontdekken. Wat blijkt is dat Giacomo, de zoon van de nieuwe partijsecretaris Cardamone (die ter zijde wordt gestaan door advocaat Risto) een mislukkeling is, alles fout doet, nagenoeg blut en lui is en dat hij getrouwd is met de Zweedse blonde stoot Ingrid Sjöström. Montalbano belt hun huis en doet alsof hij ene Giovanni is. Hij vraagt of Ingrid thuis is… En spreekt met haar af.
Dan komt hij erachter dat Ingrid al twee jaar over een huisje van Luparello bij Capo Massaria kan beschikken wanneer ze dat wil en daar haar minnaar kan ontvangen al was het maar voor korte duur biecht ze op aan Montalbano. Het huisje gebruikte Luparello zelf om zijn geliefden te ontvangen, vertelt zijn vrouw aan Montalbano). Ingrid blijkt wel een uitstekende coureur te zijn en kan laten zien dat ook zij in staat is om via een onmogelijke weg het geitenweitje te bereiken, zo vlak bij het strand waar Luparello’s lichaam in de BMW is gevonden. De zaak zit ingewikkeld in elkaar. Maar het zijn haar halsketting en tas die gevonden worden bij het geitenweitje. En er wordt gesuggereerd dat zij het is die met Luparello heeft gevrijd in zijn auto tot hij de geest gaf. Montalbano weet dat zij het niet was maar een travestiet die het met Luparello deed. Maar vermoedelijk in het huisje aan de zee, waar zijn hart het niet meer hield en zo is het lichaam van Luparello al dood in de auto gezet en de vrijsscëne met de travestiet geënsceneerd. Hoewel het not done is, verwijdert Montalbano bewijsmateriaal van Ingrid in het huisje en gooit o.a. haar heuptas met zilverwerk in zee.
Dan wordt in de invloedrijke advocaat Risto ook vermoord is gevonden. Montalbano is er snel bij en suggereert aan de politie van Montelusa dat het vast de maffia is die Risto om het leven heeft gebracht. Het onderzoek naar de moord op Luparello wordt afgesloten. Dat brengt rust in de tent en het leven gaat gewoon weer zijn gangetje in Vigata (alt 133). Salvo gaat een aantal dagen naar zijn vriendin Livia in Genua en wordt tijdelijk vervangen door Mimi Augello. Terug op Sicilië ziet Montalbano Luparello’s zoon Stefano op de luchthaven. Hij vertelt dat de zoekgeraakte blonde jongen Georgio een minnaar was Van Luparello (die zowel van mannen als vrouwen hield) zichzelf heeft gedood door met de auto van de rotsen te rijden. Vlak bij de Sanfilippo-bocht, net even voor het zeehuisje bij Capo Massaria. Kort daarop vertrekt Stefano vertrekt naar Milaan.
En met dit eerste deel laat Andrea Camilleri ons genieten van Salvo Montalbano wat mij betreft tot in de eeuwigheid. De lijst achter in het boek vermeldt 21 titels, waarvan de voorlaatste uitgave De methode-Catalanotti was (zie bespreking op Conserve’s Leessite).
De auteur
Andrea Camilleri (Sicilie, 1925 – Rome, 2019) (alt 137) was theaterregisseur en scenarioschrijver. Aangemoedigd door Leonardo Sciascia schreef hij op latere leeftijd romans en thrillers. De vorm van water, zijn eerste thriller, verscheen in 1994. Montalbano, de Sicialiaanse Maigret, was opgestaan. En hij is niet meer weg te denken uit de wereld van daders en slachtoffers. Hoe oud Montalbano is geworden weten we niet nog niet. Camilleri werd 93 jaar en schreef tot het einde toe. Zijn thrillers zijn in 35 landen vertaald.
Andrea Camilleri – De vorm van water (in 1994 verschenen als La forma dell’ acqua bij Sellerio Editore in Palermo, Sicilië vertaald uit het Italiaans door Patty Krone en Yond Boeke en door beiden ook gereviseerd voor deze derde druk bij Serena Libri, maart 2021, ISBN 978 90 76270 548, 201 bladzijden, € 20,90
