Beest - Ane Riel
Wonderlijk, tijdloos en heftig sprookje dat speelt in Zuid-Europa, mogelijk de Balkan
Mirko als jarenlange beschermer van de minderbegaafde Leon (Dodo)
Mirko is een jongeling, ergens tussen de 11 en 14 jaar die hevig verliefd is op Danica, de roodharige voluptueuze dochter van een dove weduwe. Mirko helpt haar met klussen op de boerderij. Sinds kort is er de landarbeider Karl die haar het hof maakt. Hij lijkt op een reus. Danica is inmiddels zwanger van hem. En ze beloven elkaar te gaan trouwen. Mirko ziet hen als ze de liefde bedrijven op het land. Danica schenkt het leven aan Leon, een veel te grote baby. Zijn leven lang is het Mirko die voor Leon zorgt. Hij noemt hem Dodo, de jongen die buitensporige krachten heeft en erg lijkt op zijn vader. Maar hij is verstandelijk gehandicapt en gedraagt zich als een heel lief beest dat zijn krachten niet kent. Wanneer Danica’s broer Ivan langskomt met zijn Amerikaanse echtgenote Agathe, gaat Mirko met ze mee naar Amerika. Ivan verkoopt modelpoppen voor etalages. Danica heeft Ivan en zijn vrouw de deur uitgeschopt, maar Mirko mist ze als geen ander.
Hun zoon Leon kan niet stil blijven liggen in bed, het is een reuzenkind, haast een beest. Daarom maakt Danica van de voormalige ezelbox, waarin ze wol spint op het spinnenwiel etc. een slaapkamer voor Leon vlak naast de paardenstal. Karl timmert er een bed in. Leon laat via een gat in de muur aan zijn hand likken door de oude schimmel in de stal. Het is wel vrij donker in zijn slaapkamer. Danica wil nog een kind, maar niet zo’n reuzenkind als Leon. Ze zoekt een bijpassende man.
De auteur
Ane Riel (Arhus, 1971) brak met haar debuut Hars uit 2015 meteen wereldwijd door en won de vier meest prestigieuze prijzen uit Scandinavië. Het boek verscheen in 26 landen en in juni 2019 bij uitgeverij Prometheus. Net als Hars kan ook Beest gelezen worden als een sprookje van alle tijden.
Het maakt ook niet uit in welke tijd het zich afspeelt. Soms doet het een beetje denken aan het werk van A. den Doolaard dat de Balkan als locatie heeft, zoals in De herberg met het hoefijzer (1933).
Na terugkomst van Mirko uit Amerika ontploft het verhaal. Mirko en Danica trekken weer naar elkaar toe en vrijen dagenlang in de steenhut. Karl hoort in de kroeg dat zijn vrouw hem ontrouw is en schreeuwt om wraak. Mirko moet en zal sterven. Na een gevecht op het aardappelveld krijgt hij een steen op zijn hoofd en valt neer. Hij heeft inmiddels Danica tot moes geslagen. Leon (Dodo) is zijn min of meer gedwongen slaapkamer ontvlucht en ziet een circuswagen, die Karl van een Bulgaar heeft overgenomen, met een beer die hij loslaat.
Danica is bang dat Leon wat overkomt en krijgt een poot van de beer tegen haar wang en stort dood neer. Mirko begraaft haar en laat de boerderij achter. De Bulgaar wordt verdacht van de moord op Karl. De boerderij van Mirko’s ouders staat in brand, die kort nadat beiden zijn overleden door ouderdom. Mirko en Leon vluchten en verhuren zich als loonarbeiders. Op die boerderij wordt Leon verliefd op de dochter van de boer, gadeslagen door haar twee broers. Leon is een enorm goede werkkracht, maar van hun zus moet hij afblijven…
Tot zo ver de inhoud van dit sfeervol geschreven boek dat je rustig kunt beschouwen als een sprookje van alle tijden. Lief en leed tussen mensen, gecombineerd met een prettige verteltrant, we zullen zeker meer van haar horen.
Kees de Bakker
Ane Riel – Beest (als Baest verschenen bij Lindhardt og Ringhof, Kopenhagen, oktober 2019) vertaald uit het Deens door Kor de Vries). - 432 pagina's - Prometheus, juni 2020, € 24,99