Conserve's Leessite

Kan een tweede terroristische aanslag op een drukke markt worden verijdeld? De eerste kostte al zeven doden

Politievrouw Ann Lindell blijkt de spin in het wiel in prozaïsche, maar trage vertelling

Na tien jaar heeft Kjell Eriksson weer de draad opgepakt voor zijn achtste boek over de voormalige politievrouw Ann Lindell. De stenen kist, zijn debuut over Anne, werd al direct onderscheiden. Toch valt me op dat Kjell Eriksson wel heel traag zijn hoofdfiguren beschrijft. Iets meer tempo en een minder omvangrijk boek zouden het boek ten goede komen.

Brand aangestoken?

Ann Lindell is na haar drukke bestaan als politievrouw nu deel geworden van een dorpsgemeenschap, waar ze zich langzamerhand in thuis voelt. Ze is van plan haar vak achter zich te laten, maar het begint weer te kriebelen als er een brand ontstaat in een oud schoolgebouw dat dienstdoet als een asielzoekerscentrum. Vermoedelijk is het door rechtse jongeren aangestoken. Daarbij komen drie asielzoekers om. Het is de vraag of het stoppen van pootaardappelen in de grond Ann echt gelukkig maakt, dus steekt ze haar voelhorens uit bij de plaatselijke bevolking over wie bij de brand betrokken is. Op een nacht wordt ze wakker gemaakt door zoon Erik die een nieuwe brand heeft gezien vlak bij de boerderij Hamra van Waldermar en Wendela Mattson, die niet thuis zijn. De brand blijkt iets verderop te zijn in een verder gelegen klein gebouwtje, het huisje van hun zoon Daniel. Zijn auto staat er wel, maar onduidelijk is of hij en zijn hond thuis zijn, ze horen wel het geluid van een huilende hond. In dat geval zijn ze beiden omgekomen bij de brand. De auto van de zoon is niet op slot.

Olielucht en parfum

Als Ann hem opendoet ruikt ze zware olielucht vermengd met zoete parfum. De Mattsons zijn met de hele club naar Stavby maar Daniel is er niet bij, hij zou naar een vriend gaan en daar vermoedelijk blijven slapen. Bij de brandlocatie staat politieman Åke Brundin. Hij vraagt Ann wat zij denkt en vraagt waarom ze er is. ‘Mijn zoon heeft de brandweer gebeld,’ antwoordt ze. Het vermoeden is dat ook deze brand is aangestoken. ‘Er is wel vaak brand in dit dorp of niet?’ zegt Brundin. Ann kan het alleen maar beamen.

Over de auteur

Kjell Eriksson (1953, Uppsala) schreef zeven veelgeprezen romans over Ann Lindell, te beginnen met het prijswinnende boek De stenen kist. Nu, na tien jaar, keert hij terug naar de regio Uppsala en zijn sympathieke rechercheur met De nacht van het vuur.

Het vermoeden is dat er drie brandstichters zijn in het dorp Tilltorp die voor de brand in de school hebben gezorgd. Na de brand in het kleine gebouwtje, de smederij, wordt het lichaam van Lovisa Friman in het verbrande pand gevonden. En verderop in het bos het neergeslagen lichaam van Daniel Mattson. Zou iemand hen verdacht hebben van het in brand steken van de school en wraak hebben genomen?

Duiven en een minivarken gejat

Lovisa heeft diverse tattoos waaruit blijkt dat ze nazisympathieën heeft. Ze heeft duiven gejat bij Sam Rothe en een minivarken. Ze was volgens hem vaak dronken, agressief worden tegen haar hielp niet. Zij en anderen scholden hem uit voor alles en nog wat. Lovisa had meegekund met haar ouders op een zeiltocht door de Caraïben maar gaf er de voorkeur aan thuis te blijven.

Sam kent Betsy, een van de door Lovisa gestolen duiven die dood bij Ann in haar brievenbus is gestopt. Dat de dorpsbewoners Ann’s speurtocht niet waarderen blijkt uit het feit dat ze eerst een das met haar Portugese mes in de buik van het dier op haar bed leggen, zeker twee duiven in de brievenbus stoppen en een stuk hout met de tekst STOP MET RONDNEUZEN POLITIETEEF door de bus gooien. Maar Anns contact met politieman Sammy Nilsson wordt steeds beter. Zijn vrouw Anjelika heeft hun huis verlaten en is naar Skåne vertrokken en daarna naar Denemarken. Het huwelijk staat op het punt op de klippen te lopen.

Bom op markt: zeven doden

Op een zaterdag explodeert op het Peppartorget van Hökarängen een bom die het leven kost aan zeven mensen, ‘veel zwartjoekels’ zoals iemand hen noemt, maar ook een Zweeds jongetje dat zich van niets bewust op het plein fietst. De man van een echtpaar bloedt dood. Hij is ernstig gewond met snijwonden in zijn buik. Zo’n soort bom explodeerde vaak in Afghanistan, Syrië of Irak maar niet op een pleintje in Zweden. Björn Rönn wordt door een overmacht aan politiemensen gearresteerd en bekent dat hij explosieven voor de bom heeft gestolen. Een andere dader die nog niet gepakt is, is Erland ‘Kruimel’ Edman. Hij hoort bij de kernleden die alweer een nieuwe aanslag gaan plegen om explosies te laten ontploffen zaterdag op een overvolle markt in Vaksala in Uppsala. Dat kan tientallen doden veroorzaken. Zijn metgezellen zijn Patrik Olsson en Jimmy Nyström en de kwaadaardige leider van de rechtsextremisten Frank Give. Give is de meest fanatieke, voor hem mogen al die zwartjoekels weg.

Daders bezetten huis

Terwijl in Tilltorp langzamerhand duidelijk wordt wie de brand heeft gesticht op de school en hoe de brand in de smederij is ontstaan, vertelt Andreas, de broer van Daniel over zijn geringe ambities als vrachtwagenchauffeur. Hij is niet van plan om op de boerderij van zijn vader te blijven en wil vertrekken naar Zuidoost-Azië om daar zijn diploma als duikinstructeur in de praktijk te brengen. Ann lijkt wel van alles in het dorp op de hoogte te zijn als een spin in het web. Dat is vooral van belang als ze gebeld wordt door Justus Jonsson. Hij maakt haar met enkele woorden cryptisch duidelijk dat binnen een of twee dagen een bomaanslag op een drukke markt (voor buitenlanders) in Uppsala wordt beraamd. Kan de politie dat nog voorkomen? De bendeleden hebben zijn huis bezet. Op de luchthaven van Kopenhagen wordt in ieder geval Patrik Olsson aangehouden wegens verdenking van het plaatsen van explosieven in Hökarängen en vrijwel zeker is hij ook betrokken bij de nieuwe aanslag. Of de aanwijzingen van Justus Jonsson duidelijk genoeg zijn om Ann de nieuwe moordpartij te laten tegenhouden, is de vraag. Ook of ‘Kruimel’ Edman ook dit weer voor zijn geweten wil nemen, hij twijfelt.

De onverwachte ontknoping is in ieder geval een spannend slot van dit boek, dat niettemin als een trage slak voort dendert. Met iets minder pagina’s en meer tempo zou het boek wel gebaat zijn. De vertaling van Marika Otto is in ieder geval prima, daar ligt het niet aan.

Kjell Eriksson – De nacht van het vuur (in 2019 verschenen bij Ordfront Forlag onder de tiel Den skrattande hazaren) is uit het Zweeds vertaald door Marika Otte, 460 pagina’s, uitgeverij De Geus, ISBN 978 90 445 4702 3, € 22,50, april 2024