Dat ene moment - Liane Moriarty
Als het moment van je dood je voorspeld wordt
Oplichtster of bovennatuurlijk talent?
In haar nieuwe roman Dat ene moment speelt de Australische schrijfster Liane Moriarty met onze twijfels over helderziendheid en voorspellingen. Natuurlijk geloven we daar niet in. Maar desondanks blijft het toch wel knagen als iemand je iets met grote stelligheid voorspelt. En in het geval van Het ene moment lijkt dat nog terecht te zijn ook.
Over de auteur
Liane Moriarty (1966) is een van Australië’s bekendste schrijvers. Zij startte haar carrière als copywriter en publiceerde haar eerste roman, Drie Wensen, in 2004. Daarna volgden in hoog tempo nog acht andere romans die zonder uitzondering wereldwijde bestsellers werden. Dat ene moment is haar tiende titel. In haar werk draait het vaak om heel gewone mensen die door een onverwachte gebeurtenis uit hun comfortzone worden gehaald en hoe ze daarop reageren.
Ik verwacht
Een vliegtuig vertrekt voor een korte binnenlandse vlucht van Hobart naar Sydney. Kort na het opstijgen staat een al wat oudere dame opeens op uit haar stoel en richt zich tot de passagiers in de rij naast haar. ’Ik verwacht…doodsoorzaak: bedrijfsongeval, leeftijd van overlijden 43 jaar’. En zonder de reactie van de aangesprokene af te wachten richt ze zich al tot de persoon ernaast: ’Ik verwacht … doodsoorzaak: hartfalen, leeftijd van overlijden 62 jaar.’
Dement?
De reacties van de passagiers lopen uiteen. De een vermoedt dat de vrouw dement is en probeert haar naar haar stoel terug te laten gaan, de ander wordt boos en roept de stewardess voor maatregelen, de volgende denkt aan een grote grap. Maar de dame gaat onverstoorbaar verder. Pas als ze de laatste passagier aangesproken heeft, keert ze terug naar haar stoel en valt in een diepe slaap.
Complete onzin
Eenmaal geland praten groepjes passagiers bij de bagageband en op de taxistandplaats nog even na over het gebeurde. Complete onzin, is de algemene conclusie. Maar ergens blijft toch een stemmetje klinken in hun achterhoofd: wat nou als die dame wel gelijk had? De moeder die te horen kreeg dat haar babyzoontje op zevenjarige leeftijd zal verdrinken, gaat met het kind meteen op zwemles, de bruidegom op huwelijksreis wiens kersverse echtgenote te horen kreeg dat zij zeer binnenkort door partnergeweld om het leven zal komen, schaft handboeien aan om zichzelf aan het bed vast te ketenen, zodat hij niet al slaapwandelend een moord kan begaan.
Auto-ongeluk
Al die zachte inwendige stemmetjes gaan luider klinken als de eerste dode exact volgens de voorspelling valt: auto-ongeluk op 19-jarige leeftijd, gefilmd door een vriendin die naast het meisje in de auto zat en het idioot vond dat zij zo overdreven voorzichtig reed. Als niet lang daarna de volgende twee doden vallen: een hoogbejaard echtpaar, respectievelijk ziekte en hartfalen, valt het niet langer te ontkennen: hier is iets aan de hand. Of toch niet? Dat echtpaar was op een leeftijd dat je dit soort dingen kunt verwachten en als het meisje minder langzaam had gereden, was zij eerder op dat kruispunt geweest en dus niet aangereden, sussen de meesten zichzelf.
Warrig
De vrouw die de voorspellingen deed ondertussen herinnert zich helemaal niets. Al voor de vlucht opsteeg, was zij wat warrig en ze weet alleen nog dat ze lang geslapen heeft aan boord. In korte hoofdstukjes laat Moriarty de lezer meeleven met een aantal mensen die heen en weer geslingerd worden tussen wel of niet geloven in hun doodsaankondiging: de jonge moeder, de kersverse bruid, de hardwerkende ingenieur. Deze hoofdstukjes worden afgewisseld met het levensverhaal van de Dame des Doods zoals zij inmiddels in de media genoemd wordt.
Doodgewone mensen
Het zijn in feite allemaal doodgewone mensen met doodgewone levens en de ruimte die Moriarty ieder van hen geeft is wel wat veel van het goede. Los van hun al dan niet aanstaande dood maken zij weinig boeiends mee. De schrijfstijl van Moriarty doet enigszins denken aan de manier waarop praatgrage mensen kunnen uitweiden: van de hak op de tak springend, geen onderscheid makend tussen zaken die er voor het verhaal werkelijk toe doen en onbeduidende details. Een werkelijke ontwikkelingslijn zit er amper in, een spanningsboog ontbreekt. Het boek leest ontzettend makkelijk weg, maar had beslist aan kwaliteit gewonnen als Moriarty zich enigszins beperkt had.
Sonja de Jong
Liane Moriarty – Dat ene moment. Oorspronkelijk gepubliceerd als Here one moment, bij Crown Publishers. Uit het Engels vertaald door Anne Livestro, A.W. Bruna, ISBN 978 94 005 1795 0, 560 pagina’s, € 26,99, november 2024