Conserve's Leessite

Nieuwe French leest als een trein – binnen 24 uur is haalbaar – en nog spannend tot het laatste moment

Jude’s jeugdvriendje Liam Birch blijft een mysterie, ook nadat hij vermoord werd

Het is lang geleden dat ik in een dag 313 pagina’s las van een nieuw boek en dat onafgebroken, los van de lunch, bezoek aan de supermarkt en een fietstocht langs de duinrand en door de weilanden. Zaterdagavond genietend van de nieuwe tv-serie met Karen Pirie, vrij naar Val McDermid. Direct daarna weer doorgelezen tot de slaperigheid toesloeg en zondagmorgen van zes tot negen opnieuw vervolgd in De gunst. Als ik het lezen niet had onderbroken, had het binnen 24 uur gekund. Je merkt dat Sean French en Nicci Gerrard het métier van het vak tot in de puntjes beheersen. Dat verhoogt de leesvaardigheid en spanning na 17 thrillers en 8 in de Frieda Klein-reeks.

In De gunst hebben Jude en Nat al een trouwdatum gepland. Alles is geregeld, beiden hebben een goede baan. Jude werkt als arts in het ziekenhuis en is gespecialiseerd in geriatrie, de zorg van het ouder worden. Als ze nachtdienst heeft, wordt ze verrast door bezoek van haar jeugdvriendje Liam Birch. Het is elf jaar geleden dat ze een relatie hadden. Maar sinds het auto-ongeluk dat ze met hem, Yolanda en Benny had bleef het beperkt tot een zomerliefde. Bovendien zat Jude bij het ongeluk achter het stuur, terwijl ze van alles en nog wat ophad. Liam had de schuld op zich genomen, ergens voelde ze zich daar nog schuldig over.

List verzinnen

Als Liam een verzoek doet om een gunst, kan ze daarom niet weigeren. Ze moet op zaterdag met zijn auto rijden naar een door hem gehuurd huisje op het adres Springs Cottage in Norfolk. Om half tien ’s avonds moet ze hem ophalen als de trein aankomt. Welke gunst ze hem moet verlenen hoort ze zaterdagavond als ze bijeen zijn. Het is de bedoeling dat ze daar blijft slapen. Ze moet dus een list verzinnen om Nat te misleiden, een verhaal dat ze elders moet zijn. Ze vertelt dat ze naar haar oma moet in Gloucester.

Uiteindelijk blijkt dat Liam helemaal niet opduikt. De trein stopt, maar hij stapt niet uit. Ze is radeloos. Wordt ’s nachts gebeld door Erika die in het huis woont van Liam en neemt eerst niet op. Later wordt ze gebeld door Leila Fox van de politie die haar vertelt dat Liam vermoord is in zijn woonplaats, bij het moerassengebied. Hij is dood aangetroffen langs een pad op Walthamstow Marshes, niet ver van zijn huis. Een hele schok voor Jude. Ze staat voor een raadsel. Wie heeft het gedaan en waarom heeft Liam die ze elf jaar niet heeft gesproken, haar benaderd voor de gunst die ze hem moet verlenen?

Als haar verloofde Nat achter de waarheid komt, is hij zijn vertrouwen in haar kwijt. De bruiloft wordt afgeblazen en Jude vindt een sober appartementje waarnaar ze verhuist. Ondertussen is ze behalve getuige ook verdachte in de moordzaak, maar na vele gesprekken op het bureau en thuis met Leila Fox, is ze geen verdachte meer. Ze ontdekt dat Nat vermoedelijk vreemd is gegaan op de avond dat zij met Liams auto naar Norfolk reed.

Levensverzekeringen

Verrast is ze als ze van Liams ouders hoort dat ze samen met zijn jongere broer Dermot executeur-testamentair is van Liams testament, waarin hij dierbare spullen nalaat aan vrienden. Zij krijgt een mooie houten schaal. Liam heeft al vier maanden geleden bepaald dat zij dat moest gaan doen (waar ze gek genoeg niets van afwist). Danny erft de rest. Alleen ligt er nog een grote stapel rekeningen die nog betaald moeten worden. Het merendeel door Anthony Leary, wiens keuken Liam en Vine met hout hebben verbouwd, maar waarover hij niet tevreden is. Als die rekening zou worden betaald zijn ze vermoedelijk uit de schulden, maar de vraag is of het genoeg is. Jammer is dat Liam niet de polissen van de twee levensverzekeringen heeft betaald, anders zou Danny een flink bedrag ontvangen.

Jude wordt betrokken door Liams partner Danny bij het verzorgen van de hapjes van de wake in zijn huis die voor Liam wordt georganiseerd na het vieren van zijn leven in de werkplaats waar Liam met Vin hout bewerkte. Daar wordt gezongen voor hem en zijn kist in de vorm van een mand uit de werkplaats gedragen naar de begrafenisauto. De wake in het huis loopt een beetje uit de hand. Zelfs Anthony Leary is aanwezig. Geheel onverwacht gaat Jude naar bed met Vin als ze Liams zoontje Alfie in het grote tweepersoonsbed heeft gelegd van Danny en Liam. Ze wil naar huis maar blijft slapen na een avond en nacht vol drank en wat stickies.

Ze weet van Leila Fox dat Liam zaterdagmiddag/avond tussen vijf en half negen moet zijn vermoord. Weet zij dat Danny ieder zaterdag tussen vijf en zes gaat schaatsen met haar zus? ‘Hij is vermoord op het paadje van de schaatsbaan naar het moeras van Walthamstow. Danny kan daar zijn geweest, snap je het niet?’ Leila zegt dat de politie daar allang naar heeft gekeken, op de dag dat Liam Birch is vermoord. Volgens Leila was ze daar niet eens in de buurt. ‘Neem het maar niet van mij aan. Zoek het maar op op YouTube.’

Over de auteurs

Achter de naam Nicci French staat het Britse echtpaar Nicci Gerrard en Sean French schuil. Dit duo is wereldberoemd om hun thrillers en korte verhalen. In 1997 debuteerden ze met Het geheugenspel. Al vijfentwintig jaar zijn ze niet weg te denken uit de thrillerwereld.

De ontknoping van het boek eindigt totaal anders dan verwacht. Iemand heeft door het maken van het filmpje op YouTube een alibi voor twee personen, waardoor de vlag er heel anders bij komt te staan. Het blijkt dat Liam ervan op de hoogte was dat zijn vrouw Danny hem met zoontje Alfie wilde verlaten. Hij zon op een plan om haar te vermoorden, en daarvoor had hij de hulp van Jude nodig. Maar het pakte anders uit. En in plaats van de geplande moord kwam Liam zelf om het leven. Wie zou hem voor zijn geweest is de hamvraag. Jude zelf is geen verdachte meer en geeft zelfs tips aan rechercheur Leila Fox. Als ze weer begonnen is met werken in het ziekenhuis wordt haar aandacht voordat ze voorlopig intrekt bij Dee getrokken door een nieuwe situatie. Als ze belandt bij het huis van Liam waar het bulkt van de politieauto’s en een ambulance. Wat de afloop ook is, Alfie gaat logeren bij grootmoeder Tara en grootvader Andy en Tara vraagt haar Alfies dingen op te halen uit zijn kamer. Zoals: een xylofoon, een pyjama met flamingo’s en de andere spullen die op zijn verlanglijstje staan. Ze wordt verrast door een nieuwe ontwikkeling. Wie is geweest die de moord op Liam heeft beraamd en wie heeft hem uitgevoerd? Ze wordt door diezelfde moordenaar verras, gooit hem een pan water in het gezicht en weet te ontsnappen.

Pas een jaar na de moord kan ze afstand van de zaak doen en bezoekt Liams graf op de begraafplaats van Walthamstow. Van een vrouw wier man is overleden, hoort ze dat LIams graf zelden bezocht wordt. Heeft ze Liam goed gekend?

’Nee,’ zegt ze uiteindelijk. ‘Hij was meer een droom. Volgens mij kende ik hem helemaal niet.’ Een van de mysterieuze uitspraken in een boek dat tot het laatste moment spannend blijft.

Nicci French – De gunst (verschenen als The Favour verschenen bij Simon & Schuster) werd vertaald uit het Engels door Iris Bol, Eefje Bosch en Marcel Rouwé, 413 pagina’s, ISBN 978 90 263 5768 8, uitgeverij Ambo Anthos, €22,99, april 2022