Conserve's Leessite

Familiebedrijf Falck toneel van machtswisselingen en -grepen

Dat mag bij voorkeur niet naar buiten komen

De Noorse auteur Aslak Nore heeft een vervolg gemaakt op zijn eerste boek over de Falck-saga. Alle familieleden spelen daar een rol in. Het boek begint met een stamboom van de familie. Nore is een echte verteller die de hele familiegeschiedenis op een pakkende manier beschrijft, zodat je blijft lezen tot aan de laatste pagina.

Vergiftigd

In de proloog wordt beschreven hoe de Russische kolonel Vasili Zemljakov met een sneeuwscooter bij de gouverneur Robert Eliassen van Svalbard in het Adventdal in Spitsbergen opduikt. Hij is vergiftigd en kan nog net uitbrengen, dat hij daarom niet moet worden aangeraakt. Dan gaan zijn laatste woorden dat hij uit Barentszburg komt en dat er een mol is in het familiebedrijf van Falck SAGA. Wie dat is kan hij niet zeggen, want dan is hij al dood. Bekend is dat tante Connie (Knarvik) uit Bergen daar tweehonderd kilometer grond heeft in het Adventdal. Ze was communiste en wilde in het blad Klassekampen een onthulling publiceren over belangen van de familie Falck. Maar dat werd door haar geliefde in die tijd Hans Falck tegengehouden. Was hij toen al betrokken bij veiligheidsdiensten, en werkte hij voor de Russen of de Amerikanen? Op Svalbard is een vergunning om daar kolenmijnen te exploiteren. Verkoop van de grond is gekoppeld aan een lening die Connie’s vader in de jaren zestig heeft afgesloten. Dus dat heeft allerlei consequenties. Robert Eliassen was eerder actief als politieman, veiligheidsman en later als gouverneur. Al in de jaren zeventig doorkruiste hij het dal met toenmalig staatssecretaris Olav Falck en dokter Hans Falck.

Jaren later vlogen Falck en redder Giske met een reddingshelikopter, een Sea King, naar een schip, waar de kapitein acute blindendarmontsteking had. Hans opereert hem ter plekke, probleem opgelost. Als hij weer omhoog gehesen wordt hij door de mast van het schip geramd en raakt haast dodelijk gewond. Hij wordt naar het ziekenhuis gebracht, ligt kort in coma, maar herstelt.

Leiding

De dochter van Olav Falck, Alexandra, kortweg Sasha is degene die de leiding overneemt in het familiebedrijf op Redermond. Dat doet ze plichtsgetrouw en krachtig. Zoals bij het te water laten van het reddingsschip Falck 3. Bijgewoond door haar broer Sverre, die terugkomt na een diensttijd in Afghanistan en zijn uniform vol medailles heeft. Hij krijgt een relatie met ministerdochter Ingeborg Johnsen, met wie hij heftige dagen doorbrengt in bed, alleen onderbroken door het halen van champagne en afhaalmaaltijden. Zou hij geen directeur van SAGA willen zijn en zij minister-president, filosofeert Ingeborg?

Advocaat Jan Rana vertelt Johnny Berg, die in 1982 als baby uit Libanon was meegenomen door zaakgelastigde Bjørn Berg, dat Sasha’s vader Olav Falck die minister van Defensie was en bestuursvoorzitter van SAGA in verband is gebracht met een Noorse geheim agent. Dat vindt Rana discutabel, maar Johnny is behoorlijk verweven met de familie Falck. Dat blijkt uit het berichtje dat hij van Marte de dochter van Hans Falck, krijgt die hem vertelt dat haar vader Hans zwaargewond is geraakt bij een reddingsoperatie op een trawler voor het 330ste Squadron. Gelukkig weet Hans te herstellen.

Over de auteur

Aslak Nore groeide op in Oslo en diende in het Noorse leger tijdens de conflicten in Bosnië. Hij was journalist in Irak en Afghanistan en is tegenwoordig schrijver en redacteur. Hij woont nu met zijn vrouw en kinderen in Frankrijk. Eerder schreef hij het internationaal bejubelde Wolfsangel, waarvoor hij de Rivertonprisen (beste prijs thriller van Noorwegen) won en Het testament van de zee, het eerste deel inde Falck-saga, dat werd verkozen tot AD Mezza Boek van de Maand.

Maar het is dezelfde Hans die Sasha als bestuursvoorzitter wil wippen, omdat ze niet rechtstreeks afstamt van Store-Thor, het testament van grootmoeder Vera heeft verbrand en SAGA heeft geleid als een crimineel instituut, vindt hij. Hij wil dat ze de boel op Rederhaugen begin januari inpakt en de formele overdracht plaatsvindt op 4 januari. Sasha vertelt haar vader Olav over de dreigende situatie en kort daarop verdrinkt hij bij het ijszwemmen.

Wie is de mol?

Hans heeft gezegd dat hij waarnemend bestuursvoorzitter zal zijn tot de algemene vergadering. In die functie houdt hij een verhaal in Kirkenes net als de Russische minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov.

Ondertussen heeft Johnny als geheim agent een afspraak in Moermansk met de Noorse consul Haram dat de jonge Rus Medved naar Noorwegen moet worden overgebracht. De consul rijdt met hem richting Kirkenes, wanneer Medved plotseling de auto verlaat en niet wordt tegengehouden door de consul. Vlak voor de grens wordt Medved neergeschoten door de Russische grenswachten. Johnny ziet het vlak voor zijn ogen gebeuren. Daarmee blijft onbekend welke SAGA-getrouwe de mol is voor de Russen.

Grond Adventdal kopen

Sasha is ’s nachts in Redermond geweest om het gebouw waar ze werd geboren en later tot de tot de machtigste figuur van SAGA werd benoemd, weer te voelen. Ze zou het er niet bij laten zitten, omdat ze met haar aandelen de meerderheid zou hebben als haar zus Andrea en broer Sverre mee zouden doen (dat is de vraag want ze hebben gekozen voor Hans). Ze heeft in ieder geval een sterk punt. Ze wil de grond in het Adventdal in Svalbard, Spitsbergen, kopen met de ruim 14 miljoen die de levensverzekering van haar vader Olav zijn drie kinderen heeft nagelaten (Andrea en Sverre zeggen er geen belangstelling voor te hebben) en heeft daartoe de volgende dag een afspraak over met Connie Knarvik over de aankoop van de grond in ruil voor aandelen. Een dag later bedenken Hans, Andrea en Sverre hetzelfde plan. De vraag is: wie is er eerder en wie kan de grond kopen?

Meerdere kapers op de kust

Er zijn diverse kapers op de kust. De hoogstbiedende is verrassend, iemand die door Sverre is benaderd. Hoe groot zijn de kansen nog van Sasha op de algemene vergadering om de leiding terug te pakken? Zeker als er een onverwacht nieuwe kandidaat wordt voorgesteld. Ondertussen doet Johnny als inlichtingenofficier onderzoek naar Hans Falck voor een boek en krijgt er de vrije hand voor van zijn baas. Als het maar niet ten koste gaat van zijn werk.

Als de Falck 3 onderweg is naar Svalbard, wordt de ontdekking dat iemand van de Falck-familie spioneert voor de Russen wel erg groot. Het lijkt verstandig het touw van de om de plotseling stilgevallen boot niet verder te laten slepen door een Russische ijsbreker af te breken, voordat ze in de Russische wateren belanden. En dat exact op het moment dat de hoge Russische onderscheiding De orde van Sint-Joris geïmproviseerd wordt uitgereikt in de ijsbreker, waarna de gelauwerde Hans Falck door de Russen wordt gearresteerd wegen spionage voor de Amerikanen.

‘Het gaat om ons, jij en ik’

Johnny ziet hem onder andere omstandigheden terug in de gevangenis Moermansk en die vertelt hem wie zijn werkelijke vader en moeder zijn. NIet de zaakgelastigde Bjørn Borg die hem als baby vanuit Libanon naar Noorwegen heeft gebracht. Volgens Johnny, die nu een nauwe relatie heeft met Sasha, gaat het in dit leven nu alleen om hen, zegt hij op de Riva Aquarama met een Lamborghini-motor in de jachthaven van Frognerkillen wanneer ze de fjord doorsnijden, zeker nu Sasha zo ontgoocheld is omdat de macht van haar is afgepakt en een ander familielid nu de scepter zwaait in het bedrijf. Volgens Johnny kan niemand het bedrijf nog redden.

Wat er ook verder gebeurt in hun leven, concludeert Sasha: ‘Dus in dat geval gaat het om ons. Jij en ik.’

Aslak Nore – De erfenis van de familie Falck De Falck-Saga II (verscheen eerder in 2023 onder de titel Ingen skal drukne bij H. Aschehoug & Co (W. Nygaard) en is vertaald uit het Noors door Maud Jenje, 346 pagina’s, HarperCollins, ISBN 978 94 027 1493 7, € 22,99, september 2024