Cold Case 4 - De laatste foto - Tina Frennstedt
Tess Hjalmarsson lost vermissingszaak op met haar Deense collega’s
Ontvoerder en moordenaar is dichterbij dan gedacht
Rechercheur Tess Hjalmarsson, hoofd van de afdeling Coldcases in Malmö, wordt door de Deense profiler Carsten Morris betrokken bij een vermissingszaak. Tess vindt dat moeilijk. want ze is geschorst door haar chef Per Jons, omdat ze naïef wellicht vertrouwelijke gegevens van een onderzoek heeft gestuurd aan haar voormalige collega Jörgen Axelsson. Ze wist niet dat hij dat voor criminele doeleinden zou gebruiken. Omdat hij in Umeå werkte hadden ze al een tijdje geen contact gehad. Het is misschien dom en ondoordacht dat ze niet had beseft dat het sturen van informatie zulke ernstige consequenties had. Jörgen had twee mensen bedreigd en zwaar mishandeld. Wat ze niet wist was dat er ook nog iets speelde tussen chefs over een hogere functie. Ondertussen zat ze werkloos thuis.
Stapel zaken
Dus staat ze de volgende ochtend vroeg bij het station van Kopenhagen waar Carsten haar ophaalt met Morten Jul Knudsen die zelf een afdeling Coldcases is begonnen. Die moet op nationaal niveau worden ingevoerd. Het is een stapel zaken, zo veel dat de Nationale Politieautoriteit de cijfers wilde flatteren.
Het ging in dit geval om de vermissing van Matilde Borup van zes jaar gelede in de buurt van Dragør, die een eenjarige oplei ding voor natuurbescherming heeft gevolgd. De laatste keer dat iemand haar zag was toen ze om kwart over twaalf ’s nachts uit de bus stapte, en naar huis begon te lopen op een afgelegen weg, maar ze was het gewend daar wegens het lage criminaliteitsniveau. Ze had de volgende dag vrijdagmiddag afgesproken met Trine, een vriendin, in Kopenhagen, maar verscheen niet. Ook reageerde ze niet op haar telefoontje. Het enige levensteken dat nog kwam van Martines telefoon was toen deze Trine belde op het moment dat ze thuis had moeten zijn. Omdat Trine toen sliep werd deze doorgeschakeld naar haar voicemail. De opname duurde een minuut en werd daarna afgebroken.
Rescue Plan
Sinds een half jaar woont de Engelse actrice Kate Sands met haar Zweedse man en kinderen in Österlen. Ze speelt in populaire tv-series en wordt gevraagd of meer series van Rescue Plan in Österlen worden opgenomen, Dat zou een droom zijn die uitkomt om hier te filmen, antwoordt Kate op een vragenuurtje op een avond in het cultureel centrum van Tomelilla. Voordat ze naar huis rijdt staat een enge man met bril en hoge stem bij haar auto die haar twee keer vraagt om een handtekening, op een poster en een schrijfblok met de aanhef: ‘Voor Pierre’. Gelukkig doet hij haar niets. Maar als ze thuiskomt, vindt ze de scherven van een buitenlamp, die iemand kapot heeft geramd en weer een envelop, zoveelste in de rij, in de bus met een tendentieuze opmerking. De scherven van de lamp waren in een patroon van een gebroken hart op de sneeuw gelegd. Het zijn niet Roger en zijn bouwkompanen die bij haar huis werken, die iets met de kapotte lamp te maken hebben. Ook haar man Jeff houdt zich onwetend. Zijn winkel gaat over twee weken open, maar met de voorbereiding daarvan loopt hij achter, de winkel is nog een grote chaos.
Over de auteur
Tina Frennstedt (Lund, 1969) is een van de meest geprezen misdaadjournalisten in Zweden. Ze was redacteur bij Svenska Dagbladet, misdaadreporter bij Expressen en werkt nu als omroepmanager voor Crime Central. Haar thriller Verdwenen werd bekroond met de Crimetime Award voor het beste debuut in 2019. Ze groeide op in Zuid-Zweden en woont tegenwoordig in Stockholm.
Murderpix
Tess is erbij geroepen door Morris en Morten Jul omdat op de Amerikaanse site Murderpix door een zekere Jake niet alleen een foto van Matilde is geplaatst, maar ook een van Jenny Ramsvik, een zeventien jaar geleden vermist meisje uit Zweden, naar wie Tess naar op zoek was. Op beide foto’s lijken de meisjes in een auto te zitten bij iemand die ze vertrouwen. Heel recent is nog een tweede foto van Matilde geplaatst met kort haar en een zwarte, laag uitgesneden jurk. De zaak geeft veel emotie bij beide ouders. Om de zaak nieuw leven in te blazen willen Morris en Jul dat een geluidsfragment van de telefoon van Matilde naar een vriendin stuurt, waarop weinig te horen is, maar wie weet is er iemand die er wellicht meer van weet.
Inmiddels hebben ze geluidstechnicus, Jon Hansen die het geluid zal bestuderen. Er blijkt nog een derde meisje te zijn verdwenen, het is de Noorse Ingrid Skaar, die in 2010 kampeerde in Zuid-Zweden en bij haar tent verrast werd door een agressieve auerhaan. Sindsdien is niets meer van haar vernomen. Het gaat nu om de Deense Matilde, de Zweedse Jenny en de Noorse Ingrid die vermist zijn. Het team is inmiddels uitgebreid met Flatwood Hanna Kragh, als talenvolle beeldanalyticus bij de politie in Kopenhagen.
Inleveren badge
Tess stuurt de volgende ochtend een bericht over de geluidsopname naar Johanna Svanberg van Kvållsposten, die direct reageert en er iets mee wil doen. Maar ze mag de naam van Tess niet gebruiken omdat ze geschorst is. En ze kan Morris om commentaar vragen. Het wordt wel tijd dat Tess haar chef Per Jöns laat weten dat ze door de politie van Kopenhagen is gevraagd om bij dit onderzoek betrokken te zijn. Gelukkig is haar rijbewijs maar voor een maand ingetrokken omdat ze te hard reed, maar hij zal haar vast dwingen om zich bij de Gezondheidsdienst te laten onderzoeken. Als ze dat doet, vraagt hij Marie die de honneurs waarneemt bij Coldcases om van een onderzoek naar Jenny af te zien, zoals al bekend maakte in de krant. Tess moet dat wel doen, anders zal ze haar badge snel moeten inleveren. Eerst maakt ze een afspraak met voormalig onderzoeksleider Nils-Arne Berg die de zaak van Jenny Ramsvik heeft onderzocht. Ze legt uit dat deze zaak is heropend en dat ze er graag met hem over praat. Ze spreken af op het politiebureau in Simrishamn. Hij heeft alle tijd, pensioenluxe. Ook Lundberg, medewerker van haar Coldcasesteam, wil zich graag voor haar inzetten. Verdachten die ze nu hebben zijn David Andertorp, met wie Jenny misschien is meegereden, ‘sympathieke’ Sven Månsson die veel oudjes heeft beroofd, en nu een pizzabar heeft en Daniel Holmgren, die gefascineerd is door het maken van foto’s, zoals van Jenny, maar daar is het niet meer van gekomen. Wel moet ze Pontus Ek koest houden. De podcaster is erachter gekomen dat er foto’s van haar onderzoek op een Amerikaanse site staan. Kan dat niet verboden worden dat de beheerders van Murderpix stoppen met hun publicaties? ‘Dat hangt er vanaf hoe streng de Amerikaanse politie tegen hen optreedt, anders veranderen ze gewoon van platform,’ zegt Fleetwood. Ook Pontus Ek wil iets met de foto’s van de drie meisjes die op Murderpix staan. Tess maakt een speciale afspraak met hem en vraagt om de publicatie nog een paar dagen uit te stellen. Juist omdat ze nu de dader op het spoor zijn. En weten dat de werkelijke plaats delict een schuur in Lövestad is. Aanvankelijk is gedacht dat de moordenaar weer toe zal slaan in de fotostudio van Daniel Holmgren, maar die zit netjes thuis. Het blijkt iemand anders te zijn, een bekende van Tess en de anderen, maar zeker niet iemand die verdacht werd. Hij doet zich voor als fotograaf wanneer hij actrice Kate Sands wil fotograferen vlak voordat ze naar Londen vertrekt waar haar man Jeff en dochter Audrey al zijn. De moordenaar denkt dat hij de zoon is van Kate die de hoofdrol speelt in de razend populaire serie Rescue Plan en dat ze haar zoon – hij dus – heeft weggegeven toen ze twintig was. Het blijkt dat de drie meisjes op de foto met korter haar lijken op Kate in de serie. Nu heeft hij haar te pakken en wil hij haar na het kortwieken van het haar ophangen aan een boom. Komen Tess en haar Deense collega Jul nog op tijd en heeft hij ook de agressieve en bloeddorstige auerhaan bij zich? En waar heeft hij de meisjes ontmoet? Alle drie tijdens een natuurgebeurtenis, is verondersteld. Matilde heeft les van hem gehad over dierengeluiden, Jenny heeft hem vermoedelijk tijdens een natuurwandeling ontmoet en Ingrid sprak hem waarschijnlijk toen hij een vogelobservatietocht organiseerde.
Spannende apotheose
In de spannende apotheose hangt het erom of ze op tijd zijn om de moordenaar tegen te houden en Kate te redden. Haar man en dochter hebben al een ticket terug naar Kopenhagen geboekt. Dicht bij de schuur is een prachtige kersenboom die al zeventien jaar, sinds Jenny vermist is, geen vruchten meer draagt. Daarvoor kreeg hij elke zomer grote bloemen en heerlijke kersen. Sindsdien Jenny vermist werd, verloor hij al zijn bladeren. Ursula Johsson is de vrouw die zoveel jaar geleden een man zag rennen met aarde in zijn handen. Ze tipte de politie hierover, waar toen weinig mee gedaan is. Ze zei tegen Jenny’s moeder Solveig: ‘Ik denk altijd aan je dochter als ik hierlangs fiets en die verdorde boom zie.’
Als de zaak achter de rug is brengt Tess een bezoek aan de Bedrijfsgezondheidsdienst. Daar zegt ze dat ze niet zonder coldcases kan, ‘ik denk dat ik ze nodig heb.’ Haar wordt gevraagd hoe ze haar toekomst ziet. ‘Ik ga beginnen met een lange strandwandeling in de zon terwijl ik geniet van het feit dat de sneeuw eindelijk begint te smelten.’
Tina Frennstedt – Cold Case 4 – De laatste foto (in 2023 verschenen als Cold Case: Sista Bilden bij Bokförlaget Forum) werd vertaald uit het Zweeds door Corry van Bree, 379 pagina’s, ISBN 978 94 0271532 3, uitgeverij HarperCollins, € 21,99, september 2024