Dark City 1 - De cleaner - Dark City 2 - Joe Victim - Paul Cleave
Een best wel aardige moordenaar
Cynisme, gruwelijkheden en onverwachte gebeurtenissen
De cleaner begint in alle kalmte. Het is een warme dag. Een man parkeert de auto voor de deur, gaat naar binnen en hoort dat boven Angela nog onder de douche staat. Hij pakt daarom een biertje uit de koelkast en daarna nog eentje. Hé, daar ligt ook een pizzapunt, lekker. Daarna gaat hij op zijn gemak naar boven, waar de douche inmiddels is uitgezet. Hij stapt de slaapkamer binnen, waar Angela gehuld in niet meer dan een handdoek staat. En dan, volkomen onverwacht, zegt Angela: ‘Wie ben jij verdomme?’. Vijf minuten later is ze dood. Het is een scene die typisch is voor de Dark City-boeken van Paul Cleave, thrillers vol inktzwart cynisme en onverwachte gebeurtenissen. Humor en gruwelijkheid gaan hand in hand.
Over de auteur
Paul Cleave (1974) is een Nieuw-Zeelandse schrijver van misdaadromans. Hij woont in Christchurch, waar ook al zijn boeken zich afspelen. Hij publiceerde tot op heden veertien thrillers, die in vele talen vertaald zijn. Zijn werk is vele malen genomineerd voor prestigieuze prijzen en hij won de Ngaio Marsh Award.
Plastisch beschreven geweld
Cleave schreef De cleaner al in 2006 en voegde er zeven jaar later, in 2013, een vervolg aan toe onder de titel Joe Victim. Uitgeverij Luitingh-Sijthoff brengt beide boeken nu tegelijk uit als e-book. Je moet als lezer niet terugdeinzen voor een flinke portie buitengewoon plastisch beschreven geweld hier en daar, maar daar staat tegenover dat er ook heel veel te genieten valt. Cleave is een geraffineerd schrijver die zijn effecten goed weet te plaatsen.
Seriemoordenaar
Joe, de verteller van het verhaal, is een seriemoordenaar. Zo nu en dan vermoordt hij ergens een vrouw, gewoon, omdat hij dat leuk vindt. Eerst even uitzoeken wanneer zij alleen is en wat haar gewoonten zijn, dan een auto stelen en naar de vrouw toe gaan, haar vermoorden, auto ergens dumpen en over tot de orde van dag. Verder is Joe een aardige gast, die regelmatig bij zijn moeder langsgaat en daar manmoedig haar niet al te smakelijke gehaktbrood eet.
Kofferbak
Zijn eerste moord is nooit ontdekt, het lichaam ligt al maanden in de kofferbak van een gestolen auto op de bovenste verdieping van een parkeergarage. De andere zes moorden zijn wel aan het licht gekomen en de recherche zoekt zich een ongeluk naar de dader. Maar de politie schuift hem ook de moord op ene Daniela in de schoenen die hij helemaal niet gepleegd heeft. En dat is Joe’s eer te na. Hij is vastbesloten om deze na-aper te vinden en hem een lesje te leren.
Simpele ziel
Hij meldt zich daarom bij de politie en doet zich voor als een simpele ziel, licht verstandelijk gehandicapt en een heel lieve man. Uit medelijden verschaffen ze hem een baantje als concierge/schoonmaker. De hele dag loopt Joe in en uit alle kantoor- en vergaderruimtes. En dat hij dagelijks alle dossiers over de zaak kopieert en geluidsopnames maakt van de vergaderingen erover, heeft niemand in de gaten. Want wie let er nou op zo’n groot kind, dat geen vlieg kwaad lijkt te doen. Al snel lukt hem wat de politie nog steeds niet gelukt is: hij vindt een aanknopingspunt dat hem op het spoor van de dader brengt.
Verpleegster
Maar helaas heeft hij buiten Sally gerekend. Ooit studeerde zij voor verpleegster, maar nadat haar verstandelijk gehandicapte broer om het leven gekomen is door haar nalatigheid, heeft ze die studie vaarwel gezegd en werkt nu als onderhoudsmonteur op het politiebureau. En zodra ze Joe ziet, wil ze aan hem goedmaken waar ze bij haar broer tekortgeschoten meent te zijn. Ze neemt broodjes voor hem mee, kletst hem de oren van het hoofd, nodigt hem uit voor leuke dingen. Maar Joe zit daar helemaal niet op te wachten, al kan hij dat onmogelijk recht in haar gezicht zeggen. Lastige situatie dus.
Op de hielen
Terwijl Joe de onbekende moordenaar steeds dichter op de hielen zit, vermoordt hij hier en daar nog iemand en ontmoet dan Melissa, een ideaal volgend slachtoffer. Maar dit keer heeft hij het mis. Melissa is juist hém op het spoor als seriemoordenaar. En Joe wordt stapelverliefd op haar en zij ook op hem, is zijn vaste overtuiging. En vanaf dat moment beginnen de dingen mis te gaan, al wil Joe dat een tijdlang zelf niet toe geven. Er beginnen dingen door elkaar te lopen in zijn hoofd. De onbekende moordenaar van Daniela vindt hij wel, maar verder gaan er steeds meer zaken helemaal mis.
En dan is Joe opeens omringd door een legertje agenten. Die weten dat hij de Christchurch Carver is. Jarenlang de gevangenis in wil hij echter beslist niet en dus schiet hij zichzelf een kogel door het hoofd. Einde van De cleaner.
Redden
Pas bij de publicatie van deel 2: Joe Victim wordt duidelijk dat dat schot niet zo uitgepakt is als de bedoeling was, doordat Sally zich tegen hem aangegooid heeft in een poging hem te redden. En dus zit Joe nu inmiddels al een jaar op de zwaarst bewaakte afdeling in de gevangenis, in afwachting van zijn rechtszaak. Tegenover iedereen houdt hij vol zich geen enkele moord te kunnen herinneren. Hij een moordenaar? Nee, dat kan onmogelijk kloppen. En dat zal de jury ook inzien, hij zal vrijgesproken worden, dat weet hij zeker. Maar dan komt Melissa weer in beeld. Joe is ervan overtuigd dat zij hem zal komen bevrijden, Maar is dat wel zo?
De Dark Cityboeken zijn een bonte mix van spanning, humor, geweld en inktzwart cynisme. Deel 1 is daarmee een geweldig boek om te lezen, maar in deel 2 trekt hij het kunstje te lang door. Van de dik 600 pagina’s kan makkelijk de helft geschrapt als overbodige uitwijdingen die niets aan het verhaal toevoegen. Al komt het einde dan toch wel weer als een verrassing. En bespeuren we daar op die laatste bladzijden wellicht ook een opening naar nog een derde deel in de toekomst?
Sonja de Jong
Paul Cleave – De cleaner. Oorspronkelijk gepubliceerd in 2006 als The Cleaner bij Random House. Uit het Engels vertaald door Janine van der Kooy. Uitg. Luitingh-Sijthoff, (E-book), ISBN978 90 210 3713 4, 427 pagina’s, € 9,99, januari 2024
Paul Cleave – Joe Victim. Oorspronkelijk gepubliceerd in 2013 als Joe Victim bij Random House. Uit het Engels vertaald door Janine van der Kooy. Uitg. Luitingh-Sijthoff, (E-book), ISBN978 90 210 3714 1, 614 pagina’s, € 9,99, januari 2024