De laatste nacht - Martin Österdahl
Vriendschappen op de proef gesteld na ivf-behandeling
Kreeg Lisa nu een tweeling of stierf het tweelingbroertje bij de bevalling?
Debuut van Martin Österdahl, misdaadschrijver en televisieproducent. Sinds 2020 is hij verantwoordelijk voor de productie van het Eurovisie Songfestival dat in miljoenen huiskamers te zien is. Wellicht is hij straks een verrassing in het noir-gebied met zijn boek. Hij maakt een kans, gezien zijn debuut De laatste nacht.
Deze thriller begint op Oudejaarsavond, die wordt gevierd door de familie Kjellvander in hun mooie huis in de luwte van Stockholm. Dat ter ere van hun zeventienjarige dochter Ebba en haar vriendje Marlon. Beide ouders hebben elkaar nog niet ontmoet. Maar dan blijken het geen onbekenden te zijn van elkaar, want Lisa Kjellvander heeft als verpleegkundige met chef-arts Soren Isaksson gewerkt in het ziekenhuis. Hij heeft zelfs geholpen om Ebba ter wereld te brengen. Sinds 2002 heeft ze hem niet meer gezien. Toch is er nog het nodige hartzeer te verwerken. Zijn vrouw Camilla is ook verpleegkundige geweest en samen zaten ze in een groep vrouwen die moeite hadden om kinderen te krijgen. De avond verloopt dan ook niet zonder wreveligheden. Zeker als de boomlange Sören samen met Marlon naar Ebba’s kamer loopt om haar te vragen zich bij het gezelschap te voegen. Bij de bevalling vertrouwde Lisa hem haar leven en toekomst toe, maar daarna nooit meer.
Medicijnen gestolen
Lisa’s man Mikael heeft gezorgd voor een stevig aperitief en serveert daarna een garnalencocktail als voorgerecht. Ondertussen is Lisa nog geestelijk bezig met de diefstal in haar auto van haar sporttas (glassplinters liggen op straat, want een raam van de auto is ingeslagen) en het telefoontje van Tom, de arts van het hospitium waar ze werkt. Er zijn medicijnen gestolen die patiënten – vooral zij die gaan sterven – nodig hebben. De plank met de sterkste opiaten (pijnstillers), zoals fentanyl, oxycodon en morfine is leeg. Tom heeft de politie gewaarschuwd en zal proberen om snel nieuwe medicijnen te krijgen. Lisa denkt aan een belangrijke cliënt, supermarkteigenaar Albrektsson die in de tuin oudjaar gaat vieren met familie en vrienden. Hopelijk lukt het Tom wat morfine voor hem te krijgen. Ze moet er niet aan denken dat Tom zelf medicijnen heeft gestolen. Hij is zo integer als wat. Het is vast gebeurd met haar pasje dat in de gestolen sporttas zat, die inbrekers uit de auto hebben meegenomen.
Als Mikael nog een keer de glazen vult met het aperitief, hoopt Lisa dat hij niet te snel drinkt. Hij heeft niet eens ontdekt dat het zwembad op een andere manier winterklaar is gemaakt. Dat die vreselijke grijze platen niet onder het dekzeil liggen, dat ze die over het bassin heeft laten leggen. Ze had niet gedacht dat ze het geheim zou kunnen houden gezien al het glas dat is geleverd, en omdat Mikael thuis was. Misschien weet hij het al en heeft niets gezegd, om haar verrassing niet te bederven. Er ontgaat hem wel meer de laatste tijd.
Over de auteur
Martin Österdahl (Stockholm, 1973) is nog maar kort misdaadschrijver en televisieproducent. Sinds 2020 is hij verantwoordelijk voor de productie van het Eurovisie Songfestival. Met zijn nieuwe thriller De laatste nacht vestigt Österdahl zich als een van de meest verrassende nieuwe stemmen in het noir-genre.
Het belooft een aparte avond te worden in het huis van Lisa en Mikael Kjellvander. Mikael reageert nogal snel op het gebruik van alcohol. Hij gebruikt daar medicijnen voor. Welke, vraagt Sören met de blik van een dokter. Het begon met RLS (Restless Legs Syndrome) en de entree van het medicijn Madopark, een dopamine van 50 tot 100 milligram ’s avonds en naar behoefte ook ’s nachts. Met bijwerkingen in de vorm van misselijkheid en overgeven. Het werd onmogelijk om samen te slapen in een bed. Codeïne is de volgende stap. Lisa heeft geen idee wat hij vanavond heeft genomen, in ieder geval iets wat niet zo goed samengaat met alcohol. Soms valt hij gewoon op de grond. Nu zegt hij tegen Camilla, dat hij gemakkelijk een zweefduik kan nemen van de reling (van het huis) naar het zwembad, maar jammer genoeg is het zwembad nu leeg en gesloten voor het seizoen. Door de glazen plaat kan de zwembadverlichting ook buiten het zomerseizoen aanblijven. Zelfs de rijkste families in Storangen hebben dit niet. Camilla zegt dat ze wel met hem van het terras durft te springen. ‘Om hoeveel?’ vraagt ze. Sören zegt dat hij moet oppassen, want ’Camilla grijpt elke kans om te zwemmen en ze is niet bang om van grote hoogten te springen.’ Als Mikael het durft, durft Camilla het ook zegt ze. Mikael zal het onthouden.
Liefdeshoroscoop
Als Marlon en Ebba in de tv-kamer zijn ziet Lisa op Ebba’s computer een liefdeshoroscoop. Haar ogen trekken naar de laatste woorden: ‘Deze constellatie van dierenriemtekens kan maar op twee manieren eindigen: of jullie zijn het beste koppel ook of jullie breken elkaar in duizend stukjes.’ Het tweetal wil nog voor 12 uur die avond naar een feest om het uiteinde van het jaar te vieren. Lisa krijgt nog kort bezoek van de politie die vraagt waar ze haar pasje is kwijtgeraakt. Ze vertelt over de inbraak van de auto en de gestolen sporttas. De auto wil de politie nog nader onderzoeken. Ze zal het een paar dagen zonder moeten doen. Ondertussen overwegen Mikael en Camilla ngen in het zwembad te springen, wanneer Lisa het zwembadlicht aan heeft staan, lijkt het net of het zwembad gevuld is. Zullen ze?
De diefstal van zware medicijnen in het hospitium is nog niet opgelost. Lisa’s collega Tom duikt wel in de geschiedenis van Lisa’s voortijdige bevalling via een keizersnede, omdat de bloeddruk buitengewoon hoog was volgens hem. Ook beweerde hij dat ze zwangerschapsvergiftiging had wat later een onjuiste conclusie bleek. Door de gestegen bloeddruk wilde Sören er haast mee maken. Ook gek genoeg is Camilla in de buurt om haar te steunen, wat deed zij daar? Als blijkt dat een van de tweeling het niet overleefd heeft, zet dat Lisa aan het denken. Ze mag het lichaam van de jongen nog even zien, maar stel nu dat het de zoon is van de vrouw die eveneens bij de bevalling is gestorven (en haar kind), zou haar zoon dan nog in leven zijn?
Welke bloedgroep?
Als dochter Ebba, naakt in het ziekenhuis, bijna sterft aan een sterke drug na het feest, en ze het net aan overleeft, blijkt dat ze niet hetzelfde bloed heeft als Lisa of Mikael maar van iemand anders. Is Mikael dan niet de vader? Een vraag waar Lisa mee zit en haar collega en vriend Tom haar verder mee helpt om erachter te komen hoe het werkelijk zit. Waar Ebba’s vriend Marlon is, is niet duidelijk. Hij moet worden opgespoord.
Spannende debuutthriller van Martin Österdahl, zoals de flaptekst al zegt: een verrassend nieuwe stem in het Zweedse noir-genre. Ik zie uit naar een tweede boek van deze auteur.
Martin Österdahl – De laatste nacht, 317 pagina’s, (oorspronkelijk in 2022 verschenen als Parmiddagen bij uitgeverij Bookmark Förlag), is vertaald uit het Zweeds door Neeltje Wiersma, uitgeverij De Geus, ISBN 978 90 445 4867 9, E 20,99, november 2023